File:Gwaith cwympo coed arloesol yn llwyddo i ddiogelu mwyngloddiau aur hynafol.webm

Cymraeg: Mae ymgyrch cwympo coed arloesol a drefnwyd i symud coed heintus gan ddiogelu cloddfeydd Rhufeinig hynafol yng Nghoedwig Mwyngloddiau Aur Dolaucothi, de Cymru, wedi cael ei chwblhau'n llwyddiannus.

Mae Coedwig Mwyngloddiau Aur Dolaucothi yn cael ei phrydlesu i Cyfoeth Naturiol Cymru gan yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol ac mae'n rhan o'r mwyngloddiau aur Rhufeinig cyfagos. Mae'n ardal ffrwythlon o ran archaeoleg, gyda Henebion Cofrestredig dynodedig gan gynnwys dyfrffosydd Rhufeinig, tanciau dŵr, cafnau golchi a chloddfeydd yn croesi’r safle.

Cafodd ardal naw hectar o faint yn y goedwig a reolir gan CNC ei heintio gan glefyd coed llarwydd (Phytophthora Ramorum) ac roedd angen cael gwared â’r coed. Roeddent yn sefyll yn farw ac yn fygythiad i ddiogelwch aelodau'r cyhoedd a'r nodweddion archaeolegol.

Roedd nifer o heriau’n perthyn i’r safle gan nad oedd mynediad i gymryd pren o'r goedwig ac roedd yn hollbwysig gwneud yn siŵr na fyddai’r nodweddion hanesyddol pwysig yn cael eu difrodi ar ddamwain gan beiriannau trwm.

Gweithiodd Cyfoeth Naturiol Cymru yn agos gyda Cadw, yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Ymddiriedolaeth Archaeolegol Dyfed a thirfeddianwyr lleol i ddeall ble roedd yr olion ac i weithio o'u cwmpas fel bod modd eu gwarchod.

Aeth Thompson Brothers Timber Harvesting ati i gwympo’r coed a llunio system arloesol ar gyfer torri a symud y pren. Cafodd coed eu torri’n ddarnau mân a'u hanfon mewn sypiau ar draws y tir ar gebl sawl metr uwchben y gweithfeydd Rhufeinig, i lawr y bryn at ardal lanio islaw.

Mwy yma: