Polish subtitles for clip: File:Hubblecast 88.webm

From Wikimedia Commons, the free media repository
Jump to navigation Jump to search
1
00:00:01,000 --> 00:00:07,000
Obrazy z Bardzo Dużego teleskopu (ESO) oraz Kosmicznego Teleskopu Hubble'a (NASA/ESA)

2
00:00:07,000 --> 00:00:17,000
ukazały unikalne i zupełnie nieoczekiwane struktury w dysku pyłowym wokół gwiazdy AU Microscopii.

3
00:00:18,000 --> 00:00:28,000
Te szybko poruszające się, faliste struktury pyłu nie przypominają niczego wcześniej obserwowanego czy chociażby przewidywanego.

4
00:00:46,000 --> 00:00:56,000
AU Microscopii lub w skrócie AU Mic to młoda bliska nam gwiazda otoczona dużym dyskiem pyłowym.

5
00:00:56,000 --> 00:01:02,000
Badania takich dysków mogą umożliwić poznanie tajemnic formowania się planet.

6
00:01:04,000 --> 00:01:12,000
Astronomowie już od lat analizowali dysk wokół AU Mic w poszukiwaniu zagęszczeń i pofałdowań.

7
00:01:12,000 --> 00:01:18,000
Struktury tego typu mogą pozwolić na zlokalizowanie planet wokół gwiazdy.

8
00:01:21,000 --> 00:01:27,000
Do ich poszukiwania astronomowie wykorzystali duże zdolności obrazowania

9
00:01:27,000 --> 00:01:32,000
instrumentu SPHERE zainstalowanego na Bardzo Dużym Teleskopie.

10
00:01:33,000 --> 00:01:38,000
Odkryli coś zupełnie nieoczekiwanego.

11
00:01:55,000 --> 00:02:02,000
Na zdjęciu dojrzeli pięć łuków w różnych odległościach od gwiazdy.

12
00:02:05,000 --> 00:02:14,000
Astronomowie porównali dane uzyskane za pomocą instrumentu SPHERE ze zdjęciami dysku wykonanymi przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a w 2010 i 2011 roku.

13
00:02:14,000 --> 00:02:21,000
Porównanie danych wykazało, że te nierówności poruszają się - i to bardzo szybko.

14
00:02:22,000 --> 00:02:30,000
Przynajmniej trzy struktury poruszają się z taką prędkością, że przezwyciężają przyciąganie grawitacyjne gwiazdy.

15
00:02:30,000 --> 00:02:35,000
Tak wielkie prędkości wykluczają możliwość, że są to klasyczne struktury dysku,

16
00:02:35,000 --> 00:02:40,000
powstałe z materiału planetarnego krążącego w dysku wokół gwiazdy.

17
00:02:41,000 --> 00:02:48,000
Coś innego musiało przyspieszyć te nierówności.

18
00:02:48,000 --> 00:02:53,000
To oznacza, że są one znakiem czegoś naprawdę niezwykłego.

19
00:02:55,000 --> 00:03:01,000
Jednym z możliwych wyjaśnień tej dziwnej struktury może być rozbłysk z gwiazdy.

20
00:03:01,000 --> 00:03:07,000
AU Mic często uwalnia w postaci wybuchów ogromną energię ze swojej powierzchni.

21
00:03:08,000 --> 00:03:13,000
Jeden z takich rozbłysków mógł gwałtowanie zerwać

22
00:03:13,000 --> 00:03:17,000
materiał z jednej z planet — jeśli jakieś planety tam są.

23
00:03:18,000 --> 00:03:24,000
Ten materiał może teraz przemieszczać się przez dysk, napędzany siłą rozbłysku.

24
00:03:26,000 --> 00:03:30,000
Aby uzyskać ostateczną odpowiedź co do natury tych zjawisk, astronomowie będą musieli

25
00:03:30,000 --> 00:03:36,000
wykonać dodatkowe obserwacje z Ziemi oraz z kosmosu.

26
00:03:37,000 --> 00:03:45,000
Tymczasem te intrygujące struktury pozostają wielką niespodzianką i nierozwiązaną tajemnicą.

27
00:03:48,000 --> 00:03:54,000
Transkrypcja ESO/Hubble