User:Happa/gallery

From Wikimedia Commons, the free media repository

Jump to navigation Jump to search

2014-08-15 17:11:23

Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.

Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.
Jedyny egzemplarz łacińskiego skrótu niemieckiego przekładu traktatu Rozważania z końca XVI wieku. Toruń. Archiwum Państwowe. Kat. II-VII 4. s. 332-336, 32,5 x 20 cm.

2014-08-15 19:36:34

Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów.

2014-08-16 10:18:51

Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku
Zdjęcia operacyjne przekazane do Prokuratury Generalnej dokumentujące zniszczenia po wydarzeniach 25 czerwca 1976 roku

2014-08-17 20:37:11

Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego
Biuletyn Informacyjny z okresu Powstania Warszawskiego

2014-08-17 20:50:18

Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego

2014-08-17 20:54:28

2014-08-17 21:12:33

Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Rzeczpospolita z 1945
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego
Prasa z okresu Powstania Warszawskiego

2014-08-23 15:44:45

Tablica na kamieniu znajdującym się u podnóża kopca Powstania Warszawskiego
Aleja Godziny "W"
Panorama na południowy zachód ze szczytu Kopca Powstania Warszawskiego
Pomnik na szczycie kopca
Aleja Godziny "W" widoczna ze szczytu, po obu stronach znajdują się dziesiątki drewnianych krzyży
Tabliczka informująca o wykonawcach projektu kamienia i tablicy
Kamiień z tablicą u podstawy kopca – widok ogólny

2014-08-24 13:12:36

Potwierdzenie szlachectwa Adama Wronowskiego
Potwierdzenie szlachectwa Aleksandra Kiersza
Potwierdzenie szlachectwa Przemysława Lahodowicza
Potwierdzenie szlachectwa Wojciecha Ostrowskiego
Plan Czortowic z 1858 roku skopiowany w 1875 roku
Akt chrztu Aleksandra, brata Henryka Wieniawskiego
Akty chrztu Henryka i Józefa Wieniawskich
Akt chrztu Henryka Wieniawskiego
Akt urodzenia i chrztu Zofii Kossak
Akt urodzenia i chrztu Aleksandra Głowackiego (Bolesława Prusa)
Akt urodzenia i chrztu Henryka Sienkiewicza

2014-08-24 14:30:07

Plan obozu koncentracyjnego na Majdanku z 1942 roku
Plan obozu koncentracyjnego na Majdanku z 1942 roku
Plan obozu koncentracyjnego na Majdanku z 1942 roku

2014-10-25 13:26:07

Pismo wiodące do listu gończego za Adamem Pragierem z 22 grudnia 1933
Zdjęcie Adama Pragiera dołączone do listu gończego
Pismo wiodące prokuratury warszawskiej do listu gończego za Wincentym Witosem z 22 grudnia 1933
List gończy za Wincentym Witosem
Zdjęcie dołączone do listu gończego za Wincentym Witosem
Poufne pismo KGPP do Urzędu Śledczego PP w sprawie konfiskaty listów zawierających odezwy wydane przez Witosa, Bagińskiego i innych
Tajne pismo Urzędu Śledczego do KGPP o zajęciu odezw byłych więźniów brzeskich
Mapa administracyjna Generalgouvernement
Mapa okręgów wyborczych w wyborach parlamentarnych w 1938 roku
Mapa portu Gdyni z 1931 roku
Pismo wiodące prokuratora do listu gończego za Kazimierzem Bagińskim
List gończy za Kazimierzem Bagińskim
Zdjęcie Kazimierza Bagińskiego dołączone do listu gończego
Pismo wiodące prokuratora do listu gończego za Władysławem Kiernikiem
List gończy za Władysławem Kiernikiem
Zdjęcie dołączone do listu gończego za Władysławem Kiernikiem
Pismo wiodące do listu gończego za Hermanem Libermanem
List gończy za Hermanem Libermanem
Zdjęcie dołączone do listu gończego za Hermanem Libermanem
Pismo wiodące prokuratora do listu gończego za Adamem Pragierem

2014-10-25 15:10:02

Schemat organizacyjny Okręgu Bojowego.Ze zbiorów AP w Kielcach
Ze zbiorów AP w Kielcach
Ze zbiorów AP w Kielcach
Ze zbiorów AP w Kielcach
Ze zbiorów AP w Kielcach
Ze zbiorów AP w Kielcach

2014-10-25 16:45:42

2014-10-26 09:57:15

Zdjęcie Józefata Błyskosza z czasów, gdy był deputowanym Dumy Państwowej
List Błyskosza do domu, strona 1
List Błyskosza do domu, strona 2
Pismo w sprawie Błyskosza, strona 1, po rosyjsku
Pismo w sprawie Błyskosza, strona 2, po rosyjsku
Życiorys, po rosyjsku
Życiorys, po rosyjsku

2014-10-26 10:25:08

2014-10-26 14:59:09

Miejsce: Lwówek Śląski
Publikacja źródła: Nie publikowane
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. niemiecki, pergamin, 200 x 263 mm, 193 k.
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Rep. 132 a. Depozyt miasta Lwówka Śl., sygn. 2, oprawa
Autor komentarza: Roman Stelmach
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Kamienna Góra [Landeshut]
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: odpis, jęz. niemiecki, papier, 315x205, 3 karty, 5 stron;
Miejsce przechowywania: AP Wrocław O/Jelenia Góra, Akta miasta Kamiennej Góry, sygn. 1743, karty 18-20
Autor komentarza: Ivo Łaborewicz
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Kamienna Góra [Landeshut]
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: odpis, jęz. niemiecki, papier, 315x205, 3 karty, 5 stron;
Miejsce przechowywania: AP Wrocław O/Jelenia Góra, Akta miasta Kamiennej Góry, sygn. 1743, karty 18-20
Autor komentarza: Ivo Łaborewicz
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Kamienna Góra [Landeshut]
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: odpis, jęz. niemiecki, papier, 315x205, 3 karty, 5 stron;
Miejsce przechowywania: AP Wrocław O/Jelenia Góra, Akta miasta Kamiennej Góry, sygn. 1743, karty 18-20
Autor komentarza: Ivo Łaborewicz
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Kamienna Góra [Landeshut]
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: odpis, jęz. niemiecki, papier, 315x205, 3 karty, 5 stron;
Miejsce przechowywania: AP Wrocław O/Jelenia Góra, Akta miasta Kamiennej Góry, sygn. 1743, karty 18-20
Autor komentarza: Ivo Łaborewicz
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Kamienna Góra [Landeshut]
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: odpis, jęz. niemiecki, papier, 315x205, 3 karty, 5 stron;
Miejsce przechowywania: AP Wrocław O/Jelenia Góra, Akta miasta Kamiennej Góry, sygn. 1743, karty 18-20
Autor komentarza: Ivo Łaborewicz
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Bolesławiec
Publikacja źródła: A. Baniecki, M. Olczak, Bolesławiec w 1945r. Wybór źródeł, Bolesławiec 1996, na prawach rękopisu
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, papier, 210 x 145 mm, pieczęć okrągła Pełnomocnika Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Obwód nr XXXVI w Bolesławcu, 1 strona
Miejsce przechowywania: AP Wrocław O/Lubań, Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski w Bolesławcu, sygn. 23, s.15
Autor komentarza: Adam Baniecki
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Bolesławiec
Publikacja źródła: A. Baniecki, M. Olczak, Bolesławiec w 1945r. Wybór źródeł, Bolesławiec 1996, na prawach rękopisu
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, papier, 210 x 295 mm, 1 strona
Miejsce przechowywania: AP Wrocław O/Lubań, Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski w Bolesławcu, sygn. 23, s.16
Autor komentarza: Adam Baniecki
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Magdeburg
Publikacja źródła: W. Irgang, Schlesisches Urkundenbuch, t. III, Köln – Wien 1984, nr 381, s. 248 – 255.
Opis zewnętrzny: Oryginał, język niemiecki, 2 karty pergaminowe o wymiarach 494 x 672 + 40 mm, na czerwonych sznurach jedwabnych pieczęć miasta Wrocławia (najstarsza znana i zachowana pieczęć miasta).
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Akta miasta Wrocławia, Zbiór dokumentów, sygn. 25.
Autor komentarza: Roman Stelmach
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Wrocław
Publikacja źródła: Nie publikowane
Opis zewnętrzny: Księga oprawna, oryginał, języki niemiecki, polski, francuski, 231 kart pergaminowych o wymiarach 225 x 260 mm, oprawa skórzana z okuciami, karty z ozdobnymi inicjałami
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Akta miasta Wrocławia, sygn. 898 (dawna H 13), k. 83
Autor komentarza: Roman Stelmach
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Grodziec
Publikacja źródła: Appelt H., Schlesisches Urkundenbuch, t. I., Graz – Köln 1963, nr 45, s. 26 – 29.Maleczyński K., Kodeks dyplomatyczny Śląska, t. 1, Wrocław 1951 – 1956, nr 55.
Opis zewnętrzny: Oryginał, język łaciński, 1 karta pergaminowa o wymiarach 565 x 444 + 40 mm, na czerwonych sznurach jedwabnych pieczęć księcia Bolesława I Wysokiego
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Zbiór dokumentów klasztoru cystersów w Lubiążu (Rep. 91), sygn. 1.
Autor komentarza: Roman Stelmach
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Legnica
Publikacja źródła: Nie publikowany
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, 2 karty papierowe o wymiarach 290x210 mm, J. Łuka, 3 strony
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn.IX/270, k. 36-37.
Autor komentarza: Grażyna Trzaskowska
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Legnica
Publikacja źródła: Nie publikowany
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, 2 karty papierowe o wymiarach 290x210 mm, J. Łuka, 3 strony
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn.IX/270, k. 36-37.
Autor komentarza: Grażyna Trzaskowska
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Legnica
Publikacja źródła: Nie publikowany
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, 2 karty papierowe o wymiarach 290x210 mm, J. Łuka, 3 strony
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn.IX/270, k. 36-37.
Autor komentarza: Grażyna Trzaskowska
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Środa Śląska
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, 1 karta papierowa o wymiarach 210x210 mm, R. Czapliński, 1 strona
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. IX/270, s. 141.
Autor komentarza: Grażyna Trzaskowska
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Warszawa
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, 1 karta papierowa o wymiarach 290x210 mm, J. Pietkiewicz, 1 strona
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Urząd Wojewódzki Wrocławski, sygn. IX/270, s. 149.
Autor komentarza: Grażyna Trzaskowska
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga
Miejsce: Wrocław
Publikacja źródła: nie publikowany
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, 1 karta papierowa o wymiarach 290x210 mm, R. Łomiański, 1 strona
Miejsce przechowywania: AP Wrocław, Urząd Wojewódzki Wrocławski we Wrocławiu, sygn. IX/270, s. 153.
Autor komentarza: Grażyna Trzaskowska
Autor fotografii: Ryszard Bacmaga

2014-11-02 19:28:02

Grób Władysława Rosiaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Zdjęcie nagrobne Władysława Rosiaka
Grób rodzinny Wacława Błażejewskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Grób Ignacego Jańca na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Grób Józefa Bieleckiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Górb Henryka Czachorowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Grób Stanisława Osęki na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Grób Jana Nowaka (żołnierza BCh) na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach
Grób Zdzisława Mężnickiego na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach
Grób Mariana Okulicz-Rozaryna na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Grób Henryka Krajewskiego na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach
Grób Stanisława Cywińskiego na Wosjkowym Cmentarzu na Powązkach
Zdjęcie nagrobne Stanisława Cywińskiego
Grób Tadeusza Śliwaka na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach
Grób Jerzego Zabłockiego na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach
Grób Henryka Migilnickiego na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach
Grób Romana Rozmiłowskiego na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach

2014-11-08 12:03:52

Zdjęcie pokoju denatki, z akt sprawy Gorgonowej
Profil oskarżonej, z akt sprawy Gorgonowej
Decyzje ławników w sprawie Gorgonowej
Akta sprawy Gorgonowej, początek akt przesłuchania oskarżonej
Rita Gorgonowa

2014-11-08 12:46:09

Wyrok Sądu Najwyższego oddalający kasację w sprawie Gorgonowej

2014-11-08 17:29:53

Akcje Pierwszej Fabryk Lokomotyw w Polsce S.A. Zakłady w Chrzanowie
Wizyta prezydenta Mościckiego w Fabloku
Parametry lokomotywy Fabloku
Rysunek lokomotywy Fabloku

2014-11-08 17:48:38

Mapa Łomży z 1872 roku
Mapa jednego z rynków Łomży z 1811 roku

2014-11-08 20:37:24

Tekst traktatu rozbiorowego
Instrukcja Hugona Kołłątaja
Instrukcja Hugona Kołłątaja
Strona tytułowa
Tekst traktatu rozbiorowego

2014-11-16 11:54:33

Akt przekazania władzy przez Radę Regencyjną Józefowi Piłsudskiemu
Strona 1
Strona 2
Strona 3
Strona 4
List Władysława Raczkiewicza informujący Ignacego Paderewskiego o tym, że Ignacy Mościcki przekazał mu włdzę prezydencką
List Władysława Raczkiewicza informujący Ignacego Paderewskiego o tym, że Ignacy Mościcki przekazał mu włdzę prezydencką
Maszynopis manifestu PKWN, bez daty, z podpisami sygnatariuszy
Maszynopis manifestu PKWN, bez daty, z podpisami sygnatariuszy
Maszynopis manifestu PKWN, bez daty, z podpisami sygnatariuszy
Maszynopis manifestu PKWN, bez daty, z podpisami sygnatariuszy
Maszynopis manifestu PKWN, bez daty, z podpisami sygnatariuszy
Maszynopis manifestu PKWN, bez daty, z podpisami sygnatariuszy
Dekret o wyborach do Sejmu Ustawodawczego opublikowany w Monitorze Polskim
Dekret o wyborach do Sejmu Ustawodawczego opublikowany w Monitorze Polskim
Porządek uroczystości otwarcia Sejmu Ustawodawczego
Porządek uroczystości otwarcia Sejmu Ustawodawczego
Porządek uroczystości otwarcia Sejmu Ustawodawczego
Porządek uroczystości otwarcia Sejmu Ustawodawczego
Uchwała Sejmu z 20 lutego 1919 roku o dalszym sprawowaniu urzędu Naczelnika Państwa przez Józefa Piłsudskiego
Protokół z posiedzenia rządu w Belwederze
Protokół z posiedzenia Zgromadzenia Narodowego dotyczącego przyjęcia urzędu prezydenta
Rozkaz Śmigłęgo-Rydza w postaci odezwy do mieszkańców Warszawy
Ulotka komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych
Pismo Marszałka Sejmu do Premiera przekazujące uchwaloną przez Sejm konstytucję

2014-11-16 12:30:24

Podpis na protokole posiedzenia ZN jako sekretarz
Podpis na protokole posiedzenia ZN jako sekretarz
Podpis na piśmie Marszałka Sejmu do Prezesa Rady Ministrów przekazującym Ustawę Konstytucyjną
Podpis na protokole posiedzenia ZN, jako przewodniczący
Podpis na protokole z posiedzenia Zgromadzenia Narodowego, jako przewodniczący ZN
Podpis pod Manifestem PKWN
Stempel złożony na akcie Rady Regencyjnej przekazania władzy Józefowi Piłsudskiemu
Podpis na protokole posiedzenia KNP jako przewodniczącego
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis na protokole z posiedzenia Zgromadzenia Narodowego, jako jeden z dwóch sekretarzy
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis na projekcie odezwy
Podpis pod listem do Ignacego Paderewskiego
Podpis złożony na akcie Rady Regencyjnej przekazania władzy Józefowi Piłsudskiemu
Podpis na plakacie-odezwie do żołnierzy-Polaków w armii niemieckiej
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis złożony na akcie Rady Regencyjnej przekazania władzy Józefowi Piłsudskiemu
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis pod Manifestem PKWN
Podpis złożony na akcie Rady Regencyjnej przekazania władzy Józefowi Piłsudskiemu

2014-11-22 14:51:25

2014-11-22 15:13:11

List Józefa Piłsudskiego do Marszałka Sejmu, Przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego
List Józefa Piłsudskiego do Marszałka Sejmu, Przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego

2014-11-22 15:34:03

Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku
Informacja Nr 33/81: Zbrodnia katyńska w świetle faktów i dokumentów, broszura wydana przez Zarząd propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego w Warszawie w marcu 1981 roku

2014-11-22 15:56:37

Lista członków Komisji Konstytucyjnej proponowana przez Marszałka Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z Klubami Poselskimi, uchwalona na posiedzeniu Sejmu 26 maja 1951 roku
Lista członków Komisji Konstytucyjnej proponowana przez Marszałka Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z Klubami Poselskimi, uchwalona na posiedzeniu Sejmu 26 maja 1951 roku
Lista członków Komisji Konstytucyjnej proponowana przez Marszałka Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z Klubami Poselskimi, uchwalona na posiedzeniu Sejmu 26 maja 1951 roku
Lista członków Komisji Konstytucyjnej proponowana przez Marszałka Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z Klubami Poselskimi, uchwalona na posiedzeniu Sejmu 26 maja 1951 roku
Lista członków Komisji Konstytucyjnej proponowana przez Marszałka Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z Klubami Poselskimi, uchwalona na posiedzeniu Sejmu 26 maja 1951 roku

2014-11-22 16:23:38

2014-11-22 16:35:23

Informacja nt. fimu A. Wajdy "Człowiek z żelaza" wydana przez Wydział Kultury KC PZPR 19 maja 1981 roku
Informacja nt. fimu A. Wajdy "Człowiek z żelaza" wydana przez Wydział Kultury KC PZPR 19 maja 1981 roku
Informacja nt. fimu A. Wajdy "Człowiek z żelaza" wydana przez Wydział Kultury KC PZPR 19 maja 1981 roku
Informacja nt. fimu A. Wajdy "Człowiek z żelaza" wydana przez Wydział Kultury KC PZPR 19 maja 1981 roku
Informacja nt. fimu A. Wajdy "Człowiek z żelaza" wydana przez Wydział Kultury KC PZPR 19 maja 1981 roku
Informacja nt. fimu A. Wajdy "Człowiek z żelaza" wydana przez Wydział Kultury KC PZPR 19 maja 1981 roku

2014-11-22 17:02:47

27 IV 1946 Krajowa Rada Narodowa uchwaliła ustawę o Referendum Ludowym, wyznaczając datę jego odbycia na 30 VI 1946. Referendum było swoistą próbą generalną przed wyborami parlamentarnymi, które odsunięto w czasie, miało wykazać jedność narodu i zaufanie do rządzących. Przed społeczeństwem postawiono trzy oczywiste w świetle doświadczeń historycznych pytania:1. Czy jesteś za zniesieniem Senatu? 2. Czy chcesz utrwalenia w przyszłej konstytucji ustroju gospodarczego przez reformę rolną i unarodowienie podstawowych gałęzi gospodarki narodowej z zachowaniem podstawowych uprawnień inicjatywy prywatnej? 3. Czy chcesz utrwalenia zachodnich granic państwa polskiego na Bałtyku, Odrze i Nysie Łużyckiej? Ugrupowania rządzące - PPR, PPS, SL i SD – prowadziły szeroką akcję propagandową na rzecz głosowania “3 x tak”. Napisy tej treści pojawiły się w najbardziej eksponowanych miejscach we wsiach, osiedlach i miastach. Partie i ugrupowania opozycyjne, zwłaszcza PSL, znalazły się w trudnej sytuacji. By zamanifestować siłę swego oddziaływania wezwały do głosowania na “nie”. PSL ograniczyło to wezwanie tylko do pierwszego pytania, choć partia tradycyjnie wypowiadała sie przeciwko senatowi. Oficjalne wyniki głosowania: W Referendum wzięło udział 91% uprawnionych. Na pierwsze pytanie pozytywnie (“tak”) odpowiedziało – 68% uprawnionych, na drugie pytania – “tak” odpowiedziało – 77%, na trzecie – “tak” odpowiedziało 91%. Historycy dotarli jednak do rzeczywistych rezultatów głosowania (zob. literatura). Przeciwko fałszerstwom protestowali: prezes PSL Stanisław Mikołajczyk i ambasadorzy USA i Wielkiej Brytanii. Władze oskarżyły Mikołajczyka o zdradę interesów kraju, a USA i Wielką Brytanię o mieszanie się w wewnętrzne sprawy Polski.
Opis zewnętrzny: fotografie czarno-białe, format 13x18 cm
Miejsce przechowywania: Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, Zespół: Archiwum Fotograficzne Stefana Rassalskiego.
Autor komentarza: Urszula Wieczorek
Autor fotografii: Stefan Rassalski
Komentarz: Janusz Kusociński, przydomek “Kusy” (1907-1940), rekordzista świata, mistrz olimpijski, wielokrotny rekordzista i mistrz Polski w biegach długich. W 1928 uzyskał po raz pierwszy tytuł mistrza Polski w biegu na 5 tys. m. Na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles w 1932 zdobył, jako pierwszy mężczyzna w dziejach sportu polskiego, złoty medal olimpijski w biegu na 10 tys. m. W czasie swojej kariery sportowej ustanowił na różnych dystansach 19 rekordów Polski, dwa światowe i po jednym Europy i Olimpiady. Zdobył niezwykłą popularność. Przydomek “Kusy” łączył elementy nazwiska z cechami fizycznymi biegacza. Za udział w kampanii wrześniowej, odznaczony był Krzyżem Walecznych. 26 III 1940 został aresztowany przez gestapo, a następnie rozstrzelany 21 VI 1940 r. w Palmirach pod Warszawą. Dla uczczenia jego pamięci, od 1945 organizowane są w Warszawie doroczne międzynarodowe zawody lekkoatletyczne o “Memoriał Janusza Kusocińskiego”. W zasobie Archiwum Dokumentacji Mechanicznej znajduje się 140 fotografii dotyczących Janusza Kusocińskiego.
Lokalizacja: ze zbiorów Archiwum Dokumentacji Mechanicznej
Miejsce: Warszawa
Opis zewnętrzny: Oryginalna fotografia czarno-biała o wymiarach 16,5x19,5 cmMiejsce przechowywania: Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, Zespół IKC sygn. I-S-744
Autor komentarza: Urszula Wieczorek
Autor fotografii: Leon Jarumski
1 IX 1939 Niemcy bez wypowiedzenia wojny rozpoczęły działania zbrojne przeciwko Polsce. Z zachodu, północy i południa skierowano na Polskę 1,8 mln żołnierzy, 3 tys. czołgów i 2 tys. samolotów. Armia polska dysponowała 850 tys. ludzi (w pierwszym rzucie), 266 czołgami i 400 samolotami. Przewaga niemiecka była miażdżąca pod każdym względem, zwłaszcza zaś pod względem uzbrojenia i wyposażenia technicznego. Sygnałem do rozpoczęcia działań wojskowych były salwy pancernika “Schleswig-Holstein” na Westerplatte. Atak ów stał się początkiem II wojny światowej, a operacja niemiecka i obrona polska aż do upadku Rzeczypospolitej określana jest w historiografii “kampanią wrześniową”. Niemcy już w pierwszych dniach walki przełamali linię polskiej obrony i zajęli Śląsk, Pomorze i część Wielkopolski. Marszałek Edward Śmigły-Rydz wydał 6 września rozkaz wycofania oddziałów na linię Wisły i Sanu. Stolicę opuścili prezydent i rząd RP. Wojska niemieckie 8 września znalazły się na przedmieściach Warszawy.
Lokalizacja: Ze zbiorów Archiwum Dokumentacji Mechanicznej
Opis zewnętrzny: fotografia czarno-biała o formacie 13x18 cm
Miejsce przechowywania: Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, Zespół IKP
Autor komentarza: Urszula Wieczorek
Autor fotografii: Hans Sönnke
Obchody Tysiąclecia powstania państwa polskiego przebiegały dwutorowo. Organizowały je zarówno władze państwowe jak i kościół rzymsko-katolicki. Sejm PRL proklamował lata 1960-1966 okresem uroczystości jubileuszowych. Zasięg uroczystości wykraczał poza granice Polski. Ambasady i konsulaty oraz organizacje polonijne propagowały problematykę polską w nawiązaniu do tradycji sięgającej tysiąca lat. Główne uroczystości państwowe odbyły się 16 IV 1966 w Gnieźnie i 17 IV 1966 w Poznaniu. Sejm uczcił millenium nadzwyczajnym posiedzeniem plenarnym. Równolegle do trwających uroczystości państwowych, Kościół katolicki prowadził przygotowania do religijnego uhonorowania millenium. Dla Kościoła oznaczało ono zarówno tysiąclecie państwa polskiego jak i tysiąclecie chrztu Polski, czyli dziesięć wieków chrześcijaństwa i Kościoła na ziemiach polskich. Plan obchodów zakładał rozpoczęcie uroczystości w momencie gdy skończyły się obchody państwowe. Rozpoczęto je 14 kwietnia w Gnieźnie, a zakończono 20 listopada w Białymstoku. Charakter wizualny uroczystości kościelnych, ich masowość, spontaniczność wykraczały poza ramy znanych dotąd świąt w parafiach i diecezjach. Ton, znaczenie i rangę uroczystościom nadawali członkowie Episkopatu Polski z prymasem Stefanem Wyszyńskim na czele. W obchodach brało udział ponad 50 biskupów, delegacje młodzieży, przedstawiciele świata nauki i kultury, delegacje uniwersytetów i innych szkół wyższych. W niektórych miastach diecezjalnych odbywały się sesje naukowe, spotkania z ludźmi kultury oraz dostojnikami Kościoła. Oficjalne środki masowego przekazu pomniejszały w swoich relacjach znaczenie obchodów kościelnych, niekiedy przemilczały ich masowość. Telewizja ograniczała się do pokazywania migawek lub fragmentów tego, co faktycznie miało miejsce. Dochodziło też do spięć między władzami państwowymi a hierarchami Kościoła. Zbiór fotografii dotyczący obchodów kościelnych Tysiąclecia państwa polskiego liczy 591 fotografii.
Miejsce: Częstochowa – Jasna Góra
Lokalizacja: Ze zbiorów Archiwum Dokumentacji Mechanicznej
Opis zewnętrzny: fotografia czarno-biała, format 13x18 cm
Miejsce przechowywania: Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, Zespół XIX – Tysiąclecie Chrztu Polski (obchody kościelne).
Autor komentarza: Urszula Wieczorek
Autor fotografii: nieznany

2014-11-22 18:00:59

Mapa zachodniej części Zatoki Gdańskiej (portolan) – Primo et Neccesario sapere bene Usare Il Remo Chi porre la mare Il governare La Nave(..) autor: Walter Clemens, wrzesień 1596 r., skala ok. 1:107 000.. Nawigacyjna mapa morska zachodniej części Zatoki Gdańskiej z zaznaczeniem linii brzegowej od Stegny na wschodzie do Jastrzębiej Góry na zachodzie, z dokładnym odwzorowaniem przeszkód nawigacyjnych oraz charakterystycznych punktów nawigacyjnych – osiedli, ujść rzek oraz rzeźby terenu.Publikacja źródła: Groth P., Cenniejsze zabytki kartograficzne w. XVI-XVIII znajdujące się w WAP w Gdańsku, “Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza”, t. 4, 1958, s. 387., Szeliga J., Rozwój kartografii Wybrzeża Gdańskiego do 1772 roku, Wrocław 1982, s. 219.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. włoski, niemiecki, holenderski, karta pergaminowa, wymiary 810 x 510 mm, wielobarwna, 1strona.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Gdańsku, Kolekcja gdańskich planów i map, sygn. 300, MP/509.
Autor komentarza: Stanisław Flis
Autor fotografii: Krystyna Zalewska.
Kazimierz Jagiellończyk, król polski, nadaje Radzie miasta Gdańska prawo wprowadzania na obszarze miasta, w porozumieniu z gdańskimi patrycjuszami, wilkierzy oraz samodzielnego nakładania i znoszenia podatków.
Lokalizacja: Ze zbiorów Archiwum Państwowego w Gdańsku
Miejsce: Piotrków
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. niemiecki, karta pergaminowa o wymiarach 460x280+80 mm; pieczęć kancelaryjna Kazimierza Jagiellończyka przywieszona na sznurze jedwabnym koloru biało-czerwono-czarnego, w miseczce woskowej odcisk pieczęci w kolorze czerwonym; 1 karta.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Gdańsku; Akta miasta Gdańska, Dokumenty; sygn. 300, D/1,27.
Autor komentarza: Katarzyna Komsta
Autor fotografii: Krystyna Zalewska
Królewskie Towarzystwo Nauk Przyrodniczych w Londynie nadaje godność członka honorowego astronomowi gdańskiemu Janowi Heweliuszowi.
Miejsce: Londyn
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. łaciński, pergamin, 460 x 360 x 76 mm, 1 pieczęć, brak podpisów, 1 karta.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Gdańsku, Akta miasta Gdańska, sygn. 300,D/82B,7.
Autor komentarza: Joanna Bławat.
Napoleon cesarz Francji w dniu 5 II 1808 zatwierdza w Paryżu konwencję elbląską z 6 XII 1807 w sprawie ustanowienia granic Wolnego Miasta Gdańska.
Miejsce: Elbląg (podpisanie konwencji), Paryż (ratyfikacja)
Opis zewnętrzny: Oryginał; jęz. francuski; składka z kart pergaminowych oprawna w granatowy aksamit, obrzeża obszyte złotą nicią; 260x380; pieczęć 1; Napoleon Bonaparte, Jean Baptiste Champagny, Hugues Maret; 8 kart, w tym 3 zapisane (6 stron)
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Gdańsku, Akta Miasta Gdańska. Dyplomy i korespondencja dotycząca terytorium gdańskiego, sygn. 300, D/79, nr 138
Autor komentarza: Aleksandra Skibicka

2014-11-22 18:28:07

Akt podpisany podczas uroczystości połączenia Górnego Śląska z Polską, która odbyła się w katowickim parku im. T. Kościuszki z udziałem delegacji władz państwowych i miejscowego społeczeństwa. 20 X 1921, po plebiscycie i trzech kolejnych powstaniach, wielkie mocarstwa podjęły decyzję o podziale Górnego Śląska na część polską i niemiecką. Decyzja zobowiązała Polskę i Niemcy do wynegocjowania warunków o tzw. okresie przejściowym (miał obowiązywać przez 15 lat) i ochronie praw mniejszości narodowych na górnośląskim obszarze plebiscytowym. Stosowną umowę, zwaną Konwencją Genewską, obie strony podpisały 15 V 1922. Po miesiącu mogły przystąpić do faktycznego obejmowania przyznanych im części. 16 VII w katowickim Parku Kościuszki odbyła się uroczystość zespolenia ziemi śląskiej z Rzeczpospolitą. W uroczystości uczestniczyła delegacja polskich władz państwowych i miejscowe społeczeństwo. Zbiegła się ona jednak z kryzysem gabinetowym. Po dymisji rządu Antoniego Ponikowskiego prawica sejmowa wysunęła na stanowisko premiera Wojciecha Korfantego, do niedawna komisarza plebiscytowego. Kandydaturze tej sprzeciwił się Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. W tej sytuacji Piłsudski i Korfanty uznali swój przyjazd do Katowic za niepożądany. Na uroczystości odczytano akt symbolicznego połączenia Górnego Śląska z Polską. Akt podpisało ponad 100 osób. Widnieją pod nim m.in. podpisy następujących osób: Wojciech Trąmpczyński – marszałek Sejmu Ustawodawczego, generał Stanisław Szeptycki – dowódca wojsk polskich wkraczających na Górny Śląsk, generał Kazimierz Horoszkiewicz – dowódca 23. Dywizji Piechoty, dr Jerzy Buzek – radca Prezydium Rady Ministrów, Stanisław Gall – biskup polowy wojska polskiego, Józef Rymer – wojewoda śląski, Zygmunt Żurawski – wicewojewoda śląski, Konstanty Wolny – adwokat, przyszły marszałek Sejmu Śląskiego.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski, 64x49 cm
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Katowicach: Urząd Wojewódzki Śląski w Katowicach sygn. 19
Autor komentarza: Edward Długajczyk
Autor Fotografii/Skanu: Piotr Matuszek
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Noszenie munduru było obowiązkowe. Zdarzało się, że jeżeli górnik podczas uroczystości nie założył galowego munduru, nakładano nań karę. Miało to miejsce np. w 1797, kiedy to niejaki Hunger, kowal kopalniany w jedynej na terenie Prus kopalni rudy ołowiu i srebra (galeny) Fryderyk koło Tarnowskich Gór, został ukarany za to, że nie włożył galowego munduru podczas Barbórki. Musiał spędzić 24 godziny w areszcie z polecenia inspektora Gottlieba Kalidego, ojca słynnego rzeźbiarza berlińskiego Teodora, urodzonego w Królewskiej Hucie (Chorzowie).W 1803 jednolite mundury zostały również wprowadzone w Zagłębiu Dąbrowskim, które po trzecim rozbiorze Polski należało do Prus jako tzw. Nowy Śląsk. Właściciele wielkich majątków ziemskich na Śląsku często nie chcieli podporządkowywać się zarządzeniu Wyższego Urzędu Górniczego. W 1803 doszło np. do sporu na tym tle z właścicielem dóbr Koszęcin, baronem von Hösel, który oświadczył, że hutnicy pracujący w tamtejszym urzędzie hutniczym i kuźnicach żelaza mają już swoje własne mundury, a zamiana ich na inne przyniosłaby mu jako właścicielowi uszczerbek na honorze. Wprowadzenie nowych jednolitych mundurów górniczych i hutniczych nie było również łatwe z powodów finansowych. Huta Gliwicka, przy której działała słynna Odlewnia wykonująca liczne pomniki i wyroby artystyczne, wprowadziła wprawdzie dość szybko mundury dla pracowników kadry urzędniczej, ale nie dotrzymała wyznaczonego terminu – do końca 1804 – co do zaopatrzenia zwykłych robotników w przewidziane mundury. Reden, będący rzecznikiem rozwoju gospodarczego Prus i działający na Śląsku, gdzie powstał największy w tym państwie okręg przemysłowy, przywiązywał dużą wagę także do tworzenia więzi zawodowej, wyrażającej się m.in. w jednolitym umundurowaniem. Kiedy został dyrektorem Departamentu Górnictwa i Hutnictwa Generalnego Dyrektorium w Berlinie (sprawował tę funkcję w latach 1802-1807), na jego polecenie w 1804 wydano drukiem opis mundurów galowych i zwykłych, do którego dołączono miniatury mundurów, namalowane farbami wodnymi (akwarelą), dla następujących grup zawodowych: członka urzędu górniczego, urzędnika rejonu górniczego, mistrza zmianowego, sztygara, górnika, hutnika, ucznia (“elewa”) i chirurga działającego z ramienia spółki brackiej. Mimo to jeszcze długo dochodziło do konfliktów między Wyższym Urzędem Górniczym, mającym w latach 1819-1850 swą siedzibę w Brzegu, a właścicielami poszczególnych kopalń i hut. Było tak np. w latach 1820-1825 w przypadku Karola Goduli, słynnego “króla cynku”, który dorobił się ogromnego majątku, będąc początkowo zarządcą w dobrach hr. Ballestrema w Rudzie Śl. Na klamrze pasa i na guzikach mundurów górników kazał on bowiem umieścić zamiast powszechnie obowiązujących dwóch skrzyżowanych młotków herb Ballestrema jako właściciela dóbr. Musiano mu dlatego przesłać z zaleceniem wprowadzenia w życie 10 wyobrażeń obowiązujących ubiorów. Wygląd mundurów górniczych był potem wielokrotnie zmieniany, a zwłaszcza w latach 1889-1890. Obecnie obowiązujące mundury częściowo nawiązują do tych z początku XIX w. Do elementów, które przetrwały do chwili obecnej, zaliczyć można: a) czako, górna część i buty są koloru czarnego; b) występuje nadal znak dwóch skrzyżowanych młotków (tzw. żelazko i perlik) na czaku (czapce bez daszka); b) pióropusz na tymże czaku; c) metalowe guziki z motywem skrzyżowanych młotków; d) szpada przy mundurze galowym. Mundury nowe różnią się natomiast tym od dawnych, że: a) zamiast fraka pojawiła się kurtka o kroju prostym; b) spodnie są koloru czarnego, zamiast dawniej noszonych białych; c) nosi się półbuty, zamiast dawnych butów z cholewami; d) zastosowano damską wersję munduru (obwód dolnego brzegu czarnej spódnicy ma być o 50 cm szerszy od obwodu bioder); e) zrezygnowano z czekana górniczego. Pracownicy dozoru są zobowiązani do noszenia mundurów (zwykłych) na co dzień, a wszyscy inni przy okazji świąt i uroczystości, zwłaszcza w Barbórkę. Istnieją różnice w kolorze pióropusza i kwastów (wstęg) przy szpadzie. Zwykły górnik ma np. czarny pióropusz i zielone kwasty, pracownik dozoru biały pióropusz i biało-czerwone kwasty, a członek kapeli górniczej czerwony pióropusz. Mundur górniczy tak dawniej, jak dziś oznacza poczucie więzi z wielowiekową tradycją tego zawodu, zwłaszcza na Górnym Śląsku. Jest to wyraz szacunku dla tej ciężkiej i niebezpiecznej pracy. Szpada noszona do munduru galowego jest symbolem służby dla dobra całego społeczeństwa i państwa. Ostatnio została przygotowywana nowa ustawa o mundurach i stopniach górniczych, która czeka na zatwierdzenie w sejmie. Jednakże nie przewiduje ona zmian w kształcie i barwach mundurów, a jedynie będzie odmienny sposób finansowania ich szycia i dystrybucji dostosowany do potrzeb gospodarki rynkowej.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. niemiecki, poszyt
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Katowicach: Królewski Górnośląski Urząd Górniczy w Tarnowskich Górach, sygn. 4
Autor komentarza: Zdzisław Jedynak
Autor Fotografii/Skanu: Piotr Matuszek
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.
Nakaz noszenia i opis mundurów górniczych i hutniczych podpisany przez Fryderyka Wilhelma hr. Redena, stojącego na czele Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu jako Wyższy Starosta Górniczy.

2014-11-22 18:43:54

Ksiądz Jakub Jamroziński, proboszcz parafii Nagłowice, umieścił w księdze urodzeń, małżeństw i zgonów z 1811 opis komety oraz anomalii pogodowych, wywołanych tym zjawiskiem.
Miejsce: Nagłowice, wieś w powiecie jędrzejowskim, będącej od 1540 własnością Mikołaja Reja, kościół parafialny.
Autorem dokumentu jest ksiądz Jakub Jamroziński urodzony 7 VII 1756, jsyn Jana i Reginy z Pilnych. Święcenia kapłańskie przyjął 23 XII 1780. Wkrótce potem został skierowany do Sędziszowa. Niestety nie ustalono kiedy trafił do Nagłowic, gdzie był proboszczem. Zmarł w Nagłowicach w 1819. Na podstawie jedynej pozostałej po nim osobistej zapiski, umieszczonej w parafialnej księdze urodzeń, małżeństw i zgonów, można wywnioskować, że był żywo zainteresowany tym, co działo się wokół, tak w kraju (konkretyzuje porę gradobicia, wiążąc ją z faktem wkroczenia wojsk austriackich w granice Księstwa Warszawskiego), jak i na terenie swojej parafii (opis przebiegu prac polowych).
Choć opisywane wydarzenie miało miejsce dopiero około 15 września, to już od początku roku następowały niespotykane w tym rejonie anomalia pogodowe, które zapowiadały pojawienie się komety. Zima była krótka i bardzo mroźna, wiosna upalna, susza zniszczyła plony zbóż, kapusty i ziemniaków. Wzmianki o dniach świętych Wojciecha i Michała pozwalają ustalić terminy poszczególnych prac polowych. Wreszcie w kilku zdaniach autor opisuje kometę i jej drogę po niebie - “bieg tego komety z wozu niebieskiego był ku południowi, przeszedł aż za drogę mleczną, promienie jego były obrócone do góry, troszkę nachylone ku północy i bardzo długie”, oraz że można ją było obserwować od około 15 września do połowy grudnia 1811.
Opis ten dokładnie zgadza się z charakterystyką Wielkiej Komety z 1811, która weszła w pozycję najbliższą Słońcu i była widoczna z Ziemi od 12 IX 1811. Opis ten jest tym ważniejszy, że okres obiegu Wielkiej Komety wynosi 3100 lat i nie każdemu śmiertelnikowi dane jest ją oglądać.
Ksiądz Jamroziński zatytułował swoją zapiskę “Ad perpetuam rei memoriam”, chcąc zachować dla potomności opis roku, w którym na nagłowickim niebie pojawiła się kometa. Umieścił ją na pierwszej stronie księgi stanu cywilnego, stanowiącej swojego rodzaju kronikę żywotów ludzkich, zachowaną w annałach historii, choć, sądząc z zachowanych tego typu dokumentów, nie było praktykowane sporządzanie w nich różnych luźnych zapisków (w przeciwieństwie do okresu przed 1810, kiedy w księgach metrykalnych można takowych spotkać wiele). Wiedział, że pamięć o komecie, której pojawienie się było dla miejscowej ludności wydarzeniem niezwykłym i budzącym grozę, przetrwa razem z tą księgą. Swoje spostrzeżenia zapisał najprawdopodobniej już po ukończeniu spisywania księgi i sygnował je datą 29 stycznia 1812.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski i łaciński, 1 karta papierowa o wym. 360 x 225 mm, część jednostki
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Kielcach Oddział w Jędrzejowie, Akta stanu cywilnego parafii Nagłowice, sygn. arch. 3, k.1v
Autor komentarza: Iwona Kwiatkowska
Autor fotografii: Iwona Pogorzelska

2014-11-22 19:05:58

Król pruski, Fryderyk II Wielki, wydaje przepisy określające zasady handlu, transportu i magazynowania kawy w celu uniknięcia oszustw związanych z fikcyjnym wywożeniem kawy za granicę i unikaniem płacenia cła.
Miejsce: Schnöwalde, Prusy
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. polski i niemiecki, papier o wymiarach 214 x 350 mm, 7 stron
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Akta miasta Złotowa, sygn. 66, karty 15-18
Autor komentarza: Bogusława Deryło
Autor fotografii: Katarzyna Królczyk
Król pruski, Fryderyk II Wielki, wydaje przepisy określające zasady handlu, transportu i magazynowania kawy w celu uniknięcia oszustw związanych z fikcyjnym wywożeniem kawy za granicę i unikaniem płacenia cła.
Kawa pojawiła się w Europie w II poł. XVII w. i szybko stała się modnym napojem, szczególnie we Francji. Sprzyjało temu jej egzotyczne pochodzenie i opinia, że korzystnie wpływa ona na zdrowie. Jeszcze w XVII w. zaczęły powstawać pierwsze kawiarnie – eleganckie lokale, w których przy filiżance kawy ze śmietanką można było podyskutować ze znajomymi. Kawa była jednak towarem importowanym i płacono za nią pieniądzem kruszcowym, czyli srebrem i złotem. Tymczasem w XVII i XVIII w. w wielu krajach europejskich stosowano zasady merkantylizmu - teorii ekonomicznej, według której o bogactwie kraju decyduje zgromadzona w nim ilość srebra i złota. Rządy tych krajów, aby ograniczyć odpływ złota za granicę, starały się jak najbardziej zmniejszyć import obcych towarów nakładając na nie wysokie cła. Jednocześnie popierały produkcję rozmaitych towarów we własnym kraju i ich eksport, aby ściągnąć złoto do siebie, czyli uzyskać dodatni bilans handlowy. W Polsce idee merkantylizmu nie były stosowane, a wolny handel istniał aż do 1775, kiedy to wprowadzono cło na granicach. Inaczej było w Prusach, które w 1772 po pierwszym rozbiorze Polski przejęły część ziem polskich – Pomorze Gdańskie i Ziemię Nadnotecką, w tym Złotów. Władcy pruscy, aby osiągnąć jak największe dochody pozwalające na utrzymanie ogromnej armii, starali się rozwinąć kraj gospodarczo, stosując właśnie politykę merkantylistyczną, m.in. wspierali rozwój manufaktur. Król Pruski Fryderyk II Wielki (1740-1786) przede wszystkim skupił się na ograniczaniu importu, nakładając na sprowadzane towary, szczególnie te luksusowe, jak kawa, wino czy tytoń, bardzo wysokie cła. Przykładem tego jest właśnie publikowana tutaj “Deklaracja ...”, czyli ustawa. Dokument ten zachował się w aktach miasta Złotowa i był zapewne podstawą do ściągania wymienionych w nim opłat od osób handlujących kawą w tym mieście i jego okolicy. Ponieważ większość mieszkańców tych terenów stanowili Polacy, tekst ustawy został przetłumaczony na język polski, aby osoby nie przestrzegające tych przepisów nie mogły tłumaczyć się nieznajomością prawa – jak głosi ostatni artykuł “Deklaracji”. Przepisy te obowiązywały tylko trzy lata. W 1781 król stworzył monopol państwowy na kawę, na wzór istniejącego już od 1765 monopolu na tytoń. Oznaczało to, że sprowadzać i handlować kawą mogło tylko państwo, utrzymując jej cenę na wysokim poziomie, co miało zarówno przynosić państwu wysoki dochód, jak i ograniczyć konsumpcję kawy (Fryderyk II uważał, że jest ona szkodliwa dla zdrowia). Jednak ograniczenie handlu, powodowane przez cła i wysokie podatki, nie tylko nie sprzyjało rozwojowi gospodarczemu kraju, ale też wywoływało niezadowolenie ludności. Duże zapotrzebowanie na zagraniczne towary spowodowało rozwój przemytu, zajęcia bardzo dochodowego, z którym władze starały się, nie zawsze skutecznie, walczyć. Monopol państwowy na kawę w Prusach został zniesiony dopiero po śmierci Fryderyka II.
Miejsce: Schnöwalde, Prusy
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. polski i niemiecki, papier o wymiarach 214 x 350 mm, 7 stron
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Akta miasta Złotowa, sygn. 66, karty 15-18
Autor komentarza: Bogusława Deryło
Autor fotografii: Katarzyna Królczyk
Król pruski, Fryderyk II Wielki, wydaje przepisy określające zasady handlu, transportu i magazynowania kawy w celu uniknięcia oszustw związanych z fikcyjnym wywożeniem kawy za granicę i unikaniem płacenia cła.
Miejsce: Schnöwalde, Prusy
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. polski i niemiecki, papier o wymiarach 214 x 350 mm, 7 stron
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Akta miasta Złotowa, sygn. 66, karty 15-18
Autor komentarza: Bogusława Deryło
Autor fotografii: Katarzyna Królczyk
Król pruski, Fryderyk II Wielki, wydaje przepisy określające zasady handlu, transportu i magazynowania kawy w celu uniknięcia oszustw związanych z fikcyjnym wywożeniem kawy za granicę i unikaniem płacenia cła.
Miejsce: Schnöwalde, Prusy
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. polski i niemiecki, papier o wymiarach 214 x 350 mm, 7 stron
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Akta miasta Złotowa, sygn. 66, karty 15-18
Autor komentarza: Bogusława Deryło
Autor fotografii: Katarzyna Królczyk
Król pruski, Fryderyk II Wielki, wydaje przepisy określające zasady handlu, transportu i magazynowania kawy w celu uniknięcia oszustw związanych z fikcyjnym wywożeniem kawy za granicę i unikaniem płacenia cła.
Miejsce: Schnöwalde, Prusy
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. polski i niemiecki, papier o wymiarach 214 x 350 mm, 7 stron
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Akta miasta Złotowa, sygn. 66, karty 15-18
Autor komentarza: Bogusława Deryło
Autor fotografii: Katarzyna Królczyk
Król pruski, Fryderyk II Wielki, wydaje przepisy określające zasady handlu, transportu i magazynowania kawy w celu uniknięcia oszustw związanych z fikcyjnym wywożeniem kawy za granicę i unikaniem płacenia cła.
Miejsce: Schnöwalde, Prusy
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. polski i niemiecki, papier o wymiarach 214 x 350 mm, 7 stron
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Akta miasta Złotowa, sygn. 66, karty 15-18
Autor komentarza: Bogusława Deryło
Autor fotografii: Katarzyna Królczyk
Król pruski, Fryderyk II Wielki, wydaje przepisy określające zasady handlu, transportu i magazynowania kawy w celu uniknięcia oszustw związanych z fikcyjnym wywożeniem kawy za granicę i unikaniem płacenia cła.
Miejsce: Schnöwalde, Prusy
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. polski i niemiecki, papier o wymiarach 214 x 350 mm, 7 stron
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Akta miasta Złotowa, sygn. 66, karty 15-18
Autor komentarza: Bogusława Deryło
Autor fotografii: Katarzyna Królczyk

2014-11-22 19:32:36

Afisz wyobrażający mordowanie polskich oficerów przez enakwudystów w lesie katyńskim.Na początku kwietnia 1943 Niemcy odnaleźli w lesie katyńskim groby pomordowanych oficerów polskich – jeńców wojennych, do czasu tragedii osadzonych przez NKWD w obozie w Kozielsku. Władze niemieckie pod koniec kwietnia powołały międzynarodową komisję, złożoną z czołowych przedstawicieli medycyny sądowej i kryminalistyki, do przeprowadzenia ekshumacji zwłok. Polski Czerwony Krzyż i Rada Główna Opiekuńcza w tym samym celu wyłoniły komisję techniczną. Ze strony Kościoła brał w niej udział ks. Stanisław Jasiński, kanonik krakowskiej Kapituły katedralnej. W prasie okupacyjnej z tego okresu, głównie polskojęzycznej, całe szpalty poświęcono omówieniu tej potwornej zbrodni. Niemcy uznali tragedię dokonaną przez NKWD na narodzie polskim za doskonały antysowiecki chwyt propagandowy. Kampanię propagandową rozpoczęli zaraz po ujawnieniu zbrodni. Temu celowi służyła rozpowszechniana przez urzędy Regierung des GG broszura pt. “Katyń – masowe morderstwo w lesie katyńskim, sprawozdanie na podstawie urzędowych danych i dokumentów”, ze zdjęciami ekshumowanych ofiar mordu oraz afisz “Katyń”. Afisz ten był przeznaczony do zamieszczenia w witrynach sklepowych.Zmasowany antyradziecki atak propagandowy ruszył w 1944, gdy Niemcy przegrywali na wszystkich frontach. Na zlecenie niemieckiego naczelnego dowództwa, Stadthauptmann’a der Stadt Krakau i komendanta miasta Krakowa zostały rozpowszechnione liczne obwieszczenia, afisze, plakaty, kartki i druki ulotne z rzucającymi się w oczy hasłami, np.: “Polacy! Armia Niemiecka woła was, zgłaszajcie się do Służby Pomocniczej w szeregi Armii Niemieckiej do walki przeciw wspólnemu wrogowi”; “Polacy, przystępujcie do wspólnego frontu dla zwalczania bolszewizmu...”; “Chwyćmy za łopaty, aby ochronić nasze życie, naszą świętą wiarę i naszą kulturę”; “Chrońmy ojczyznę pracując przy budowie umocnień na wschodzie”. W krakowskim Urzędzie Pracy przy ul. Lubicz 25, pok. 56 zorganizowano biuro zgłoszeń dla ochotników.Ta niemiecka akcja propagandowa nie osiągnęła swojego celu. Polacy dobrze wiedzieli, co sądzić o Katyniu, ale to nie zaowocowało współpracą z okupantem.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski, 1 karta o wym, 420x293 mm
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Krakowie, Akta miasta Krakowa, Stadthauptmann der Stadt Krakau z lat 1939-1945, sygn. SMKr 209, strona 428
Autor komentarza: Krystyna Jelonek-Litewka
Autor fotografii: Małgorzata Multarzyńska-Janikowska

2014-11-22 19:45:49

Plakat z uroczystości 145 rocznicy Konstytucji 3 Maja. Wśród wykonawców sztuki S. Żeromskiego Sułkowski występuje nazwisko Karola Wojtyły, papieża Jana Pawła II.
Zainteresowania i fascynacje teatralne Karola Wojtyły wywodzą się z czasów jego nauki w wadowickim gimnazjum. We wspomnieniach samego Jana Pawła II pojawiają się relacje ze spektakli wystawianych przez uczniów gimnazjum w roku szkolnym 1935/1936. Jednym z nich była sztuka Stefana Żeromskiego Sułkowski, wystawiona z okazji 145 rocznicy Konstytucji 3 Maja. Jedną z postaci w tej sztuce grał szesnastoletni uczeń Karol Wojtyła a reżyserował profesor Mieczysław Kotlarczyk, polonista i teatrolog, który odegrał znaczną rolę w kształtowaniu poglądów i zainteresowań artystycznych przyszłego papieża. W czasie nauki w gimnazjum wadowickim Wojtyła zagrał m.in.: Hajmona w Antygonie Sofoklesa, Gucia w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry, Hrabiego Henryka w Nie-boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, rolę tytułową w dramacie Zygmunt August Stanisława Wyspiańskiego oraz Kirkora w inscenizacji Balladyny Juliusza Słowackiego. Należy też wspomnieć o udziale Karola Wojtyły w konkursie recytatorskim organizowanym pod patronatem aktorki Kazimiery Rychterówny, w którym uzyskał II nagrodę za interpretację Promethidiona Cypriana Kamila NorwidaPo wybuchu wojny Wojtyła wraz z przyjaciółmi, m. in. Tadeuszem Kwiatkowskim i Danuta Michałowską, spotykali się w prywatnych mieszkaniach na czytaniu wielkiej literatury polskiej. Kiedy więc latem 1941 przybył do Krakowa przez zieloną granicę Kotlarczyk stało się jasne, że spotkania te będą kontynuowane. W dniu 22 VIII 1941 Kotlarczyk założył Teatr Rapsodyczny. Pierwszą okupacyjną premierą tego teatru była inscenizacja Króla Ducha Juliusza Słowackiego.W październiku 1942 Karol Wojtyła rozpoczął studia na tajnych kompletach Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nadal jednak czynnie uczestniczył w pracach teatru Kotlarczyka aż do połowy 1943. Mimo że odszedł z teatru, nigdy nie przestał interesować się jego losem i dokonaniami artystycznymi. W “Tygodniku Powszechnym” już jako biskup, pod pseudonimami Piotra Jasienia i Andrzeja Jawienia, drukował artykuły o Teatrze Rapsodycznym.
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, 1 afisz o wymiarach 930 x 610 mm
Miejsce przechowywania:Archiwum Państwowe w Krakowie, Teatr Rapsodyczny w Krakowie, sygn. TRK56d, karta 7
Autor komentarza; Elżbieta Ceglarska
Autor fotografii: Małgorzata Multarzyńska- Janikowska

2014-11-22 22:09:48

Liber damnatorum et maleficorum
Karta tytułowa wpisów z roku 1635 i początek zeznań Stanisława Rydzyńskiego z Rydzyna w ziemi dobrzyńskiej, oskarżonego o kradzież 1000 złotych polskich.
k. 366v/ Akta karne złoczyńców i skazanych i ich zeznań czynionych zarówno dobrowolnie, jak pod przymusem, spisane w roku Pańskim 1635, gdy pisarzem sądu wójtowskiego lubelskiego był Wojciech Lewicki.
Zeznanie Stanislawa Rydzyńskiego/k. 367/ Działo się w Lublinie, w ratuszu, we wtorek, dnia 20 lutego roku Pańskiego 1635. Szlachetnie urodzony Mikołaj Dłużowski [wniósł skargę] przeciwko obwinionemu o kradzież Stanisławowi Rydzyńskiemu doprowadzonemu przed sąd miejski lubelski w celu ukarania go za kradzież 1000 złotych polskich, które skradł nocą, uporczywie domagając się wymierzenia mu kary przewidzianej przez prawo powszechne, odpowiedniej do winy.
Komentarz: Acta maleficorum, czyli Księgi złoczyńców powstawały w miastach polskich od XV do XVIII w. Zachowało ich się niewiele, oprócz Lublina jedynie w Krakowie, Poznaniu, Lwowie i Żywcu. Lubelskich ksiąg ocalało pięć, wszystkie z XVII w.
Ich treść stanowią zeznania oskarżonych schwytanych na gorącym uczynku, uzyskiwane dobrowolnie oraz podczas “męczenia złoczyńców”, czyli tortur. Zgodnie bowiem z ówczesnym prawem miejskim (tzw. magdeburskim), największe znaczenie miało przyznanie się do winy, osiągane przy zastosowaniu wszelkich dostępnych środków.
Oskarżonego upominali wpierw sędziowie, grożąc torturami, potem do przyznania się nakłaniał go “mistrz”, czyli kat. Gdy słowne perswazje nie przynosiły rezultatu, kat przystępował do “badania” (torturowania). Polegało ono m.in. na: rozciąganiu rąk i nóg aż do wyrwania stawów, przypalaniu pochodniami lub rozżarzonym żelazem, szarpaniu ciała kleszczami, przebijaniu gwoździami etc., aż do momentu przyznania się do winy, niekoniecznie rzeczywiście popełnionej. Trzeba jednak powiedzieć, że mimo takiego arsenału środków “badawczych”, tortury stosowane w Polsce były mało okrutne i mało pomysłowe w porównaniu ze stosowanymi przez katów na zachodzie Europy. W Lublinie izba tortur zwana “katuszą” oraz więzienie znajdowały się w podziemiach ratusza miejskiego.
W trakcie tortur sędziowie, wypytywali oskarżonego o pochodzenie, szczegóły przestępstwa, wspólników, wcześniejsze wykroczenia.
W przytoczonym wyżej tekście data wydarzenia sugeruje, że kradzież mogła mieć miejsce po słynnym lutowym jarmarku w Lublinie. Skarżącym był szlachcic Mikołaj Dłużowski, a pozwanym mieszczanin Stanisław z Rydzyna w ziemi dobrzyńskiej. Pozew został wniesiony przed sąd wójtowski w Lublinie, który jako właściwy dla spraw mieszczan lubelskich, nie wydał wyroku, lecz przekazał oskarżonego powodowi.
Księgi złoczyńców stanowią ważne źródło do poznania ówczesnej epoki, zwłaszcza tzw. marginesu społecznego.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz.łaciński, jęz.polski, papier, 105 x 325 mm, k. 450
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Lublinie, Księgi miasta Lublina, sygn. 141, k. 366-367
Autor komentarza: Rafał Magryś
Autor fotografii: Rafał Magryś

2014-11-22 22:27:57

Donacja napoleońska nagrodą za zasługi oddane w kampanii polskiej
Treść: Działo się dnia dwudziestego lutego tysiąc ośmset dziesiątego rokuNr 1. W dniu dzisiejszym zaingrosowana została donacja dominium Opinogóry w departamencie płockim, powiecie przasnyskim leżącego, przez Najjaśniejszego Cesarza Francuzów, Króla Włoskiego, Protektora Ligi Reńskiej, Napoleona Wielkiego na rzecz Jaśnie Oświeconego księcia de Ponte-Corvo, marszałka państwa francuskiego Bernadotte w kopii przez Jaśnie Wielmożnego natenczas dyrektora, a dziś ministra sprawiedliwości widymowanej i pod dniem dwudziestego pierwszego lipca tysiąc ośmset siódmego roku nadesłanej osnowy następującej: Wypis z protokółu Sekretariatu Stanu w Pałacu w Tylży. Trzydziestego czerwca tysiąc ośmset siódmego Napoleon Cesarz Francuzów i Król Włoski chcąc nadgrodzić usługi, które nam okazał w kampanii polskiej nasz kuzyn, marszałek państwa Bernadotte, książę de Ponte-Corvo, postanowiliśmy dać mu i niniejszym wyrokiem dajemy dominium Opinogóra w departamencie płockim położone, aby je posiadał prawem zupełnego dziedzictwa sam i jego potomkowie i następcy pod warunkiem, że go nie będzie mógł i jego następcy przedawać, ani alienować bez naszego upoważnienia i nie inaczej, jak tylko z obowiązkiem zastąpienia dobrami, leżącemi w kraju naszego cesarstwa dominium tego, składającego część lenności, którą mamy zamiar nadać temu, jak tylko uznamy potrzebę postanowić w tej mierze. Komisyja Rządząca i nasz przy niej komisarz są obowiązani oddać w posesję niniejsze dominium kuzynowi naszemu, marszałkowi państwa Bernadotte, księciu de Ponte-Corvo w ośmiu dniach następujących po oznajmieniu niniejszego wyroku. Podpisano: Napoleon, przez Cesarza, Minister Sekretarz Stanu Hugues B. Maret zgodno z oryginałem Audytor Rady Stanu Komisarz Jego Cesarskiej Mości Cesarza i Króla, podpisano E. Vincent, miejsce pieczęci, zgodno z oryginałem Feliks Łubieński Dyrektor Sprawiedliwości, Morawski Asesor Dyrekcji Sprawiedliwości. Działo się jako wyżej.Komentarz: Jednym z przejawów polityki Napoleona wobec uzależnionych państw było zastrzeganie sobie do dyspozycji w zawieranych układach części majątku państwowego, który następnie był obracany na donacje dla zasłużonych żołnierzy i urzędników, bliższej i dalszej rodziny cesarza. Już 30 VI 1807 Napoleon podpisał w Tylży serię dekretów, nadających dobra w Księstwie Warszawskim 27 marszałkom i generałom francuskim oraz generałom polskim Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu i Józefowi Zajączkowi. Obdarowani przyczynili się do sukcesu kampanii polskiej, np. Jean-Baptiste-Jules Bernadotte, ks. Ponte-Corvo (tj. księstwa utworzonego z ziem papieskich) dowodził I Korpusem Wielkiej Armii, dwukrotnie odnosząc rany. Donacje w Księstwie należały do najwcześniejszych, stąd dekrety donacyjne z 30 czxerwcaodbiegają nieco formą od późniejszych. Brak w nich zastrzeżenia o dziedziczeniu według zasad majoratu, dzięki którym majątek skupiony był zawsze w ręku najstarszego syna, dziedzica tytułu arystokratycznego, ani też o powrocie dóbr do Korony francuskiej w razie braku uprawnionych do dziedziczenia. Zawierają one jedynie zakaz zbywania dóbr przez donatariuszy lub ich spadkobierców bez zezwolenia cesarza, w przypadku zaś uzyskania takiego zezwolenia obowiązek nabycia za cenę ich sprzedaży posiadłości ziemskich w obrębie Cesarstwa. Posiadłości te stanowić miały część lenna, jakie cesarz miał zamiar nadać donatariuszowi. Konwencja między Francją a Saksonią (22 VII 1807), przekazująca królowi saskiemu Księstwo Warszawskie, potwierdziła wszystkie donacje napoleońskie (Art. 3). Szlachta ziemiańska, jak i warstwa urzędnicza uważała je za grabież mienia narodowego. Druga seria donacji nadanych po wojnie 1809 nie wzbudziła już takiego oburzenia. W myśl konwencji między Napoleonem a Fryderykiem Augustem (Paryż, 30 XI 1809) część ziem polskich zagarniętych przez Austrię, a przyłączonych do Księstwa na mocy układu pokojowego z 14 X 1809, tj. zachodniej Galicji wraz z Krakowem i okręgiem zamojskim, miano oddać do dyspozycji cesarza. 16 I 1810 Napoleon podpisał dekret rozdzielający zastrzeżone, ale jeszcze nie wyznaczone, dobra pomiędzy 27 donatariuszy. W praktyce tzw. donacje galicyjskie do końca istnienia Księstwa nie zostały wydzielone.Do czasu powołania instytucji Domeny Nadzwyczajnej Korony (30 I 1810), której powierzono nadzór nad majątkami donacyjnymi, donatariusze francuscy, zgodnie z dekretem Fryderyka Augusta z 27 IV 1808, posiadali w Księstwie te same prawa polityczne co szlachta polska. Utworzenie osobnej administracji i objęcie przez nią wszystkich dóbr donacyjnych w posiadanie zmieniło charakter prawny donacji: z dóbr początkowo zrównanych z dobrami prywatnymi polskimi przekształciły się niemal w “lenności cesarskie”. Ich status prawny przestało określać prawo polskie na rzecz ustawodawstwa francuskiego o majoratach (dekrety napoleońskie z 1 III 1808, 4 V 1809 i 3 III 1810). Nie wszystkie donacje pozostały od 1807 w tych samych rękach, np. dobra Opinogóra, przydzielone marszałkowi Bernadotte po zrzeczeniu się przezeń donacji z chwilą, gdy został następcą tronu szwedzkiego w 1810 (od 1818 król szwedzki jako Karol XIV), wróciły do Domeny. 20 V 1811 Napoleon nadał je Wincentemu Krasińskiemu, pułkownikowi szwoleżerów gwardii cesarskiej, wraz z tytułem hrabiowskim. Po zajęciu Księstwa przez wojska rosyjskie donacje obarczono rekwizycjami. 2 V 1813 dobra donacyjne uległy konfiskacie i powróciły do skarbu. Usankcjonował to traktat paryski z 30 V 1814. Spośród donatariuszy francuskich tylko Polacy zachowali nadane im dobra, a Krasiński za zasługi dla dworu carskiego otrzymał w 1844 zezwolenie na ustanowienie ordynacji z dóbr Opinogóra.System donacji służył Napoleonowi dla zapewnienia fortun rodzącej się francuskiej arystokracji imperialnej, a w odniesieniu do armii dla materialnego zabezpieczenia bytu inwalidów wojennych. Skarb Księstwa Warszawskiego doznał dużego uszczerbku wskutek rozdania tak dużej części dóbr narodowych, stanowiących jedno z najpoważniejszych źródeł wpływów. Wskutek donacji zmniejszyły się one o ok. 20 %. Donacje w Księstwie stanowiły tylko cząstkę systemu obejmującego całą niemal Europę. Data: 20 II 1810 – data dokonania wpisu do księgi hipotecznej,30 VI 1807 – data donacji.
Miejsce: Płock – miejsce dokonania wpisu do księgi hipotecznej, pałac w Tylży – miejsce nadania donacji.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski, 2 karty papierowe o wymiarach, 190 x 332 mm, umieszczone w Księdze Ingrossacyjnej w Archiwum Hipotecznym Departamentu Płockiego z lat 1801-1811, vol. I.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Płocku, Kancelaria Pisarzy Aktowych w Płocku: Tomasza Gutkowskiego, Kazimierza Świerzyńskiego, Teodora Krajewskiego, Tadeusza Markowskiego 1808-1821, sygn. 52, karty 2 3.
Autor komentarza: Krystyna Bańka
Autor fotografii: Krystyna Bańka
Donacja napoleońska nagrodą za zasługi oddane w kampanii polskiej

2014-11-23 00:59:49

Regest: Zbilut [z rodu Pałuków] obywatel Polski (“Poloniae civis”) zakłada klasztor cystersów w Łeknie koło Wągrowca, na terenie swojej dziedzicznej posiadłości, i uposaża go częścią swojej wolnej ojcowizny, a mianowicie wsiami: Rgielsko z jeziorem, Straszewo i Panigrodz, oraz karczmą w Łeknie. Fundację tę, w obecności książąt Mieszka, Bolesława i Henryka oraz innych świadków: Radwana kanclerza, Wilhelma kustosza, mistrzów Folberta i Stefana, a także komesów: Stresona, Pakosława, Przedwoja, Brodzisława, Dzierżykraja, Dobrogosta, Jana, Gerwarda, Boguszy, Mieszka Pomorskiego, Przecława i Tomasza, potwierdza Jan arcybiskup gnieźnieński i zabezpiecza ją przyciśnięciem swojej pieczęci, a także, wraz ze Stefanem biskupem poznańskim umacnia ją klątwą.
Treść: W imię świętej i niepodzielnej Trójcy, niech będzie wiadomo wszystkim katolikom tak przyszłych, jak i obecnych czasów. Zacną i błogosławioną stała się ofiara, zaiste święta i chwalebna jest wymiana: oddać to co przemijające, a uzyskać za to niezniszczalne, dobra ziemskie rozproszyć a posiąść niebiańskie. Przeto w miłości do spraw świętych, ja Zbilut obywatel Polski, dzięki natchnieniu niebiańskiemu w sercu zapalonemu, troskający się o ozdobę domu Bożego i mieszkanie jego chwały, jednocześnie pragnąc być wpisanym do księgi żywych wraz ze sprawiedliwymi, część mojej wolnej dziedziny (ojcowizny), mianowicie wsie: Rgielsko z całym jeziorem i Straszewo, Panigrodz i w Łeknie plac [miejsce targowe] z karczmą, Bogu rozdawcy wszystkich dóbr dla chwały i sławy, także Bożej Rodzicielce i Świętemu Piotrowi dla chwały, oddałem z prawdziwą pokorą pobożności, a następnie w jednej z wymienionych wsi, mianowicie w Łeknie, z pragnienia czystej pobożności domostwo Bogu fundowałem, stworzyłem i wyposażyłem. Dla duchowego prowadzenia tego domostwa, dla pełnienia tam służby Bożej oraz dla wpajania prawidłowego i duchowego wychowania religijnego i dyscypliny, z uszanowaniem powołałem, przyjąłem, umiłowałem i osadziłem tam mężów duchownych, osoby wielebne, umarłe dla świata, żyjące dla Chrystusa, mnichów rzeczywistych z zachowania i powołania, pełnych Boga i jego czci. Którym w tymże miejscu, to znaczy w Łeknie, dla duchowego spędzania życia, jako biedakom Chrystusa, sam ubogi, przekazałem bez przeciwności wymienione wsie wraz ze wszystkimi ich dochodami, na swobodne użytkowanie odtąd na wieczność. Dlatego, aby nigdy żadna osoba wyższego lub niższego stanu, nie ważyła się rozproszyć tego świadectwa mojej pobożnej gorliwości, lecz żeby na wieczność pozostał nienaruszony i niezmieniony, zgromadziłem Jana arcybiskupa gnieźnieńskiego, Stefana biskupa poznańskiego, Mieszka księcia i inne liczne osoby wysokie godnością i proste, i tu ku mojej radości i wobec stojących licznych osób, od obu biskupów otrzymałem utwierdzenie całego zapisu pod karą nałożenia wiecznej klątwy: gdyby ktoś teraz lub w przyszłości ośmielił się naruszyć przywileje tego zapisu i hamował jego postanowienia, piekło go żywcem pochłonie, jeśli się nie opamięta. Działo się w roku tysiąc sto pięćdziesiątym trzecim, z Bolesławem, Mieszkiem, Henrykiem braćmi rodzonymi, władcami w Polsce, i z czcigodnym Janem arcybiskupem gnieźnieńskim, który odciśnięciem swojej pieczęci potwierdził ten zapis mający gwarancję przywileju, w obecności następujących świadków: Radwana kanclerza, Wilhelma kustosza, mistrza Folberta, mistrza Stefana i tych komesów: Stresona, Pakosława, Przedwoja, Brodzisława, Dzierżykraja, Dobrogosta, Jana, Gerwarda, Boguszy, Mieszka Pomorskiego, Przecława, Tomasza.Niech będzie wiadomo wszystkim, że książę Bolesław brat Mieszka dał Świętemu Piotrowi wieś nazwaną Mątwy, Przecław ojciec Chebdy [dał] Głojkow, Prandota [dał] Wierzenicę, Przedwoj [dał] Łoskuń, Brodzisław [dał] Olesno, żona Zbiluta [dała] Gościeszyn i Kaczkowo, synowie jego: Sławnik, Piotr, Ogariusz [dali] Pokrzywnicę i Mokronosy. I te są wsie, z których dziesięcinę nadano kościołowi Świętego Piotra: Bartodzieje, Slosym, Bukowie, Turza, Dębogóra, Dąbrowa, Zalachowo, Danaborz, Ochodza, Morakowo, Bliżyce, Łekno, Czerlin, Koninek, Krosno, Mokronosy, Pokrzywnica. Tedy jeśliby ktoś to znieważył, niech będzie wyklęty. (tłum. Zofia Wojciechowska)
Komentarz: Obecność cystersów w Polsce rozpoczęła się od nawiązania bezpośrednich kontaktów z ośrodkami francuskiej kultury monastycznej w Clairvaux i Morimond, w wyniku których biskup krakowski Mateusz zaprosił samego św Bernarda do przyjazdu do Polski, a następnie “archiepiscopus Polonorum”, czyli arcybiskup gnieźnieński Jan, oraz “Polonie civis” – możnowładca polski Zbilut Pałuka, sprowadzili do Brzeźnicy i do Łekna pierwsze konwenty cysterskie, oferując im bardzo dobre warunki bytu materialnego i rozwoju duchowego. W 1153 konwent sprowadzony wprost z Morimondu zamieszkał w Brzeźnicy-Jędrzejowie, natomiast do współczesnego mu opactwa wielkopolskiego w Łeknie przybyli zakonnicy z Altenbergu pod Kolonią – filii Morimondu. Cystersi otrzymali w Polsce ziemie i zagospodarowane majętności wraz z zabudowaniami (np. dawne palatia książęce i kościoły). Przygotowywanie domu dla cystersów trwało w Łeknie około ośmiu lat – statuty kapituły generalnej cystersów podają, że proces organizacji klasztoru rozpoczął się już około 1142, natomiast wg rocznika cysterskiego pełny konwent, liczący dwunastu zakonników wraz z opatem, przybył do Łekna w 1150. Inauguracja życia klasztornego i uroczyste wprowadzenie zakonników do nowego opactwa odbyło się w 1153 i łączyło się ze zjazdem dostojników oraz z ogłoszeniem i spisaniem aktu fundacji. U progu rządów synów Bolesława Krzywoustego jako książąt dzielnicowych, zwłaszcza po zwycięskiej nad seniorem wojnie domowej, odbyła się cała seria takich wydarzeń. Książęta występowali na zjazdach fundacyjnych i w aktach pisanych z orszakiem dostojnych komesów, a biskupi z klerem katedralnym. Dostojnikiem, który łączył osoby świeckie i duchowne, występujące w tych aktach, był kanclerz książęcy, za którym stali kapelani dworu. Autorem dokumentu łekneńskiego (podobnie jak i dokumentu dla opactwa w Jędrzejowie) był zapewne wspomniany arcybiskup gnieźnieński Jan, zwany też Janikiem, z rodu Gryfitów. Wcześniej sprawował on kanclerstwo przy dwóch z kolei książętach seniorach: Władysławie i Bolesławie Kędzierzawym, a przed objęciem stolicy gnieźnieńskiej był biskupem wrocławskim. Choć sam był bardzo dobrze wykształcony, przy redagowaniu tekstu mogli mu być pomocni scholastycy związani z kapitułą gnieźnieńską i poznańską – mistrzowie Folbert i Stefan. Dokument łekneński został wykonany w dwóch egzemplarzach (jego drugi oryginał znajduje się od XIX w. do dziś w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie). Arcybiskup gnieźnieński Jan był też pierwszą i najważniejszą osobą w zgromadzeniu zwołanym z okazji wprowadzenia zakonników do nowego klasztoru i spisania dokumentu fundacyjnego. Drugą co do ważności osobą w tym zgromadzeniu był biskup poznański Stefan, a dopiero trzecią książę Mieszko. Listę świadków otwiera natomiast kanclerz Radwan (późniejszy biskup poznański), po nim następuje kustosz Wilhelm oraz dwaj mistrzowie: Folbert i Stefan – scholastycy katedralni w Gnieźnie i Poznaniu, a zamyka ją dwunastu komesów. Fundatorem uposażenia dla cystersów w Łeknie był natomiast Zbilut (Zbilud, Zbylut) – wielmoża, z rodu którego posiadłości leżały na Pałukach w północnej Wielkopolsce i sąsiadowały z dobrami arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Tradycja średniowieczna wywodziła Pałuków z rodu św. Wojciecha, Sławnikowiców, jednak nie została potwierdzona przez nowsze badania. Komes Zbilut Pałuka należał do kręgu erudytów znających prawo rzymskie, był bowiem w tamtych czasach jedynym fundatorem, który kazał nazwać siebie “Poloniae civis” (obywatel Polski). Wystawienie w 1153 poważnego i uroczystego aktu prawnego, przeprowadzonego przez samego arcybiskupa, obecność tegoż arcybiskupa, a także biskupa poznańskiego, książąt dzielnicy i dostojników, połączone z ogłoszeniem anatemy i groźby piekła na tych, którzy odważyliby się naruszyć własność i prawa klasztoru, stanowiło najwyższą ochronę nadania uczynionego przez Zbiluta dla cystersów, sprowadzonych z Altenbergu do Łekna. Na tę fundację Zbilut przeznaczył miejsce położone na niewielkim wzniesieniu nad jeziorem, na wałach i majdanie wczesnośredniowiecznego grodu oraz rotundę będącą pierwotnie kościołem grodowym, która po lokacji pełniła funkcję kościoła klasztornego. Patronką Zbilutowego nadania była Boża Rodzicielka Maria, drugim patronem był św. Piotr. Świecki fundator Zbilut, zgodnie z panującą w ówczesnych kołach elitarnych ideą “świętej wymiany” (otrzymania dóbr niebiańskich w zamian za doczesne), ufundował jeszcze benedyktynom w Mogilnie kościół św. Jakuba oraz świadkował w dokumentach dla kanoników w Trzemesznie i dla cystersów w Jędrzejowie. Cystersi w Łeknie zbudowali w połowie XIII w. nowy, okazały kościół klasztorny. Jednakże działalność erozyjna wody jeziornej oraz gnicie drewnianych konstrukcji wału i spowodowane tym osiadanie gruntu, doprowadziły do rysowania się murów kościoła i zabudowań klasztornych. Skutkiem tego, już w II poł. XIV w. cystersi łekneńscy przenieśli swój konwent do pobliskiego Wągrowca.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. łaciński, 1 karta pergaminowa o wymiarach 395x580 mm; pieczęć w misce woskowej przyłożona do dokumentu
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Cystersi Łekno, sygn. D. 1.
Autor komentarza: Zofia Wojciechowska

2014-11-23 09:38:10

Józef II, cesarz rzymski, przywraca Przemyślowi prawa miasta królewskiego, ustanawia samorząd oraz sądownictwo, potwierdza prawo posiadania gruntów i odbywania jarmarków, zezwala na używanie własnego herbu.
Treść:
My Józef drugi z Bożej łaski obrany cesarzem rzymskim po wsze czasy pomnożyciel królestwa, król w Niemczech, Jerozolimie, na Węgrzech, w Czechach, Dalmacji, Kroacji, Slawonii, Galicji i Lodomerii, Wielki Książę Burgundii i Lotaryngii, Wielki Książę Toskanii, Wielki Książę Siedmiogrodu, Książę Mediolanu, Mantui, Parmy, podniesiony do godności książęcej hrabia na zamku Habsburg, Flandrii, Tyrolu itd., itd.: oznajmiamy wszystkim za pomocą tego własnoręcznie podpisanego dyplomu i podajemy do wiadomości, że na najuniżeńsze prośby burmistrza, rady i gminy, w naszym dziedzicznym królestwie Galicji i Lodomerii znajdującego się królewskiego miasta Przemyśla, ze względu na jego liczbę ludności i korzystne położenie postanowiliśmy mocą niniejszego dyplomu, po złożeniu nam najuniżeńszego sprawozdania ze strony naszego galicyjskiego namiestnictwa krajowego za pośrednictwem naszej połączonej czeskiej i austriackiej kancelarii nadwornej, wznowić i nadać rzeczonemu miastu następujące wolności:
Po pierwsze. Chcemy, by obywatele i gmina królewskiego miasta Przemyśla byli utrzymani przy swoich rolach, polach, łąkach i pastwiskach, tudzież przy innych gruntach, jakąkolwiek by one miały nazwę, w tych granicach, miedzach i przestrzeni, w jakich miasto to ze swymi przedmieściami w dawnych czasach zostało założone i w posiadaniu obecnie się znajduje; - a to w ten sposób, że gdyby się okazało, iż część tych gruntów lub innych realności, miastu przez jego poprzednią zwierzchność gruntową, lub też przez sąsiednie dominia zabraną została, i jeśli by było w własności uszczuplone, a miasto byłoby w stanie udowodnić prawnie to uszczuplenie w swoich gruntach lub innych prawach to wolno mu będzie domagać się w drodze prawa wedle przepisów ustawy zwrotu tych zabranych mu gruntów.
Po drugie. Chcemy, by miastu pozostawiono bez jakichkolwiek przeszkód prawo wolnego wykonywania tak wyszynku jak i wyrobu trunków, a mianowicie warzenia piwa, palenia gorzałki i sycenia miodu, dalej prawa wolnego handlu winem i wyszynku tych trunków w granicach całego swego obszaru, z tym by miasto starało się zużytkować ten znakomity fundusz miejski na sposób dla kasy miejskiej korzystny.
Po trzecie. Pozwalamy temu królewskiemu miastu wykonywanie własnego sądownictwa w pierwszej instancji, od której dalszy tok prawny odbywa się tylko wedle ogólnych przepisów do naszego najwyżej postawionego sądu apelacyjnego.
Do załatwiania politycznych, sądowych i gospodarczych spraw miejskich, ustanawia się dopóki miasto się nie powiększy, nie wzrośnie liczba ludności i nie zwiększą się dochody miejskie ustanawia się na teraz następujące osoby urzędowe: burmistrz, trzech płatnych radnych, z których pierwszy urząd syndyka zajmować, drugi kasę miejską prowadzić, a trzeci tegoż kontrolować ma; dalej dwóch nadliczbowych radnych, kancelistę i dwóch sług sądowych. - Na wolny wybór burmistrza i radnych przyzwala się miastu w ten sposób, że będzie mianowany wydział złożony z dwudziestu prawnych, o dobro publiczne dbałych mężów, a wydział ten wybierze burmistrza i asesorów spośród ludzi kompetentnych zaopatrzonych w dekrety uprawniające do wyboru, a to w tym celu, ażeby zaufanie ludu rozstrzygało w wyborze pomiędzy uznanymi za godnych do piastowania tych urzędów.
Po czwarte. Upoważniamy miasto do utrzymywania dotąd w zwyczaju będących dwóch dorocznych jarmarków, każdy przez 14 dni, a mianowicie pierwszy na dzień 26 czerwca, drugi zaś po dniu św. Mikołaja, 9 grudnia; gdyby zaś na który z dni powyżej wymienionych przypadła niedziela, to jarmark ma się rozpocząć w następnym dniu roboczym.
Po piąte. Pozwalamy temu królewskiemu miastu używać herbu własnego, a mianowicie tarczy niemieckiej, tak zwanej kartuszowej, z wyciętą złotą obwódką, pokrytej złotą koroną królewską; wewnątrz tarczy mieścić się będzie niedźwiedź w kolorze naturalnym, ponad którym wznosić się ma gwiazda sześcioramienna jak to właśnie zaprojektowano w kolorach w naszym królewskim dyplomie.
Pozwalamy życzliwie niniejszemu, naszemu królewskiemu miastu Przemyślowi używać bez żadnych przeszkód, lub zaprzeczeń powyżej opisanego herbu po wieczne czasy, na pomnikach, w imieniu gminy wiejskiej wznoszonych budynkach, pieczęciach itd. - a mianowicie, co się tyczy pieczęci, we wszystkich w imieniu tego miasta mających być przygotowanych dokumentach, z równocześnie wydrukowanym tutaj napisem: "Sigillum Liberae et Regiae Civitatis Premislensis".
Po szóste. Wszystko to poprzednio wyliczone chcemy jednakże naszemu królewskiemu miastu Przemyślowi udzielić tylko pod tym warunkiem, że obywatele i mieszkańcy miasta tego będą postępować wedle dobrego przykładu innych naszych miast królewskich, pod groźbą utraty tak niniejszych, jak i wszelkich innych przywilejów i wolności jeśli dopuszczą się kiedykolwiek niewdzięczności lub niewierności, ale owszem jak najusilniej starać się będą zasłużyć sobie na tę naszą osobliwą łaskę i dobrodziejstwo przez swoją niezmienną wierność i poddańczość tak dla nas jak i dla prawowitych następców naszych w królestwie Galicji i Lodomerii.
To postanawiamy z powagą. - W dowód czego niniejszy list zaopatrujemy naszą ces. król. i arcyks. przywieszoną wielką pieczęcią.
Dano w naszym głównym i stołecznym mieście Wiedniu dnia trzydziestego, miesiąca maja, roku 1789 po narodzeniu Chrystusa ukochanego Pana i Zbawiciela naszego, 26 roku naszego panowania rzymskiego, a w 9 roku panowania dziedzicznego.
Komentarz:
Lokowany w XIV w. na prawie magdeburskim Przemyśl był przez wiele dziesięcioleci ważnym, szybko się rozwijającym, ośrodkiem handlowym. W II poł. XVII w. nastąpiło jednak załamanie gospodarcze miasta, wynikające m.in. z długotrwałych wojen, ogólnego kryzysu państwa i zmian w stosunkach handlowych w Europie.
W 1772, w wyniku pierwszego rozbioru Polski, Przemyśl znalazł się w granicach monarchii austriackiej, co nie poprawiło sytuacji gospodarczej miasta. Ubożejący Przemyśl zmuszony był do zaciągania pożyczek, a w 1778 został sprzedany przez rząd austriacki wojewodzie bełskiemu hr. Ignacemu z Czertwic Cetnerowi, tracąc tym samym swą niezależność jako miasto królewskie i stając się miastem prywatnym.
Brak zainteresowania wewnętrznymi sprawami Przemyśla ze strony jego właściciela nie sprzyjał pokonaniu panującego tu głębokiego kryzysu ani poprawie sytuacji mieszkańców. Dlatego mieszczanie przemyscy, chcąc wyprowadzić miasto z tego stanu i uwolnić je z zależności od hr. I. Cetnera, dwukrotnie zwracali się do cesarza austriackiego Józefa II z prośbą o przywrócenie Przemyślowi samorządu. Starania te przybrały formę petycji wnoszonych przez mieszczan na ręce cesarza w czasie jego przejazdu przez miasto w 1780 i 1786. W ich wyniku Przemyśl został wykupiony przez rząd austriacki od hr. I. Cetnera, a na mocy wydanego w 1789 w Wiedniu dokumentu otrzymał autonomię oraz został obdarzony na nowo prawami i przywilejami miasta królewskiego. Przywilej Józefa II ustanawiał nowy system władz miejskich, sądownictwo pierwszej instancji, zezwalał Przemyślowi na posiadanie własnego herbu, potwierdzał dawne przywileje. Miastu i mieszczanom zostało przywrócone prawo posiadania gruntów, Przemyśl otrzymał także przywilej na organizowanie dwóch dorocznych jarmarków oraz wyłączne prawo propinacji, która była istotnym źródłem dochodów budżetowych. Ponadto rząd austriacki, który wykupił miasto od hr. Cetnera, zwolnił je w 1792 z obowiązku zwrócenia tej kwoty.
Prawa nadane Przemyślowi przez Józefa II były w stosunku do przywilejów z okresu staropolskiego znacznie ograniczone. Językiem urzędowym stał się niemiecki, a uchwały magistratu musiały uzyskiwać akceptację urzędu cyrkularnego. Przywilej z 1789 przyczynił się jednak do stopniowego przełamywania kryzysu panującego w mieście, a w konsekwencji – do ustabilizowania sytuacji ekonomicznej Przemyśla.
O wiele bardziej korzystne dla miasta zmiany w organizacji i zasadach funkcjonowania jego władz nastąpiły po nadaniu Galicji autonomii w 1867. Niedługo potem, w latach 70 XIX w. rozpoczęto prace zmierzające do wzniesienia wokół miasta systemu fortyfikacji, które uczyniły z Przemyśla jedną z największych twierdz w Europie. Wszystko to przyczyniło się do ekonomicznego i demograficznego rozwoju miasta oraz do jego ożywienia gospodarczego u progu XX w.
Publikacja źródła: Dyplom cesarza Józefa II z 1789 roku przywracający miastu Przemyśl samorząd, oprac. Z. Konieczny, Przemyśl 1990;
L. Hauser, Monografia miasta Przemyśla, Przemyśl 1883 (wyd. II – Przemyśl 1991), s. 161-163.
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. niemiecki i łaciński, pergamin, 313x371 mm, 1 pieczęć, 10 kart zszytych w formie poszytu (pierwsze dwie i ostatnia nie są zapisane)
Miejsce przechowy-wania: Archiwum Państwowe w Przemyślu, Akta miasta Przemyśla, sygn. 113D
Autor komentarza: Monika Zub
Autor fotografii:Krzysztof Gniadek

2014-11-23 09:45:12

Wiek XIX przyniósł postęp technologiczny, a co za tym idzie rozwój produkcji piwa na skalę przemysłową. Przykładem może być tutaj “Browar J. Saskiego”, który z niewielkiego browaru dworskiego, przejętego w 1812 przez Józefa Saskiego, a potem kierowany przez jego potomków, przekształcił się w nowoczesną firmę, liczącą się na rynku lokalnym i nie tylko, a zarazem silnie związaną z regionem radomskim. Rozwój ten nabrał tempa w II połowie XIX w., kiedy to Browar Saskiego zdystansował swoich konkurentów na rynku radomskim. Trudno określić – ze względu na ubóstwo zachowanych materiałów- czy przedstawiony plakat reklamujący produkty Browaru był zjawiskiem wyjątkowym, jeśli chodzi o rynek piwa w Radomiu. Niewątpliwie wyróżnia się wśród nielicznych zachowanych reklam rozmachem ilustracyjnym, co może dowodzić nowoczesnego podejścia właścicieli firmy do prowadzenia interesów, a zapewne również dobrej kondycji finansowej firmy. Brak dokumentów mówiących o wielkości sprzedaży lub też produkcji browaru z lat 1907 – 1926, nie pozwala stwierdzić, jakie efekty przyniosła ta kampania reklamowa.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski i rosyjski, papier, wymiary 510 mm x 810 m
Miejsce przechowywania:Archiwum Państwowe w Radomiu, Zbiór afiszów, plakatów i druków ulotnych, sygn. 3687
Autor komentarza: Małgorzata Comber
Autor fotografii: Margerita Katana

2014-11-23 10:03:14

Treść: Pieczęć zaścianka szlacheckiego Lipki, tuszowa, okrągła. Legenda majuskulna: PIECZĘC HERB SLACHTYLIPKOW. Wyobrażenie napieczętne: herb Nałęcz w tarczy kartuszowej, otoczonej labrami – fleuronami i zwieńczonej hełmem ukoronowanym z klejnotem Nałęcz. Odcisk pieczęci zachowany jest na akcie wydanym przez wójta gminy Lipki w powiecie węgrowskim departamentu siedleckiego w dniu 26 VIII 1812.
Komentarz:
Wieś Lipki była jedną z setek miejscowości leżących na dawnym pograniczu polsko-litewskim (okolice Siedlec, Węgrowa, Sokołowa Podlaskiego, Białej Podlaskiej, Łukowa) zamieszkanych przez drobną szlachtę, zwaną inaczej szlachtą zaściankową czy szaraczkową. (Przedstawicieli tej szlachty mieszkającej na Litwie barwnie opisał Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu) Osadnictwo drobnej szlachty w tym regionie datowało się od XV w., a rozwinęło w wieku XVII i XVIII. Wraz z upadkiem Rzeczpospolitej szlachta ta utraciła swoje prawa i przywileje, a przez zaborców traktowana była jak chłopi, od których częstokroć nie odbiegała materialnym poziomem życia. Nawet jednak w XIX i XX w. drobna szlachta z Podlasia kultywowała swoją odrębność kulturową oraz zachowywała tradycje patriotyczne, czego dowodem był bardzo liczny udział przedstawicieli tej grupy społecznej w powstaniach narodowych. Przejawem odrębności drobnej szlachty było m. in. posiadanie i używanie herbów, takich jak prezentowany herb zaścianka Lipki pod Węgrowem. Pieczęć rycerska z herbem funkcjonowała na ziemiach polskich od czasów średniowiecza, jednak przede wszystkim jako indywidualny znak danego rodu. Prezentowana pieczęć ma charakter unikatowy, bowiem jest to “zbiorowa pieczęć całej wspólnoty szlacheckiej, swego rodzaju poświadaczenie herbowej wspólnoty. Mimo że w zbiorach siedleckiego archiwum znajduje się wiele dokumentów dotyczących wsi drobnoszlacheckich, to pieczęcie podobne do prezentowanej spotyka się sporadycznie. Możliwe, że jest to forma pieczęci wiejskiej używanej pod koniec XVIII w. w zaborze austriackim, w którym na krótko po III rozbiorze Polski znalazł się region siedlecki. W tym wypadku pieczęć zaścianka Lipki można uznać za specyficzny przejaw przynależności stanowej mieszkańców wsi. Szlachta tej wsi pieczętowała się znanym już w dawnej Rzeczpospolitej herbem Nałęcz. W XVIII w. przedstawiciele rodzin Lipków z miejscowości Lipki osiedlili się w zaścianku Tuczna k. Białej Podlaskiej. Okolice te zamieszkiwali też osiedleni pod koniec XVII w. przez króla Jana Sobieskiego Tatarzy – Lipkowie znani z kolei z kart Trylogii Henryka Sienkiewicza. Zrodziło to nie mającą pokrycia z prawdą legendę, jakoby Lipki pod Węgrowem były niegdyś wsią tatarską.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Siedlcach, Akta stanu cywilnego Gminy Węgrów, sygn. 17
Autor komentarza: Grzegorz Welik
Autor fotografii: Dariusz Dybciak
Treść:
Siedlecki hitlerowski starosta okupacyjny zarządza przesiedlenie Cyganów (Romów) zamieszkałych na terenie powiatu siedleckiego do dzielnicy żydowskiej (getta) w Siedlcach. Nakazuje również noszenie na rękawie opasek z literą “Z”. Grozi karami w przypadku niezastosowania się do zarządzenia.
Komentarz:
Rozlepiane w formie afisza zarządzenie okupacyjnego starosty siedleckiego jest przykładem realizacji polityki II Rzeszy wobec ludności romskiej. Nakazuje zamieszkującym powiat Romom siedlecki przesiedlenie w okresie trzech tygodni do siedleckiego getta. Getto w Siedlcach, podobnie jak w wielu innych miastach okupowanej Polski, było zamkniętą dzielnicą dla ludności żydowskiej. Mieszkańcy utworzonego w sierpniu 1941 r. getta w Siedlcach żyli stłoczeni w bardzo złych warunkach bytowych i sanitarnych, dziesiątkowani przez choroby i wywożeni do obozu zagłady w Treblince. Ich los podzielili Romowie z całego powiatu, zmuszeni przez władze hitlerowskie do osiedlenia się w gettcie. Siedleckie getto zostało ostatecznie zlikwidowane pod koniec listopada 1942 r., a wszyscy jego mieszkańcy wymordowani w zbiorowych egzekucjach na miejscu lub w obozie zagłady w Treblince. Jak wynika z prezentowanego zarządzenia ludność cygańska, podobnie jak żydowska musiała odróżniać się od reszty społeczeństwa okupowanej Polski i nosić opaski według formy ustalonej przez okupanta.
Opis zewnętrzny: Oryginał, druk, jęz. niemiecki, jęz. polski, 1 karta papierowa o wymiarach 42x64 cm, kolor beżowy
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Siedlcach; Zbiór afiszów okupacyjnych powiatu siedleckiego; Sygn. 21.
Autor komentarza: Grzegorz Welik
Autor fotografii: Dariusz Dybciak

2014-11-23 11:26:41

Treść:
Zbiór tabliczek woskowych miasta Torunia – zapisy dotyczące głównie finansów miejskich i wszelkiego rodzaju transakcji zawieranych przez mieszczan (czynszów od urządzeń targowych i przemysłowych, gruntów i różnorodnych rent); rozliczenia wzajemnych zobowiązań, różne formy spłaty długów; wilkierze i uchwały rady miejskiej.
Komentarz:
Tabliczki woskowe były wytworem kultury starożytnego Bliskiego Wschodu. Używano ich już w XV w. p.n.e., a być może nawet wcześniej. W okresie późniejszym były bardzo popularne w Grecji i Cesarstwie Rzymskim. Powszechnie używano ich w administracji, skarbowości i sądownictwie, spisywano na nich rachunki i różnego rodzaju rejestry. Służyły także do korespondencji (po zamazaniu warstwy wosku umieszczano na tej samej tabliczce odpowiedź zwrotną), jako osobiste notatniki, w szkołach – do nauki pisania i liczenia, a także do zapisu utworów literackich. W średniowieczu tabliczki woskowe były bardzo popularnym i tanim – w porównaniu z pergaminem i rzadko jeszcze używanym papierem – materiałem pisarskim. W Toruniu tabliczki woskowe używane były w administracji miejskiej jako księgi od II połowy XIII w. do około 1530. Do czasów obecnych dotrwało 127 sztuk, które pochodzą z terenu Starego i Nowego Miasta Torunia. Tworzą one rodzaj kodeksów woskowych (poliptyków), na których wyryty został rylcem tekst. Zapisów dokonywali najpewniej sekretarze miejscy lub pisarze.Tabliczki zostały wykonane z różnego rodzaju drewna i mają postać deseczek wypełnionych woskiem. Wyżłobione są na nich z obu stron regularne pola, na których ostrym rylcem wyryto kreski na krzyż, aby zwiększyć przyczepność wosku do podłoża. W przypadku dużych rozmiarów deseczek pola woskowe podzielono na 2 mniejsze części. Wyżłobione miejsca wylano specjalnie przygotowanym woskiem pszczelim, zmieszanym m.in. z węglem drzewnym. Tekst pisano na wosku rozgrzanym rylcem, który wykonany był przeważnie z twardych, ostro zakończonych metali, z drewna albo kości z łagodną końcówką. Tą samą stronę tabliczki można było użyć wielokrotnie – wystarczyło zatrzeć tekst wcześniejszy Do zamazywania lub usuwania tekstu używano rylców zakończonych szeroką łopatką. Deseczki związywano od strony grzbietów rzemieniem, dodając okładki i spinając całość jednym lub dwoma paskami skóry. Wewnątrz poliptyków na rogach deseczek znajdują się przyklejone warstwą wosku karteczki papieru, które miały chronić wosk przed zatarciem. Do czasów obecnych w Europie i na świecie ocalało bardzo niewiele tabliczek, należą one do najrzadszych cymeliów. Szczególnie niewiele zachowało się tabliczek z kancelarii miejskich. W Polsce największy poza Toruniem zbiór przechowywany jest w Gdańsku, obejmuje 4 poliptyki złożone z 36 tabliczek. Największy zbiór 6 poliptyków w Niemczech znajduje się w Lipsku. Kolekcja toruńska jest natomiast największym na świecie zbiorem pochodzącym z jednej kancelarii miejskiej. Według historyków sztuki najstarsza część tabliczek toruńskich została wykonana i ozdobiona ornamentem w warsztatach w Lubece lub w miastach pobliskich w II połowie XIII w. Zbiór tabliczek toruńskich obala tezę, że miasta lokowane w XIII w. nie posiadały kancelarii. Już w II połowie XIII w. w Gdańsku, Elblągu i Toruniu kancelarie prowadziły księgi w postaci kodeksów woskowych.
Opis zewnętrzny: Oryginały, jęz. niemiecki; 16 poliptyków, utworzonych ze 127 deseczek wykonanych z drewna gruszy, jabłoni, lipy, jaworu i dębu; poszczególne deseczki połączone są od strony grzbietu rzemieniami lub sznurkami. Całość zabezpieczona jest drewnianymi okładkami (drewno wiśni, jesionu i gruszy), często ozdobionymi ornamentem roślinnym i zoomorficznym. Na oprawach wyryte są m.in. chimery, gryfy, bazyliszki, centaury i smoki. Wymiary deseczek są zróżnicowane i wynoszą: maksymalnie 41,7 x 21,7 cm (długość i szerokość), minimalnie 25,5 x 13,2 cm. Grubość deseczek waha się od 1,2 do 0,5 cm.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miasta Torunia, Kat. II, sygn. XVI-1
Autor komentarza: Beata Herdzin, Witold Szczuczko
Autor fotografii: Artur Bal
Treść:
List starszych kantoru hanzeatyckiego w Brugii do Rady Starego Miasta Torunia, w którym – na skutek skarg władz miasta Brugii – proszą oni o sprawdzenie podejrzewanych o fałszowanie futer toruńczyków: majstra kuśnierskiego Petera der Roede i czeladnika Heinricha von Steen. Jako dowód fałszerstwa dołączono kawałek skórki wiewiórczej sfałszowanej na sobolą.
Komentarz:
W okresie średniowiecza Toruń pełnił bardzo ważną rolę w handlu dalekosiężnym, czemu sprzyjało korzystne położenie miasta na skrzyżowaniu głównych traktów handlowych, na granicy państwa krzyżackiego z Polską i Mazowszem. Toruń już w XIII w. nawiązał ścisłą współpracę z Hanzą – organizacją będącą początkowo związkiem kupców, a następnie miast, przede wszystkim z południowych wybrzeży Bałtyku. Na czele Hanzy stała Lubeka, a należały do niej głównie miasta niemieckie oraz zachodniopomorskie, pruskie, inflanckie i niektóre polskie. Miasta zrzeszone w tym związku opanowały całkowicie handel w krajach położonych nad Bałtykiem i Morzem Północnym. Toruń w ciągu XIV w. odgrywał w Hanzie ważną rolę: przedstawiciele miasta uczestniczyli w zjazdach hanzeatyckich i działaniach polityczno-militarnych związku, a w toruńskim Ratuszu Staromiejskim przechowywane było archiwum Hanzy pruskiej. Jednak już w XV w. miasto utraciło swoją pozycję na rzecz Gdańska. W okresie średniowiecza Toruń pełnił głównie rolę pośrednika w tranzycie międzynarodowym między Polską, Rusią, Węgrami a Europą Zachodnią, z drugiej jednak strony w samym mieście powstało dobrze rozwinięte centrum produkcji rzemieślniczej. Kupców toruńskich szczególnie silne więzi handlowe łączyły z Flandrią, w tym z Brugią, gdzie w przeciągu XIV w. toruńczycy sprawowali często funkcje starszych w tzw. kantorze - przedstawicielstwie handlowym Hanzy, ale handel prowadzono również z innymi miastami Hanzy. Z zachodu przywożono głównie sukno flamandzkie i angielskie, sól oraz śledzie. W odwrotnym kierunku wywożono zaś przede wszystkim wosk, popiół drzewny (potaż), miedź oraz produkty leśne, w tym drewno (do budowy statków), smołę i miód, a od XV w. również zboże. Oprócz wosku najbardziej cenionym towarem były skóry zwierząt futerkowych (przeważnie łasic i zajęcy), które w dużych ilościach wysyłane były głównie do Flandrii.
Prezentowany dokument jest świadectwem ścisłych kontaktów handlowych Torunia z Brugią, a ponadto prawdopodobnie jedynym zachowanym w Europie tego rodzaju “listem z załącznikiem” z okresu średniowiecza. Skarga kantoru brugijskiego była nawet przedmiotem obrad sejmu stanów pruskich w Malborku w 1448, gdzie jednogłośnie ustalono, że towary powinny być wytwarzane zgodnie z przyjętym prawem. Proceder fałszerstwa futer był w tym czasie powszechnie uprawiany na terenie całych Prus: futra farbowano lub doszywano do wartościowych fragmentów gorsze jakościowo. Trudnili się tym głównie “partacze” – producenci spoza murów miejskich. Na nieuczciwych rzemieślników zwykle nakładano karę grzywny, a fałszywe produkty rozdawano ubogim. W toruńskim cechu kuśnierskim funkcjonowała wewnętrzna kontrola jakości towarów, a szczególnie najdroższych gatunków futer: gronostajów, popielic, kun, łasic i bobrów. W I połowie XV w. wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego dwukrotnie wydawali zakaz handlu fałszywymi futrami pod groźbą utraty wyrobów. Statut toruńskiego cechu kuśnierskiego z XVI w. powtórzył dawne postanowienia, zabraniając sprzedaży i wyrobu futer ze zdechłych zwierząt, podrabiania futra jednego zwierzęcia pod inne oraz użytkowania gorszych części skórek. Także futra przywożone przez innych kupców na jarmarki podlegały surowej kontroli jakości, przeprowadzanej przez toruńskich cechmistrzów, którzy mieli prawo konfiskowania fałszywych wyrobów. Ponawianie zakazów fałszerstwa świadczy jednak o tym, że proceder ten był zjawiskiem częstym i niełatwym do kontrolowania.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. niemiecki, 1 karta papierowa o wymiarach 288x288 mm, resztki trzech pieczęci na odwrocie,
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu., Akta miasta Torunia, Kat. I, sygn. 1667.
Autor komentarza: Beata Herdzin, Witold Szczuczko
Autor fotografii: Grzegorz Jasiński
Zbiór tabliczek woskowych miasta Torunia – zapisy dotyczące głównie finansów miejskich i wszelkiego rodzaju transakcji zawieranych przez mieszczan (czynszów od urządzeń targowych i przemysłowych, gruntów i różnorodnych rent); rozliczenia wzajemnych zobowiązań, różne formy spłaty długów; wilkierze i uchwały rady miejskiej.
Opis zewnętrzny: Oryginały, jęz. niemiecki; 16 poliptyków, utworzonych ze 127 deseczek wykonanych z drewna gruszy, jabłoni, lipy, jaworu i dębu; poszczególne deseczki połączone są od strony grzbietu rzemieniami lub sznurkami. Całość zabezpieczona jest drewnianymi okładkami (drewno wiśni, jesionu i gruszy), często ozdobionymi ornamentem roślinnym i zoomorficznym. Na oprawach wyryte są m.in. chimery, gryfy, bazyliszki, centaury i smoki. Wymiary deseczek są zróżnicowane i wynoszą: maksymalnie 41,7 x 21,7 cm (długość i szerokość), minimalnie 25,5 x 13,2 cm. Grubość deseczek waha się od 1,2 do 0,5 cm.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miasta Torunia, Kat. II, sygn. XVI-1
Autor komentarza: Beata Herdzin, Witold Szczuczko
Autor fotografii: Artur Bal
Zbiór tabliczek woskowych miasta Torunia – zapisy dotyczące głównie finansów miejskich i wszelkiego rodzaju transakcji zawieranych przez mieszczan (czynszów od urządzeń targowych i przemysłowych, gruntów i różnorodnych rent); rozliczenia wzajemnych zobowiązań, różne formy spłaty długów; wilkierze i uchwały rady miejskiej.
Opis zewnętrzny: Oryginały, jęz. niemiecki; 16 poliptyków, utworzonych ze 127 deseczek wykonanych z drewna gruszy, jabłoni, lipy, jaworu i dębu; poszczególne deseczki połączone są od strony grzbietu rzemieniami lub sznurkami. Całość zabezpieczona jest drewnianymi okładkami (drewno wiśni, jesionu i gruszy), często ozdobionymi ornamentem roślinnym i zoomorficznym. Na oprawach wyryte są m.in. chimery, gryfy, bazyliszki, centaury i smoki. Wymiary deseczek są zróżnicowane i wynoszą: maksymalnie 41,7 x 21,7 cm (długość i szerokość), minimalnie 25,5 x 13,2 cm. Grubość deseczek waha się od 1,2 do 0,5 cm.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miasta Torunia, Kat. II, sygn. XVI-1
Autor komentarza: Beata Herdzin, Witold Szczuczko
Autor fotografii: Artur Bal
Zbiór tabliczek woskowych miasta Torunia – zapisy dotyczące głównie finansów miejskich i wszelkiego rodzaju transakcji zawieranych przez mieszczan (czynszów od urządzeń targowych i przemysłowych, gruntów i różnorodnych rent); rozliczenia wzajemnych zobowiązań, różne formy spłaty długów; wilkierze i uchwały rady miejskiej.
Opis zewnętrzny: Oryginały, jęz. niemiecki; 16 poliptyków, utworzonych ze 127 deseczek wykonanych z drewna gruszy, jabłoni, lipy, jaworu i dębu; poszczególne deseczki połączone są od strony grzbietu rzemieniami lub sznurkami. Całość zabezpieczona jest drewnianymi okładkami (drewno wiśni, jesionu i gruszy), często ozdobionymi ornamentem roślinnym i zoomorficznym. Na oprawach wyryte są m.in. chimery, gryfy, bazyliszki, centaury i smoki. Wymiary deseczek są zróżnicowane i wynoszą: maksymalnie 41,7 x 21,7 cm (długość i szerokość), minimalnie 25,5 x 13,2 cm. Grubość deseczek waha się od 1,2 do 0,5 cm.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miasta Torunia, Kat. II, sygn. XVI-1
Autor komentarza: Beata Herdzin, Witold Szczuczko
Autor fotografii: Artur Bal
Zbiór tabliczek woskowych miasta Torunia – zapisy dotyczące głównie finansów miejskich i wszelkiego rodzaju transakcji zawieranych przez mieszczan (czynszów od urządzeń targowych i przemysłowych, gruntów i różnorodnych rent); rozliczenia wzajemnych zobowiązań, różne formy spłaty długów; wilkierze i uchwały rady miejskiej.
Opis zewnętrzny: Oryginały, jęz. niemiecki; 16 poliptyków, utworzonych ze 127 deseczek wykonanych z drewna gruszy, jabłoni, lipy, jaworu i dębu; poszczególne deseczki połączone są od strony grzbietu rzemieniami lub sznurkami. Całość zabezpieczona jest drewnianymi okładkami (drewno wiśni, jesionu i gruszy), często ozdobionymi ornamentem roślinnym i zoomorficznym. Na oprawach wyryte są m.in. chimery, gryfy, bazyliszki, centaury i smoki. Wymiary deseczek są zróżnicowane i wynoszą: maksymalnie 41,7 x 21,7 cm (długość i szerokość), minimalnie 25,5 x 13,2 cm. Grubość deseczek waha się od 1,2 do 0,5 cm.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miasta Torunia, Kat. II, sygn. XVI-1
Autor komentarza: Beata Herdzin, Witold Szczuczko
Autor fotografii: Artur Bal

2014-11-23 12:00:53

Fotografia została wykonana prawdopodobnie na polecenie Judenratu w 1940 lub 1941. Autor fotografii nieznany.
Opis zewnętrzny: Oryginał, fotografia, 172 x 115 mm, brak pieczęci i podpisów, 1 karta 1 strona
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, Zbiór fotografii z II wojny światwej 1939 – 1945, sygnatura IX – 4/55
Autor fotografii (skanu): Mariusz Ładno
Robotnicy wznoszący mur getta. W tle ruch uliczny. Fotografia została wykonana prawdopodobnie na polecenie Judenratu w 1940 lub 1941. Autor fotografii nieznany.
Komentarz:
Podczas II wojny światowej na terenach okupowanych państw Niemcy tworzyli w miastach żydowskie dzielnice mieszkaniowe, potocznie zwane gettami. Pierwsze getta powstały już w 1939 m.in. w Piotrkowie. Początkowo nie były zamknięte. Od 1940 zaczęto je otaczać murem lub drutem kolczastym, a mieszkańcy, pod groźbą śmierci, nie mogli ich opuszczać bez zezwolenia władz niemieckich. Getto w Warszawie utworzone zostało 26 XI 1940 na podstawie zarządzenia Ludwiga Fischera, niemieckiego gubernatora dystryktu warszawskiego z dnia 2 X 1940. Obejmowało obszar ok. 400 ha w północno – zachodniej części miasta, otoczony murem. Na obszarze tym, stale uszczuplanym, przebywało początkowo ponad 400 tys. ludzi. Jeszcze przed formalnym utworzeniem getta, od wiosny 1940, zaczęto wznosić pierwsze mury zamykające wyloty niektórych ulic. Na przełomie 1940/1941 cały obszar getta został szczelnie ogrodzony murem. Od listopada 1940 Żydom zakazano przebywania na zwenątrz murów. Wyjątkiem były osoby wykonujące prace poza obszarem getta. W ciągu kilku tygodni przemieszczono na jego teren 130 tys. Żydów z innych dzielnic Warszaway, a także z miasteczek podwarszawskich, natomiast z getta wysiedlono 113 tys. Polaków.W związku z wprowadzeniem przez Niemców (1 XII 1939) obowiązku noszenia przez Żydów specjalnych opasek z gwiazdą Dawida, na ulicach getta spotykało się sprzedawców takich opasek.W getcie Niemcy utworzyli Radę Żydowską – Judenrat, oraz policję żydowską. Przewodniczącym Judenratu został inżynier Adam Czerniakow, a po jego samobójczej śmierci 24 VII 1942 – inżynier Marek Lichtenbaum. Obszar getta był stale uszczuplany. Po wyłączeniu w X-XI 1941 niektórych ulic getto zostało podzielone na dwie części: większą – na północ od ul. Chłodnej i mniejszą, tzw. “małe getto” – na południe od tej tej ulicy. Obie części połączone były pomostem nad ‘aryjską” ulicą Chłodną. 10 sierpnia 1942, z wyjątkiem niewielkiej enklawy, małe getto zostało praktycznie zlikwidowane. Na przełomie 1942/1943 pozostało już tylko kilka niedużych pooddzialanych terenów zwanych gettami szczątkowymi.Od marca 1942 Niemcy rozpoczęli likwidację getta warszawskiego, organizując pierwsze transporty jego mieszkańców do obozów zagłady ( głównie w Treblince ). Do końca 1942 deportowano, a następnie wymordowano ponad 300 tys. ludzi. Przeciwko niemieckiej polityce zagłady narastał opór. W getcie powstały 2 organizacje zbrojne: Żydowski Związek Wojskowy i Żydowska Organizacja Bojowa. Jej komendantem był Mordechaj Anielewicz.
Opis zewnętrzny: oryginał, fotografia, 172 x 115 mm, brak pieczęci i podpisów, 1 karta, 1 strona,
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, Zbiór fotografii z II wojny światowej 1939 – 1945, sygnatura IX – 4/8
Autor komentarza: Jan Członkowski
Autor fotografii (skanu): Mariusz Ładno
Kobieta przewożąca swój dobytek na wózku dziecięcym. W tle studnia “Gruba Kaśka” i budynki przy ul. Tłomackie. Fotografia przedstawia prawdopodobnie przeprowadzkę do getta.
Opis zewnętrzny: Oryginał, fotografia, 172 x 115 mm, brak pieczęci i podpisów, 1 karta, 1 strona
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, Zbiór fotografii z II wojny światowej 1939 – 1945, sygnatura IX – 4/44
Autor fotografii (skanu): Mariusz Ładno

2014-11-23 12:21:35

Data: VIII–IX 1944
Miejsce: Warszawa, ul. Bracka róg Chmielnej
Treść dokumentu: Grupa powstańców podejmuje zrzut ze spadochronu. W tle widoczna barykada na rogu ulic Brackiej i Chmielnej. (Jan Członkowski)
Opis zewnętrzny: Kopia, fotografia, 180 x 125 mm, brak pieczęci i podpisów, 1 karta, 1 strona
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, Archiwum fotografika Jerzego Tomaszewskiego, sygn. 129
Autor fotografii (skanu): Mariusz Ładno
PAST-a opanowana przez powstańców. Po kilkakrotnych wcześniejszych atakach, 20 VIII 1944 powstańcy zdobyli budynek „Pasty”, podpaliwszy go uprzednio przy pomocy miotacza ognia. Wzięto do niewoli 115 jeńców. W akcji uczestniczyły 1,2,3,6,8 i 9 kompania z batalionu AK „Kiliński” oraz oddziały wspierające, m.in. 3 kompania szturmowa Obszaru, dowodzona przez kapitana „Kmita” (Stefan Mich). Całością akcji dowodził rotmistrz „Leliwa” (Henryk Leliwa – Roycewicz), dowódca batalionu „Kiliński”. Rozkazem specjalnym pułkownika „Radwana” (Edward Pfeiffer) z 22 VIII 1944 kilkudziesięciu żołnierzy otrzymało za tę akcję podziękowania. [Informacja uzyskana od p. Romualda Śreniawy – Szypiowskiego].
Opis zewnętrzny: Oryginał, fotografia, 237 x 180 mm, brak pieczęci i podpisów, 1 karta, 1 strona
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, Archiwum fotografika Joachima Joachimczyka, sygn. 186 b – 15/27
Autor skanu: Mariusz Ładno
Wśród widocznych osób m.in. porucznik „Tum” (Teofil Budzanowski), dowódca batalionu w V zgrupowaniu AK „Kryska” na tzw. bliskim (górnym) Czerniakowie; z zawodu nauczyciel, po wojnie ponownie pracował w szkolnictwie oraz jego córka Maria, łączniczka „Gnom”; po wojnie ukończyła studia prawnicze i pracowała jako adwokat. Obecnie oboje już nie żyją. W Powstaniu walczył również syn por. Budzanowskiego – pseudonim „Tumek”. [Informacja uzyskana od pana Romualda Śreniawy – Szypiowskiego]
Opis zewnętrzny: Oryginał, fotografia, 240 x 180 mm, brak pieczęci i podpisów, 1 karta, 1 strona
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe m. st. Warszwy, Archiwum fotografika Joachima Joachimczyka, sygn. 454 – 37/10
Autor fotografii (skanu): Mariusz Ładno

2014-11-23 12:28:03

Mapa rzeki Odry na odcinku pomiędzy dopływami rzek Oławy i Widawy, od granicy Siechnic do wpływu Bystrzycy z istniejącym zalesieniem.
Komentarz:
Wielka powódź, która w 1736 dokonała ogromnych zniszczeń w mieście i jego okolicach, dała początek myśli uregulowania rzeki Odry i zabezpieczenia przyległych do niej terenów przed powodzią. W tym celu utworzono w 1746. Inspektorat Budownictwa Wodnego i Nadrzecznego we Wrocławiu, którego obowiązki przejął następnie powołany w 1873 Zarząd Regulacji Rzeki Odry. W ich gestii leżało przekształcenie Odry w wielką arterię transportową oraz zabezpieczenie miejscowości nadrzecznych i użytków rolnych przed skutkami powodzi. Wykonana w 1794 mapa dla potrzeb Inspektoratu przedstawia Wrocław i okoliczne użytki rolne przylegające do rzeki. Sporządził ją geometra Klemt w orientacji północnej. Powstanie mapy należy wiązać z planowanymi pracami nad uregulowaniem biegu rzeki, które miały polegać na wyprostowaniu biegu rzeki i wzmocnieniu brzegów. Z tego powodu na planie drobiazgowo umieszczono szczegółowe informacje o stanie bieżącym na tych terenach, a jednocześnie naniesiono także projektowane przekopy nowego łożyska rzeki Odry. Projektowane prace inżynierskie wiązały się ze zmianami hydrologicznymi, a jednocześnie własnościowymi zarówno w samym mieście, jak i jego okolicach. Na mapie zaznaczono rozgraniczenie własności państwowej, kościelnej, dworskiej, gminnej i chłopskiej, a także nazwiska właścicieli. Zaznaczono stan zalesienia oraz sposób wykorzystywania gruntów. Ze względu na planowane prace wodne szczegółowo przedstawiono sieć hydrologiczną, m.in. rzeki Zieloną, Ługownię i Ślęzę. Zaznaczono też strugi, starorzecza, stawy i wały. Sporządzona mapa stanowiła na pewno podstawowy dokument dla projektowanych prac. Obecnie jest wyjątkowej wartości źródłem do badania dawnych stosunków z zakresu geografii fizycznej, systemów wodnych, przekształceń środowiska geograficznego, użytków rolnych, zalesienia i siedlisk ludzkich. Znaczenie mapy podnosi przedstawienie najstarszego zachowanego w Archiwum Państwowym we Wrocławiu, planu Wrocławia z zaznaczeniem przebiegu fortyfikacji miejskich.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. niemiecki, 1 karta papierowa na płótnie o wymiarach 2360x960 mm; rękopiśmienna mapa wielobarwna, podpis wykonawcy mapy Klemt.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe we Wrocławiu., Naczelne Prezydium Prowincji Śląskiej we Wrocławiu – Zarząd Regulacji Rzeki Odry, sygn. Odra I/131
Autor komentarza: Dariusz Bednarek
Autor skanu: Ryszard Bacmaga

2014-11-23 16:13:39

Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucja Księstwa Warszawskiego - okładka i pieczęcie

2014-11-23 16:37:07

Protokół Sekretariatu Standu w Dreźnie zawieszający prawa Żydów w Księstwie Warszawskim na 10 lat

2014-11-23 16:50:50

Księstwo Warszawskie, Dukat (18 złotych),Mennica w Warszawie, 1812, Złoto, bity, Śr. 22, 2 mm; waga 3,49 g
Księstwo Warszawskie, Dukat (18 złotych),Mennica w Warszawie, 1812, Złoto, bity, Śr. 22, 2 mm; waga 3,49 g,
A: głowa Fryderyka Augusta IV Wettina - prawy profil, Włosy (peruka) długie, związane z tyłuwstążką. w otoku napis: „FRID.AUG.REX SAX.DUX VARSOV.

2014-11-23 17:08:48

medal - setna rocznica śmierci Stanisława Staszica, 1926, autorstwa Józefa Aumillera, Rw: Napis poziomy PAŚĆ MOŻE I NARÓD WIELKI ZNISZCZEĆ TYLKO NIKCZEMNY, 55 mm
medal - setna rocznica śmierci Stanisława Staszica, 1926, autorstwa Józefa Aumillera, Aw: Popiersie w lewo i napis w otoku, 55 mm

2014-11-23 17:16:20

Obwieszczenie
Obwieszczenie

2014-11-23 17:29:54

Stan wojska dywizji Jana Henryka Dąbrowskiego
Stan wojska dywizji Jana Henryka Dąbrowskiego

2014-11-23 17:36:28

Order Virtuti Militari z 1792 roku
Order Virtuti Militari z 1792 roku

2014-11-23 18:50:09

Wjazd do Poznania w 1807 roku
Portret Fryderyka Augusta
Odezwa
Plan bitwy 19 kwietnia 1809 roku
Obrona Pragi trwająca od 25 kwietnia 1809 do czerwca 1809 roku
Plan obrony Sandomierza w czasie wojny polsko-austriackiej, 15 czerwca 1809 roku
Litografia przedstawiająca śmierć księcia Józefa Poniatowskiego
Portret Józefa Antoniego Poniatowskiego

2014-11-23 20:49:46

Mapa Starego Wiśnicza
Protokół świadectwa dojrzałości Leopolda Okulickiego
Plan terenu gimnazjum
Plan Bochni z lutego 1901 roku
Plakat

2014-11-23 21:09:26

Mapa Latowicza
Mapa Latowicza

2014-11-29 13:49:10

Najstarszy dokument potwierdzający pierwotne uposażenie Klasztoru Benedektynów w Mogilnie w XI w.
Treść: Mieszko, książę Polaków, na prośbę Mengoza opata i konwentu kościoła św. Jan Ewangelisty w Mogilnie, transumuje i zatwierdza dokument Bolesława, króla polskiego z 11 IV 1065, który nadaje temuż konwentowi dziesięcinę z 19 grodów na całym Mazowszu, dochody z 5 grodów w Sieradzkim, siedem wsi z wszelką wolnością i prawami, trzy kościoły, dziewiąty targ w Chełmnie oraz dwadzieścia trzy wsie. Zatwierdza nadania rycerzy, zamienia wsie z opatem Mengozem, wylicza imiennie przypisańców, nadanych przez siebie temuż kościołowi i przyznaje mu prawo do karania za mężobójstwo, popełnione we wsiach tegoż kościoła.
Treść po łacinie:
In nomine Patris et Filii et Spiritus sancti amen. Nos Mesco Dei gracia dux Polonorum, universis catholice fidei zelatoribus tam presentibus quam futuris presentem paginam inspecturis, salutem in Domino Ihesu Christo. Quotmodo ab humana facilius labuntur memoria que nec scripto nec voce testium perhenantur ideo neccesse est, ut res digne memorie et legitime acta in scripto redigantur, quo canescens seu labescens antiqutas valeat successu temporis ad memoriam revocari. Et licet omnibus Christi fidelibus prodesse teneamur, precipue tamen pium, salubre et honestum est, claustra et domos religiosas consttituere et detensare, nec nom cum summa devocionis diligencia promovere.
Notum itaque volumus esse universis Christi fidelibus tam presentibus quam futris , quod nos ducti vera pietate, iusticia et caritate, ad preces et monita domini Mengosii abbatis totiusque Conventus ecclesie sancti Johannis Ewangeliste in Mogilna, requistis et inspectis privilegiss eiusdem ecclesie Mogilnensis in tempore iam dicti abbatis Mengosii, inveniumus a predecessoribus nostris et eciam quibusdam militibus subscriptas donaciones seu collaciones, sepedicte ecclesie sancti Johannis devotas salubriter et collatas, talibus guoque scriptis memorie commendatas:
In nomine sancte et individue Trinitatis amen. Animadvertat hoc testimoniu veritas omnis ecclesia religionis, quod ego Boleslaus exemla fidelium segutus, quatenus cum defecero recipi merear in thabernaculis instorum, contuli de omuibus ad me pertinentibus ecclesie Mogilnensi sancti Iohannis Ewangeliste transtus omnes per Vyslam de Camen usque ad mare, transitus Navchre in Wyzna et in Macow, et per totam Mazowiam nonum forum, nonum denarium, nonum percam, nonum poledrum, nonum piscem sum largitus, quis ulterius irritum faciat auctoritate omnipotentis Dei sit prohibitus. Et hec sunt nomina castorum: Graudeczeh, Zacrozin, Syrozch cum medio theleco per fluvium Bug: Ripin, Scechin, Seprch, Nowum Radecz, Oszelzch, Zyremdzco, Cechonow, Stolpsco, Grebezco, Nasylsco, Wyszegród, Ploczch, Dobrzin, Wlodislaw, Przypusth, Plonzch; in Lonzin decem marcas, in Sbuczimir septem marcas, in Sarnow duas marcas et dimidiam, in Rospir septem supradicte ecclesie sanci Johannis Ewangeliste in Mogilna: Czirwyenzeb, Crzechnow, Bolino, Welerych, Tossowo (2 liitt. delet)romnow, Golumbino, ecclesiam sancti Llaurencii in Ploczch. Item in Byelsco ecclesiam sancti Iohannis Babtiste cum ipsa villa prenotata, foro, tabernis, targowe, et cum omni libertate. Ecclesiam sancti Iohanis in Wladislaw. In Culmine nonum forum cum thabernario, Clestitarw, Czechre, Dalachowo, Opathowo, Wonczino, Ffaleczino, Maczewo, Llubessowo cum medio lacu, Radzencze cum tluvio ex utraque rippa. Czarnothil per medium, Olsze, Bystrzicza, Żabno, Chelpsco, Sedno, Wyeczanowao, Sceglino, Domanino, Subino, Bogdanowo, Sczibersco, Czycharowo; ecclesiam sancti Jacobi in Mogilna quam fundavit Sbyluth miles, addens eidem ecclesie hereditatem Bogussino cum consensu amicorum suorum. Item aliam ecclesiam in honore sancti Clementis miles magnus Dobrogostius, addens eidem ecclesie hereditatem Padnyewo cum consensu amicorum suorum, edificavit. Item Paulus et Zemwa fratres dederunt duas villas, Llizecz et Rypin. Item Odolan dedit Socolowo. Item Andreas Gocunowo. Item ego Boleslaus addiciens predictis notum esse volo concambium villarum quod feci cum Mogilnensi abbate Mengosio: villam enim Raniglow ab ipso accepi et homini meo Nanzlav petenti contuli; pro qua villam Krzithe cum medio lacu et fluvio per medium, eidem abbati et ecclesie Mogilnensi tradidi. Sed quia hec recompensacio sufficiens esse non videbatur, sortem Curani cum codem Curano et filiis suis addidi et in nomine virtutis Ihesu Christi confirmavi. Item hec sunt nomina servorum aseripticiorum quos eidem contuli ecclesie cum omni iure: Wigan cum tota consanquinitate sua, Radecz, Sulentha cum cognacione sua, Zavisch, Radith cum cognacione sua, Wolis, Zabor, Radeg, Zandan, Doman, Damamir, Syla, Nesul, Sulim cum fratre suo, Neszda cum cognacione sua, Malsa cum fratribus, Godes cum fratre suo, Calik, Sulimir, Milon, Wesan cum filiis, Poznomir, Czychon, Belen, Sulen cum fratre suo, Cyrneg, Sciza, Zelistrig, Targossa, Gromiss, Zdema cum fratre suo Pozar, Golandin, Gudes, Gonen, Riben cum fratre, Unimir, Zabos, Radosth, Zemir, Zyra, Vitosch cum fratre suo, Rucanca, Stepan, Sulimir, Wyscan, Domasul cum fratribus suis, Nedamir cum filiis suis, Sdan cum filiis, Przibislav cum filiis suis, Bogdan, Michal, Stanecz cum fratre suo, Rados. Item homicidia tam inter duos ascripticios quam inter duos libros, vel ex una parte liberi ex alia parte ascripticii villarum supradicte domus, per totum eidem ecclesie cedant. Ne ergo hec nostra liberalis salubris donacio ad honorem omnipotentis Dei et sancti Johannis Ewangeliste ex intimo affectu collata aliqua temeritate infringatur, sed ut a me et a meis posteris inviolabiliter observetur, presentem litteram precepi mei sigilli munimine et subscripcione testium confirmari, Actum et datum anno Incarnacionis dominice millesimo sexagesimo quinto, tercio Idus Aprilis in Ploczk, presentibus: venerabili patre Allexandro Plcensis ecclesie episcopo, principe milicie Weszborio, Iohanne cancellario, procuratore Troyano; Wysna, Iohanne canonico Plocensis ecclesie, Valtero eiusdem ecclesie canonico et aliis quam pluribus fide dignis et honestis.Nos igitur Mesco Dei gracia dux Polonorum, munera salubria et donaciones pias a nostris progenitoribus et anteccessribus deodicas omni diligencia pocius augeri quam minui vel minutari cupientes, premissis et prenominatis reverenti et benignissimo animo annuentes ad laudem omnipotentis Dei et honorem sancti Johanis Ewangeliste, ut hec donaciones ac collaciones ab omnibus successoribus inviolabiliter et sub anethematis vinculo observentur, presens instrumentum nostri sigilli munimine duximus robarandum. Actum et datum anno Domini millesimo centesimo (sic), tercio Nonas Septembris in Crusvica, presentibus: domino Petro preposito Mazowiensi: Vernero, Bozo sacerdotibus, Degnone comite, Sbiluto comite et multis aliis tam clericis quam laicis fide dignis et honestis.
Komentarz:
Daty zapisane w dyplomie, w tym w dokumencie transumowanym, czyli tym, którego treść została włączona i potwierdzona, stawiają go w rzędzie najstarszych polskich źródeł histo-rycznych, niezwykle rzadko zachowanych w archiwach. Stąd też dokument od połowy XIXw. jest przedmiotem ożywionych badań historyków, którzy wykorzystują jego treść nie tylko do badań nad dziejami samego klasztoru w Mogilnie, a także w szerszym kontekście do badań prawa i dziejów wczesnośredniowiecznego państwa polskiego. Szczególnym przedmiotem badań był sam dokument, a przede wszystkim data i okoliczności sporządzenia jego. Spierano się przede wszystkim, czy jest to oryginał, czy falsyfikat, a więc czy faktycznie został wystawiony w kancelarii Mieszka Starego i włączono do niego oryginalny tekst dokumentu Bolesława Śmiałego z 1065 r., czy też jest efektem częstego w średniowieczu fałszowania dokumentów w celu uzyskania przywilejów potwierdzających prawa do posiadanych dóbr. Porównywano dane zapisane w dokumencie z innymi znanymi zapisami z okresu wczesnośredniowiecznego państwa polskiego, a przede wszystkim osoby w nim występujące. Ostatecznie przeważył pogląd, iż dokument jest falsyfikatem sporządzonym w klasztorze przed 1282 r. w celu uzyskania od Przemysława II przywileju potwierdzającego posiadane dobra. Fakt ten nie pomniejsza w istotny sposób wartości dokumentu jako źródła historycznego. Przyjmuje się bowiem, iż jego treść, jak też treść pierwotnego dokumentu Bolesława Śmiałego z 1065 r., została oparta o wcześniejsze zapiski istniejące w klasztorze, a dziś już niezachowane. Założenie klasztoru w Mogilnie w XI w. potwierdzają także wykopaliska archeologiczne na jego terenie.
Miejsce: Kruszwica
Daty: 5 IX 1103 (falsyfikat- koniec XIII w.)
Publikacja źródła: Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski, T. 1, Poznań 87, s. 3- 5; 46-47.
Opis zewnętrzny: oryginał (falsyfikat), jęz. łaciński, pergamin, 430 x 327 (+27) mm, bez pie-częci, 1 karta
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, Klasztor Benedyktynów w Mogilnie, sygn. 1a
Autor komentarza: Stanisław Błażejewski
Autor skanu: Bolesław Rassalski
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Treść:
Opis procesu Elzy Kucharczykowej alias Zarębiny oskarżonej przez Jana Kolberka, mieszczanina nowskiego o uprawianie czarów przy pomocy diabła.
Przed sądem miejskim Nowego, do którego wpłynęła sprawa, oskarżona nie przyznała się do zarzucanych czynów, czyli uprawniania czarów przy pomocy diabła w celu szkodzenia oskarżycielowi. Dlatego też została przekazana urzędnikowi sądowemu, aby poddał ją próbie, czyli „sądowi bożemu”. Polegała ona na wrzuceniu jej w szatach, związanej sznu-rami do wody. Sąd uznał, że próba wypadła niekorzystnie dla oskarżonej, która „wkrótce wynurzyła się, pływała”, gdyż to diabeł, wspólnik, pomógł jej wypłynąć. Wobec dalszych zaprzeczeń oskarżeniom, w celu uzyskania zeznań została poddana torturom. Pod wpły-wem cierpienia opowiadała fantastyczne historie, zgodne z oczekiwaniami oskarżycieli. Przyznała się do znajomości z diabłem Kasprem, swym kochankiem, z którym bywała na Łysej Górze. Potwierdziła też zarzut oskarżyciela, iż siłom nieczystym jego „wołowi kark stracić kazała, a to dla tego, że jej chłopca bił”. Przyznała się także do innych tego rodzaju „przestępstw” oraz wskazała kobiety, które także „czarować umieją”. Poddana jeszcze dwóm następnym torturom potwierdziła i uszczegółowiła swe dotychczasowe zeznania. Leżąc na stosie odwołała oskarżenia pod adresem innych osób, twierdząc „widzę, że na tamten świat idę, nikogo na sumienie ani dusze biorę”.
Komentarz:
Wiara w możliwość wyrządzenia ludziom zła przy pomocy czynników nadprzyrodzonych była powszechna już w starożytności. Poszukiwanie czarownic stosujących tego rodzaju praktyki nasiliło się w Europie pod koniec XV w., po ogłoszeniu w 1484 r. buli papieża Innocentego VIII, potępiającej czarownice i nakazującej je surowo karać oraz po opublikowaniu w 1486 r. książki „Młot na czarownice” Heinricha Krämera, drukowanego podręcznika dla łowców czarownic. Przetłumaczenie tej książki na język polski w 1614 r. oraz pogłębiający się kryzys społeczeństwa Rzeczypospolitej, nękanego skutkami licznych wojen, zaowocowało nasileniem procesów czarownic w XVII w. na ziemiach polskich. Ludność dotykana nieszczęściami chętnie przypisywała wszystko co złe działalności piekieł i ich przedstawicielkom na ziemi- czarownicom.
Także miasta Pomorza i Kujaw były miejscem tego rodzaju okrutnych procesów. Do dziś zachowało się szereg dokumentów opisujących szczegółowo ich przebieg. Najlicz-niejsza dokumentacja zachowała się w aktach miasta Nowego z XVII w., gdzie jest księga z 18 protokółami spraw sądu miejskiego przeciw czarownicom. Z analizy księgi wynika, iż przyczyny i sposób oskarżenia, przebieg procesu, sposób dowodzenia winy i karania nie odbiegał od form stosowanych w ówczesnej Europie. Szczególnie charakterystyczny z uwagi na okrucieństwo metod był sposób zbierania dowodów niezbędnych do skazania. Gdy osoba oskarżona nie przyznawała się do winy, to w pierwszej fazie procesu sięgano do tzw. sądów bożych, jako środka dowodowego, czyli tzw. prób, takich jak: gorącej wo-dy, rozpalonego żelaza, ognia, zimnej wody i wagi. W Nowem stosowano próbę wody, która polegała na związaniu sznurami oskarżonej w odzieży i wrzuceniu do Wisły. Jeżeli osoba poddana próbie wypływała, uznawano, iż to diabeł pomaga jej uratować życie, a więc oskarżenie jest zasadne. Gdy nadal oskarżona nie przyznawała się do zarzucanych jej czynów, przystępowano do uzyskania tego za pomocą cierpień fizycznych. W Nowem osoby oskarżone o czary były poddawane 3 torturom. Bliżej nie sprecyzowano jednak jak przebiegały. W większości przypadków procesy o czary kończyły się śmiercią oskarżonej. W Rzeczypospolitej tego rodzaju procesy zakończyła uchwała Sejmu z 1776 r., zabrania-jąca sądom stosować tortury i rozpatrywać sprawy o czary.
Publikacja źródła: księga nie została opublikowana drukiem
Opis zewnętrzny: oryginał, jęz. polski, jęz. łaciński, papier, 21 x 34 cm, 140 stron
Miejsce przechowywania: APB, Akta miasta Nowego sygn. 131, karty 1-10
Autor komentarza: Stanisław Błażejewski
Autor skanu: Bolesław Rassalski
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Procesy czarownic w Nowem na Pomorzu w XVII i XVIII w.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Treść:
Dokument zawiera cztery grupy opisów wykonania środków i umiejętności użytecznych w codziennym życiu szlachcica XVII w., w tym:
1. Przepisy wyrobu domowych „lekarstw” na: ból głowy, zębów i gardła, gorączkę, gojenie raka, krew z nosa, odciski („odgniotki”), „zgagę”; dyzenterię („dyssenterię”), na sen, od-mrożenie („zmro¬żenie”), ukąszenie komarów oraz o sposobach robienia wódki na różne choroby, takie jak: ”od powietrza”, „na malignę, kolkę, suchoty, chorobę tchawicy, na słabość y oziębienie żołądka etc.
2. Sposoby zwalczania szkodników roślin i chorób zwierząt, w tym: gąsienic na kapuście, liszek na drzewie i „wygubienia” kretów, szczurów, myszy, pluskiew oraz wyrabiania „lekarstwa” na chorobę bydła rogatego i „puszczenia krwi koniowi, aby nigdy nie oślep”.
3. Przepisy użyteczne w gospodarstwie domowym, w tym opisy takich umiejętności jak: odnowienia obić mebli, polerowania rzeczy lakierowanych, „wygubienia kurzawy z su-kien”, robienia kleju („masy”) do sklejania stłuczonych naczyń, środków do prania, wy-konania „lampy nocnej małym kosztem”, „konserwowania róż” oraz sposobów: „ażeby mieć w zimie kwiaty naturalne, rozkwite, gdy się żąda”, „robienia wódki lawendowej”, „ugaszenia ognia z sadzy zaczętego”.
4. Przepisy przydatne przy sporządzaniu posiłków, w tym: na zachowanie świeżości chleba, sposobu wędzenia szynek, konserwowania owoców („fruktów”) i wykonania olejku cy-namonowego.
Komentarz:
Dokument pochodzi z archiwum rodziny Komierowskich z Komierowa w powiecie sępo-leńskim. Zachował się w księdze noszącej tytuł „Zbiór anegdot i opowiadań”. Obok wymienionego dokumentu oraz tytułowych anegdot i opowiadań są w niej inne do-kumenty, takie jak „Zebranie sekretów, sposobów robienia wódek, konfitur, pasztetów, potraw y innych rzeczy, które się w apteczce dobrego lub dobrey gospodyni znaydować powinny” oraz podręczny słownik francusko- polski, zagadki i odpisy dokumentów. Księ-ga jest więc swoistym silva rerum. U źródeł jej powstania była chęć pozbierania informa-cji, wierszy, anegdot, zagadek, opowieści oraz przepisów użytecznych w domu, folwarku i życiu towarzyskim. Odzwierciedlają one wiedzę, umiejętności i zainteresowania kulturalne średniozamożnej szlachty doby sarmackiej osiadłej na Krajnie, czyli północnej części staropolskiego województwa kaliskiego i w sąsiednich: kujawskim i pomorskim.
Księga została spisana w większości przez Józefa Komierowskiego, cześnika inowro-cławskiego. Zawarte w niej teksty zostały utrwalone z myślą o aktualnych potrzebach au-tora i jego najbliższych oraz na potrzeby przyszłych pokoleń. Do kanonu dobrego wy-chowania szlachcica, obok zdobycia wiedzy na temat gospodarowania na folwarku, nale-żała znajomość anegdoty, sentencji czy powiedzeń. Ich opanowanie warunkować miało sukcesy gospodarcze oraz towarzyskie w celu uzyskania opinii „człowieka bywałego”.
Użyteczność praktyczna większości prezentowanych przepisów we współczesnych czasach budzi duże wątpliwości. Ich duża wartość naukowa, tak jak innych części oma-wianej księgi wynika, co podkre¬śla Stanisław Roszak, autor naukowej analizy ksiąg silva rerum z faktu, iż są to stosunkowo rzadko spotykane w polskich archiwach źródła do po-znania wiedzy i kultury średniozamożnej szlachty doby sarmackiej.
Publikacja źródła: dokument nie był publikowany
Opis zewnętrzny: oryginał oryginał, jęz. polski, jęz. łaciński, jęz. francuski, papier, 20 x 30 cm, strony 283-292
Miejsce przechowywania: APB, Archiwum Komierowskich z Komierowa, pow . Sępólno, sygn. 101
Autor komentarza: Stanisław Błażejewski
Autor skanu: Bolesław Rassalski
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Sekreta różne tak w gospodarstwie potrzebne, jak też w chorobach różnych ratunki doświadczone y niektóre temi czasy praktykowane y zalecone.
Staropolskie przepisy gospodarcze i wyrobu domowych lekarstw na choroby ludzi i zwierząt.
Polscy zakładnicy, w tym bydgoscy księża, zgromadzeni przez władze hitlerowskie na Starym Rynku w Bydgoszczy w czasie publicznych egzekucji w dniu 9 IX 1939
Komentarz:
Bydgoszcz jesienią 1939 r. była miejscem niezwykle tragicznych wydarzeń dla polskich mieszkańców miasta. Po wkroczeniu 5 IX 1939 wojsk niemieckich rozpoczęła się akcja pacyfikacyjna obejmująca wszystkie kręgi ludności polskiej. Do 11 września, według głównodowodzącego niemieckiej 4 armii, internowano 1050 osób, zastrzelono 370 „party-zantów”, a w dniach 9 i 10 września 1939 w publicznej egzekucji na Starym Rynku roz-strzelano 20 polskich zakładników. Publiczne egzekucje zostały udokumentowane przez niemieckich fotografów do celów propagandowych. Nie wszystkie osoby na fotografiach udało się rozpoznać. Widać na nich bydgoskich księży, urzędników. Niektóre zdjęcia przed-stawiające moment egzekucji były wykorzystywane przez propagandę hitlerowską jako do-kumentujące działania polskie w dniu 3 września, podczas zwalczania niemieckiej dywersji.
Wydarzenie udokumentowane na fotografii pochodzi z pierwszych dni aresztowań i masowych rozstrzeliwań. Obecnie szacuje się, że do listopada 1939 r. śmierć poniosło około 1500 osób. Specjalne akcje organizowano przeciwko nauczycielom, urzędnikom i innym przedstawicielom polskiej inteligencji. Kilkaset osób zginęło z mocy wyroków hitlerow-skiego Sądu Specjalnego w Bydgoszczy. Obecnie oblicza się, iż w wyniku eksterminacji bezpośredniej i pośredniej stosowanej przez okupanta hitlerowskiego śmierć poniosło 5300 polskich bydgoszczan. Ofiarą hitlerowców było także przeszło 2 tysiące bydgoskich Żydów.
Opis zewnętrzny: kopia fotografii, czarno- biała, 18x 24 cm
Miejsce przechowywania: APB, Akta Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Bydgoszczy, sygn. 1003
Autor komentarza: Stanisław Błażejewski
Autor skanu: Bolesław Rassalski
Fotografie dokumentujące budowę obozu niemieckiej Centrali Przesiedleńczej w Potu-licach dla rodzin polskich wysiedlonych z Pomorza.
Fotografie dokumentujące budowę obozu niemieckiej Centrali Przesiedleńczej w Potu-licach dla rodzin polskich wysiedlonych z Pomorza.
Fotografie dokumentujące budowę obozu niemieckiej Centrali Przesiedleńczej w Potu-licach dla rodzin polskich wysiedlonych z Pomorza.
Fotografie dokumentujące budowę obozu niemieckiej Centrali Przesiedleńczej w Potu-licach dla rodzin polskich wysiedlonych z Pomorza.
Fotografie dokumentujące budowę obozu niemieckiej Centrali Przesiedleńczej w Potu-licach dla rodzin polskich wysiedlonych z Pomorza.
Komentarz:
Obóz w Potulicach został założony 1 II 1941r. jako obóz zbiorczy dla polskich rodzin wysiedlanych z Pomorza, a następnie kierowanych na teren Generalnego Gubernatorstwa. Mieścił się w budynkach miejscowego folwarku. Od jesieni 1941 do początku 1942 był podporządkowany obozowi w Stutthofie. Zaczął wtedy pełnić funkcję „wychowawczego” obozu pracy. W tym też czasie rozpoczęto jego rozbudowę trwająca do końca 1944r. Od stycznia 1942 obóz w Potulicach został organizacyjnie usamodzielniony. Od 1 września 1942 podporządkowano mu obozy Centrali Przesiedleńczej w Smukale i Toruniu. Do obozu w Potulicach były wysiedlane przede wszystkim rodziny polskie, których gospodarstwa, w ramach niemieckich planów germanizacji Pomorza, zostały przekazane osadnikom niemieckim. Więźniowie obozu byli kierowani początkowo do prac w gospodarstwach rolnych i dużych zakładów przemysłowych na terenie okręgu Gdańsk- Prusy Zachodnie. Wraz z rozbudową obozu na jego terenie powstawały także filie przedsiębiorstw przemysłowych. Na terenie obozu funkcjonował także wydzielony obóz dla dzieci ze wschodu (Ostjugendbewahrlager). W przeddzień wyzwolenia w dniu 21 I 1945 w obozowej ewidencji było 11188 osób. Na te-renie obozu przebywało 5339 osób, w tym 660 dzieci i 189 chorych. Poza obozem w koman-dach na terenie przedsiębiorstw Gdańska, Gdyni, Elbląga, Bydgoszczy i Piły było 4552 osoby a w gospodarstwach rolnych 1327 osób. Przyjmuje się, że ogółem w obozie było około 25 tys. osób. W ewidencji zgonów odnotowano 1297 osób, w tym 767 dzieci.
Fotografie są kopią zdjęć uratowanych przez Kazimierza Koperskiego, więźnia obo-zów Stutthof i Lebrechtdorf (Potulice), przed spaleniem w czasie niszczenia dokumentów obozowych przez ewakuujące się władze hitlerowskie w dniu 21 I 1945.
Opis zewnętrzny: kopie fotografii czarno-białe, 10x 14 cm
Miejsce przechowywania: APB, Akta Obozu Centrali Przesiedleńczej w Potulicach sygn. 98
Autor komentarza: Stanisław Błażejewski
Autor skanu: Bolesław Rassalski

2014-12-14 22:06:26

Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Grafika Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"
Rycina Albrechta Dürera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, z wystawy "Albrecht Dürer. Ryciny szkoły niemieckiej ze zbiorów Jacoba Kabruna"

2015-02-15 13:39:23

Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza
Członek komendy Wachlarza

2015-02-15 14:25:02

Wilno Most Zielony po przejściu frontu 1944-07-15
Dwaj żołnierze Wachlarza
Przedmieścia Mińska
Przemarsz
Most w Dyneburgu rozpracowywany przez grupę Czechowicza, zniszczony w 1944
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
Tablica w kościele
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983
patrz Cezary Chlebowski, Wachlarz, Warszawa, PAX, 1983

2015-02-15 14:34:16

Żołnierz Odcinka I Wachlarza
Żołnierz Odcinka I Wachlarza
Żołnierz Odcinka I Wachlarza

2015-02-15 14:37:45

Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza
Żołnierz Odcinka II Wachlarza

2015-02-15 14:46:54

Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza
Żołnierz Odcinka III Wachlarza

2015-02-15 14:58:11

Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza
Żołnierz Odcinka IV Wachlarza

2015-02-15 15:04:54

Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza
Żołnierz Odcinka V Wachlarza

2015-05-09 11:46:24

Okładka legitymacji Krzyża Walecznych nadanego przez władze w Londynie
Legitymacja Krzyża Walecznych nadanego przez władze w Londynie
Legitymacja Medalu Wojska nadanego 4-krotnie przez MON w Londynie
Legitymacja Odznaki Oddziału "Pająk"
Legitymacja VM nadanego przez MON w Londynie
Legitymacja Odzaki Pamiątkowej 2 Pułku Lotniczego, Legitymacja odznaki pamiątkowej Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich
List dowódcy garnizonu Poznań
List żony do Bieruta z prośbą o zastosowanie prawa łaski lub o przedterminowe zwolnienie - strona 1
List żony do Bieruta z prośbą o zastosowanie prawa łaski lub o przedterminowe zwolnienie - strona 2
Pismo Ministerstwa Sprawiedliwości o usunięciu z rejestru skazanych
Pismo z Ministry of Defence potwierdzające służbę w czasie wojny
Odpis legitymacji Medalu Lotniczego z Londynu
Orzeczenie Komisji weryfikacyjnej ŚZŻAK o przynależności do ŚZŻAK
Oświadczenie świadka Leona Rembarza o działalności Albina Łakomego
Oświadczenie świadka Leona Rembarza o działalności Albina Łakomego
Oświadczenie świadka Leona Rembarza o działalności Albina Łakomego
Odpowiedź Prokuratury Generalnej o miejscu przebywania Albina Łakomego
Pismo Naczelnej Prokuratury Wojskowej o skierowaniu wniosku o ułaskawienie do Przewodniczącego Rady Państwa
Pismo Wojskowej Prokuratury Okręgowej o miejscu przebywania Albina Łakomego
Decyzja Kierownika UdsKiOR o uznaniu uprawnień kombatanckich
Wniosek do Sądu Wojewódzkiego w Warszawie o unieważnienie wyroku
Zaświadczenie o przebiegu służby wojskowej wydane przez ZBoWiD
Zaświadczenie Komisji Uzupełnień nr 2 w Poznaniu o służbie - strona 1
Zaświadczenie Komisji Uzupełnień nr 2 o służbie - strona 2
Zaświadczenie Komisji Uzupełnień nr 2 o służbie
Życiorys
Życiorys - rękopis - strona 1
Życiorys - rękopis - strona 2
Komentarz wnuka: Załączam też zdjęcie Dziadka przy samolocie. Wygląda mi to na PZL P-11c, chociaż mogę się mylić.Przypuszczam, że fotografia pochodzi z czasów 2. Pułku Lotniczego i wygląda na retuszowaną w przedwojennym zakładzie fotograficznym, stąd nieco rysunkowy wygląd samolotu
Karta zwolnienia z więzienia

2015-07-10 18:57:56

2015-08-22 19:04:22

Pierwsze sanatorium dla Żydów w Otwocku. Działało już w 1895 r. Zostało zbudowane przez felczera Józefa Przygodę jako Zakład Higieniczno-Dietetyczny dla Żydów. Po śmierci ojca, dr Władysław przygoda przekształcił je w 1907 r. w Sanatorium Przeciwgruźlicze. Miało 52 pokoje. Wyróżniało się nowoczesnym charakterem obu pawilonów (głównego z krytymi tarasami do werandowania i pawilonu do leczenia dietetycznego), urządzeniem wnętrz i rytualną kuchnią żydowską. Posiadało własne sale zabiegowe, laboratorium, gabinet rentgenowski i światłoleczniczy. Działało do 1939 r. Potem, na terenie tzw. getta środkowego, w tym budynku miał siedzibę Judenrat. Jego pierwszym przewodniczącym był właściciel pensjonatu „Palladium” Izaak Lesman, potem Szymon Gurewicz. Była tu również Policja Żydowska. Kilka lat po wojnie szpital Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, potem magazyny i zaplecze gospodarcze M S W Od 1954 r. budynek zajmują lokatorzy prywatni.
Kamień poświęcony pamięci otwockich Żydów
Kamień poświęcony pamięci otwockich Żydów
Przez długie lata był to Zakład Dietetyczno-przyrodoleczniczy dr. Gustawa Krukowskiego i dr. Adama Wizla. W 1908 r. trzej lekarze: G. Krukowski, A. Wizel i H. Higier założyli spółkę i zbudowali dwupiętrową murowaną lecznicę o nazwie "Martów". Projektantem był Maurycy Grodzieński ( 1866-1927) z Warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, dyrektor Szkoły Rzemiosł. Murowany budynek był wtedy wielką rzadkością w Otwocku. Były tam urządzenia terapeutyczne do elektryzacji, galwanizacji, kąpieli elektrycznych, lampy kwarcowe, różne urządzenia hydroterapeutyczne, kąpiele solankowe, igliwiowe itp. W 1913 r. do budynku głównego dobudowano pawilon z salonami, jadalnią i pokojami jedno lub dwuosobowymi. Powstał zakład na 40 łóżek dla zamożnej klienteli. W przeciwieństwie do większości placówek medycznych Otwocka, nie leczono tu gruźlicy i nie przyjmowano gruźlików. Leczono choroby układu krążenia i przemiany materii. W 1922 r. dobudowano tarasy do werandowania i zwiększono liczbę pokoi. Na początku wojny zakład przyjmował rannych. W 1940 r. utworzono tu oddział chirurgiczny (znany chirurg St. Oracz) i ginekologiczno-położniczy Szpitala Powiatowego. Po zbudowaniu w 1964 r. szpitala przy ul. Batorego, w tym gmachu mieścił się oddział kardiologiczny. Obecnie Zespół Szkół nr 1: Liceum Ogólnokształcące. Studium policealne i szkoły zawodowe.
Przez długie lata był to Zakład Dietetyczno-przyrodoleczniczy dr. Gustawa Krukowskiego i dr. Adama Wizla. W 1908 r. trzej lekarze: G. Krukowski, A. Wizel i H. Higier założyli spółkę i zbudowali dwupiętrową murowaną lecznicę o nazwie "Martów". Projektantem był Maurycy Grodzieński ( 1866-1927) z Warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, dyrektor Szkoły Rzemiosł. Murowany budynek był wtedy wielką rzadkością w Otwocku. Były tam urządzenia terapeutyczne do elektryzacji, galwanizacji, kąpieli elektrycznych, lampy kwarcowe, różne urządzenia hydroterapeutyczne, kąpiele solankowe, igliwiowe itp. W 1913 r. do budynku głównego dobudowano pawilon z salonami, jadalnią i pokojami jedno lub dwuosobowymi. Powstał zakład na 40 łóżek dla zamożnej klienteli. W przeciwieństwie do większości placówek medycznych Otwocka, nie leczono tu gruźlicy i nie przyjmowano gruźlików. Leczono choroby układu krążenia i przemiany materii. W 1922 r. dobudowano tarasy do werandowania i zwiększono liczbę pokoi. Na początku wojny zakład przyjmował rannych. W 1940 r. utworzono tu oddział chirurgiczny (znany chirurg St. Oracz) i ginekologiczno-położniczy Szpitala Powiatowego. Po zbudowaniu w 1964 r. szpitala przy ul. Batorego, w tym gmachu mieścił się oddział kardiologiczny. Obecnie Zespół Szkół nr 1: Liceum Ogólnokształcące. Studium policealne i szkoły zawodowe.
Willa "Lala" (Reymonta 29) w najstarszej części Otwocka, tzw. Aleksandrówce. Na posesji są 3 drewniane domy letniskowe. Środkowy istniał już w 1893 r., należał do rodziny Jeromina. W 1906 r. właścicielem „Lali” był Jakub Schatzschneider, teść Władysława Reymonta. Pisarz przebywał w Otwocku wielokrotnie z żoną Aurelią. Pierwszy raz w 1908 r. podczas kuracji żony. Na ścianie domu, od strony ul. Reymonta, umieszczono w 2001 r. tablicę pamiątkową. Niewykluczone, że któryś z pozostałych dwóch domów na działce był własnością noblisty. W Otwocku powstało "Lato" -część powieści "Chłopi". Często tu cytowany Cezary Jellenta jako adwokat reprezentował Reymonta w procesie z Koleją Warszawsko-Wiedeńską. Chodziło o odszkodowanie za wypadek w 1900 r. Po wygraniu tej sprawy Reymont wreszcie przestał klepać biedę.
Willa "Lala" (Reymonta 29) w najstarszej części Otwocka, tzw. Aleksandrówce. Na posesji są 3 drewniane domy letniskowe. Środkowy istniał już w 1893 r., należał do rodziny Jeromina. W 1906 r. właścicielem „Lali” był Jakub Schatzschneider, teść Władysława Reymonta. Pisarz przebywał w Otwocku wielokrotnie z żoną Aurelią. Pierwszy raz w 1908 r. podczas kuracji żony. Na ścianie domu, od strony ul. Reymonta, umieszczono w 2001 r. tablicę pamiątkową. Niewykluczone, że któryś z pozostałych dwóch domów na działce był własnością noblisty. W Otwocku powstało "Lato" -część powieści "Chłopi". Często tu cytowany Cezary Jellenta jako adwokat reprezentował Reymonta w procesie z Koleją Warszawsko-Wiedeńską. Chodziło o odszkodowanie za wypadek w 1900 r. Po wygraniu tej sprawy Reymont wreszcie przestał klepać biedę.
Rzeźba Jana Pawła II w lewej nawie kościoła
Ołtarz kościoła
W prawej bocznej kaplicy obraz patronki Otwocka Matki Boskiej Swojczowskiej. Trafił tu w sierpniu 1944 r. ze Swojczowa na Wołyniu, przewieziony przez żołnierzy 27 "Wołyńskiej" DP AK.
Tablica upamiętniająca 4 komendantów otwockiego rejonu AK: Mieczysława Sawickiego "Macieja", rtm. Edmunda Grunwalda "Jaremę", por. Antoniego Dorożyńskiego "Michała" i kpt. Stanisława Szulca "Kanię".
Tablice pamięci żołnierzy AK
Tablice poświęcone probozczom parafii
Kamień powięcony obrazowi Matki Bożej Swojczowskiej w ogrodzie kościelnym
Przy skrzyżowaniu ulic Kościuszki i Chopina obelisk na pamiątkę pobytu Józefa Piłsudskiego w Otwocku. Ufundowany przed II wojną, wykonany w kopalni bazaltu w Dolinie Janowskiej na Wołyniu., Po wojnie obelisk leżał na poboczu skrzyżowania ulic Kościuszki i Żeromskiego. Na przełomie lat 50. i 60. "zaginął". Dzięki anonimowej informacji, odnalazł go Eugeniusz Dąbała - honorowy prezes Spółdzielni Rzemieślniczej w Otwocku. Pomnik leżał w Muzeum Ziemi w Warszawie (pracownicy zagipsowali go i ułożyli napisem do ziemi). Poświęcony i odsłonięty ponownie w 1992 r.
Przy skrzyżowaniu ulic Kościuszki i Chopina obelisk na pamiątkę pobytu Józefa Piłsudskiego w Otwocku. Ufundowany przed II wojną, wykonany w kopalni bazaltu w Dolinie Janowskiej na Wołyniu., Po wojnie obelisk leżał na poboczu skrzyżowania ulic Kościuszki i Żeromskiego. Na przełomie lat 50. i 60. "zaginął". Dzięki anonimowej informacji, odnalazł go Eugeniusz Dąbała - honorowy prezes Spółdzielni Rzemieślniczej w Otwocku. Pomnik leżał w Muzeum Ziemi w Warszawie (pracownicy zagipsowali go i ułożyli napisem do ziemi). Poświęcony i odsłonięty ponownie w 1992 r.
Dom przy ulicy Kościuszki 20, w którym mieszkał 15-letni Sławek Lewiński, który nocą z 12 na 13 IV 1941 r. obrzucił kamieniami i uszkodził godło hitlerowskie przed murowanym budynkiem przy ul. Kościuszki 18, gdzie mieszkał komendant Otwocka, zbrodniarz wojenny Walter Schlicht. Potem Niemcy wysadzili w powietrze pomnik Kościuszki, a chłopiec i jego ojciec zginęli w obozie koncentracyjnym.
Przy skrzyżowaniu ulic Kościuszki i Chopina obelisk na pamiątkę pobytu Józefa Piłsudskiego w Otwocku. Ufundowany przed II wojną, wykonany w kopalni bazaltu w Dolinie Janowskiej na Wołyniu., Po wojnie obelisk leżał na poboczu skrzyżowania ulic Kościuszki i Żeromskiego. Na przełomie lat 50. i 60. "zaginął". Dzięki anonimowej informacji, odnalazł go Eugeniusz Dąbała - honorowy prezes Spółdzielni Rzemieślniczej w Otwocku. Pomnik leżał w Muzeum Ziemi w Warszawie (pracownicy zagipsowali go i ułożyli napisem do ziemi). Poświęcony i odsłonięty ponownie w 1992 r.
Pensjonat dr. Martyszewskiego (Kościelna 23). Zbudowany w 1924 r. przez J. Rechta. W 1925 r. mieścił się tu pensjonat dr. P. Martyszewskiego. Na parterze był gabinet przyjęć a na piętrze pensjonat dla chorych. Przed wojną na parterze urządzono cukiernię "Luksus". Przed wojną i kilkanaście lat po niej mieścił się tu też hotel "Liliana".
Dom przy Kościelnej 14 również (podobnie jak dom przy Kościelnej 18) należał do Oszera Perechodnika (w szczycie inicjały OP).
Przez wiele lat był tu sąd. Sąd Grodzki umieszczono tu w 1936 r., po adaptacji piętra domu Antoniego Maciejko (zbudowanego w 1928 r.). W l. 1945-65 Sąd Powiatowy. W 1945 r. było tu więzienie, siedział w nim Bolesław Piasecki, późniejszy twórca PAX-u.
na wydmie "Willa Na Górce". Wybudował ją w latach 80. XIX w. Edmund Diehl, autor pierwszej monografii Otwocka (1893 r.), inżynier komunikacji, sekretarz Towarzystwa Popierania Przemysłu i Handlu, wicedyrektor Towarzystwa Kredytowego miasta Warszawy. Diehl zajmował się też sfragistyką i napisał wraz z prof. Fr. Piekosińskim z UJ "Pieczęcie polskie wieków średnich".
Za restauracją „Stylowa” jeden z najbardziej oryginalnych budynków Otwocka Stacyjnego: "Willa Julia" (Warszawska 23, 23a). Należała do Maurycego Karstensa - właściciela jednego z największych przedsiębiorstw budowlanych w Warszawie. Jego zakłady ciesielskie i stolarskie, zatrudniające 150 osób wyprodukowały zapewne elementy wielu domów w Otwocku. W 1893 r. były w tym miejscu 2 domy do wynajęcia: murowana „Julia” i niewielki drewniak (Kościelna 4). Na pocz. XX w. posesja w posiadaniu Aleksandra Kowalskiego. Założył on inhalatorium, zakład hydropatyczny i skład apteczny. W ogrodzie zbudował kolejny drewniak (Warszawska 23a) i pijalnię wody mineralnej „Motor”. Na pocz. lat 20. „Julia” należała do pediatry Gotlieba Kremera. Od 1925 r. był tu urząd pocztowy kierowany przez A. Kowalskiego, pierwszego naczelnika poczty w Otwocku. Około 1935 r. pozostał w „Julii” tylko urząd telegraficzny (pocztę przeniesiono do d. willi „Cacko”). Mimo objęcia „Julii” opieką konserwatorską, jest w stanie ruiny.
Kamień poświęcony pamięci otwockich Żydów

2015-10-10 10:17:23

Powitanie księdza przez ppor. Hipolita Krogulca ps. „Albiński”. Od lewej: ppor. „Antoniewicz” Leszek Popiel, ppor. „Grot” Euzebiusz Domoradzki, por. „Ponury” Jan Piwnik. Z prawej „Szach” Julian Materek, kwatermistrz zgrupowań.
Por. Jan Kosiński „Inspektor Jacek” – dowódca Ochrony Radiostacji Okręgu wita księdza „Robaka” Mariana Majewskiego. Od lewej; „Ponury”, „Albiński” Hipolit Krogulec, ”Szach” Julian Materek, Kazimierz Łotkowski ps. „Dr Zan” lekarz Zgrupowań.
Od lewej: częściowo widoczny „Ponury”, za nim „Habdank”, „Antoniewicz”, „Grot”, w tle NN, ”Albiński”, NN, „Szach”, lekarz „Zan” Kazimierz Łotkowski, pozostali nie rozpoznani.
Powitanie księdza przez ppor. „Dzika” Mariana Świderskiego. Od lewej ppor. „Grot” Euzebiusz Domoradzki rozmawia z łączniczką. W głębi stojący profilem ppor. „Antoniewicz” Leszek Popiel. Pozostali nie rozpoznani.
Powitanie łączniczek. Komendant „Ponury” wita „Ewę” Janinę Głowicką, z prawej Jutrzenka” Czesława Białek. Z lewej por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński. Pozostałe dziewczyny nie rozpoznane.
Ciąg dalszy powitania łączniczek. Z prawej ppor. „Grot” Euzebiusz Domoradzki.
Polowa msza święta, suma, celebruje ks.”Robak” Marian Majewski.
Uroczysta suma w leśnym kościele na Wykusie, podniesienie. W pierwszy rzędzie klęczą od lewej: por. „Ponury” Jan Piwnik, por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński, ppor. „Grot” Euzebiusz Domoradzki, ppor. „Albiński” Hipolit Krogulec, „Dr Zan” Kazimierz Łotkowski, w płaszczu w kratę „Marta” Maria Starosz, z prawej w czarnej marynarce „Baca” Mieczysław Cebula, kancelista zgrupowań.
Zwiad konny na wprost oraz oddział chor. Szorta” Tomasza Wagi z prawej w czasie mszy św. na Wykusie. Ze zwiadu rozpoznani trzej najwyżsi wzrostem „Jerry” Jerzy Wojciechowski pierwszy widoczny zza gałęzi w marynarce, w oficerkach, obok w kurtce mundurowej i jasnych spodniach „Zulejka” Andrzej Kasten, „Dan” Arkadiusz Wnętrzak. Oddział „Szorta” patrząc od strony księdza sprawującego Eucharystię stoją: trzeci „Lis”, „Siajbu” Augustyn Olender, siódmy „Jędrek” Tadeusz Orzechowski, dziewiąty „Dzium” Czesław Oświeciński, dziesiąty „Kret” Teofil Stawski, czternasty „Bat” Czesław Spytkowski, piętnasty chor. „Szort” Tomasz Waga dowódca oddziału. W drugim szeregu czwarty „Gajowy” Alfons Fiszlak.
Ujęcie jak poprzednie. Patrz foto 13.
Zwiad konny „Tarzana” oraz oddział „Szorta” w czasie mszy.
Zwiad Konny oraz częściowo widoczny oddział „Szorta”.
Partyzancka gościna. Siedzą za stołem od prawej tyłem: ppor. „Albiński” Hipolit Krogulec, „Ks. Robak” Marian Majewski, por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński, dwie NN łączniczki, „Ewa” Janina Głowicka”, „Marta” Maria Starosz, Por. „Ponury Jan Piwnik, „Jutrzenka” Czesława Białek, ppor. „Grot” Euzebiusz Domoradzki, NN.
Za stołem od prawej: „Jutrzenka” Czesława Białek, por. „Ponury” Jan Piwnik, „Marta” Maria Starosz, stoi podoficer prowiantowy „Pik” NN, „Ewa” Janina Głowicka, na pierwszym planie widoczny z prawego profilu ppor. „Albiński” Hipolit Krogulec, tyłem por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński, ks. „Robak” Marian Majewski.
Siedzą od lewej: ks. „Robak” Marian Majewski, por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński, NN, NN, „Ewa” Janina Głowicka, „Marta” Maria Starosz, por. „Ponury” Jan Piwnik, ppor. Grot” Euzebiusz Domoradzki.
Siedzą od lewej: NN, ppor. „Dzik” Marian Świderski, „Inspektor Jacek” Jan Kosiński, łącznik „Ludwik” Kazimierz Starosz, ppor. „Antoniewicz” Leszek Popiel.
Konni, od lewej: Tadeusz Rylski „Ostoja”, „Tytus” fotograf, ks. „Robak” Marian Majewski, NN.
Komendant Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury” por. Jan Piwnik wita księdza Mariana Majewskiego ps. „Robak”, który przybył do obozu partyzantów AK na Wykusie odprawić mszę św. W środku por. Eugeniusz G. Kaszyński ps. „Nurt”, dowódca Zgrupowania nr 1. Za „Ponurym” w skórzanym płaszczu por. „Habdank” Jerzy Stefanowski, dowódca oddziału w Zgrupowaniu nr 1.
Por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński wita „Ks. Robaka” Mariana Majewskiego. Obok z papierosem por. „Habdank” Jerzy Stefanowski. Partyzanci w tle nie rozpoznani.
Ciąg dalszy powitania. Od lewej: por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński, por. „Habdank” Jerzy Stefanowski, por. „Antoniewicz” Leszek Popiel de Choszczak – adiutant „Ponurego”. Tyłem ks. „Robak” podający rękę ppor. Euzebiuszowi Domoradzkiemu ps. „Grot”, por. „Ponury”.

2016-05-06 21:43:45

Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny
Tatrzański Cmentarz Symboliczny

Retrieved from "https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Happa/gallery&oldid=286899388"

Hidden category:

User pages with broken file links