Polish subtitles for clip: File:Hubblecast 54.webm

1
00:00:16,000 --> 00:00:19,000
Odcinek 54: 22 lata na zdjęciach

2
00:00:20,000 --> 00:00:23,000
24 kwietnia 1990 roku teleskop Hubble'a

3
00:00:23,000 --> 00:00:26,000
został umieszczony na orbicie.

4
00:00:26,000 --> 00:00:30,000
W ciągu tych 22 lat dokonał ponad miliona obserwacji.

5
00:00:30,000 --> 00:00:33,000
Oto kilka z naszych ulubionych: po jednym z każdego roku.

6
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
Pośród pierwszych zdjęć przysłanych przez teleskop Hubble'a po jego starcie w kwietniu 1990 roku,

7
00:00:35,000 --> 00:00:37,000
to zdjęcie Saturna byłoby dość dobre dla teleskopów naziemnych, choć jest trochę rozmazane.

8
00:00:37,000 --> 00:00:40,000
Winą tego był szeroko opisywany błąd zwierciadła.

9
00:00:40,000 --> 00:00:42,005
Chociaż nie do końca ostre to wczesne zdjęcie Mglawicy Oriona

10
00:00:42,005 --> 00:00:45,005
ujawnia jednak bogate kolory i struktury

11
00:00:45,005 --> 00:00:48,000
jasnego regionu formowania się gwiazd.

12
00:00:49,000 --> 00:00:52,000
W całej Mgławicy Oriona znajdują się liczne struktury gazowe

13
00:00:52,000 --> 00:00:55,000
pochodzące z nowonarodzonych gwiazd, znane astronomom jako obiekty Herbiga-Haro.

14
00:00:56,000 --> 00:00:59,000
Pod koniec 1993 roku pierwsze problemy teleskopu Hubble'a zostały rozwiązane podczas pierwszej misji serwisowej.

15
00:00:59,000 --> 00:01:02,000
Zdjęcia jądra galaktyki spiralnej Messier 100 uzyskane przed i po misji

16
00:01:02,000 --> 00:01:05,000
pokazują, jak radykalnie polepszyła się jakość obrazów.

17
00:01:11,000 --> 00:01:14,000
Niedługo potem kometa Shoemaker-Levy 9 zderzyła się z Jowiszem.

18
00:01:14,000 --> 00:01:17,000
Podobne wydarzenie na Ziemi 65 milionów lat temu mogło doprowadzić do wyginięcia dinozaurów.

19
00:01:18,000 --> 00:01:21,000
Zdjęcie teleskopu Hubble'a pokazujące tzw. ,,filary kreacji" w Mgławicy Orła jest jednym z najbardziej znanych.

20
00:01:21,000 --> 00:01:24,000
Te ogromne, pyłowe struktury osłaniają miejsca, gdzie trwa formowanie się gwiazd.

21
00:01:25,000 --> 00:01:28,000
To zdjęcie z 1996 roku przedstawia mgławicę planetarną,

22
00:01:28,000 --> 00:01:31,000
reprezentującą koniec życia gwiazdy w Mgławicy Orła.

23
00:01:32,000 --> 00:01:35,000
Sonda Mars Pathfinder wysłana przez agencję NASA była w drodze na Marsa w 1997,

24
00:01:35,000 --> 00:01:38,000
kiedy teleskop Hubble'a wykonał to zdjęcie.

25
00:01:40,000 --> 00:01:43,000
Inna mgławica planetarna, Mgławica Pierścienia, jest jedną z najbardziej znanych.

26
00:01:50,000 --> 00:01:54,000
Mgławica zwana Dziurką od Klucza, część większej Mgławicy Carina

27
00:01:54,000 --> 00:01:58,000
jest kolejnym regionem formowania się gwiazd

28
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
bogatym w świecący gaz.

29
00:02:02,000 --> 00:02:05,000
Nie wszystkie mgławice jasno świecą. NGC 1999 ukazuje ciemną strukturę

30
00:02:05,000 --> 00:02:08,000
na tle jasnego tła, bedącego odbitym światłem gwiazdowym.

31
00:02:10,000 --> 00:02:13,000
Ta galaktyka ukazuje dramatyczne deformacje,

32
00:02:13,000 --> 00:02:16,000
mogące pojawiać się po kolizjach galaktyk.

33
00:02:17,000 --> 00:02:20,000
Kolejne ulepszenia w 2002 roku, w tym nowa kamera główna,

34
00:02:20,000 --> 00:02:23,000
po raz kolejny ulepszyły rozdzielczość i jakość obrazu.

35
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
To bardzo ostre zdjęcie demonstruje nowe możliwości instrumentu.

36
00:02:28,000 --> 00:02:31,000
Ekstremalnie długi czas ekspozycji był użyty po to,

37
00:02:31,000 --> 00:02:34,000
by obserwować najbardziej odległe i najsłabiej widoczne galaktyki we Wszechświecie.

38
00:02:36,000 --> 00:02:39,000
Dramatyczna kolizja dwóch galaktyk spiralnych

39
00:02:39,000 --> 00:02:43,000
jest widoczna na tym zdjęciu tzw. Galaktyk Anten.

40
00:02:47,000 --> 00:02:50,000
To zdjęcie Mgławicy Oriona

41
00:02:50,000 --> 00:02:54,000
jest jednym z największych i najbardziej szczegółowych zdjęć kiedykolwiek uzyskanych.

42
00:02:58,000 --> 00:03:01,000
Gromady kuliste, sferyczne zbiorowiska gwiazd,

43
00:03:01,000 --> 00:03:04,000
zawierają niektóre z najstarszych gwiazd w Drodze Mlecznej.

44
00:03:04,000 --> 00:03:07,000
Teleskop Hubble'a może uzyskiwać zdjęcia gwiazd położonych nawet z bardzo zatłoczonych centrach tych gromad.

45
00:03:09,005 --> 00:03:13,000
To zdjęcie uzyskane było w styczniu 2007 roku, tuż przed usterką elektroniczną,

46
00:03:13,000 --> 00:03:16,000
która uszkodziła główną kamerę teleskopu Hubble'a.

47
00:03:16,000 --> 00:03:19,000
Pozostale instrumenty teleskopu sprawiały, że mógł konkurować

48
00:03:19,000 --> 00:03:22,000
z najlepszymi naziemnymi teleskopami.

49
00:03:23,000 --> 00:03:26,000
W 2009 roku podczas ostatniej misji serwisowej naprawiono usterkę i zainstalowano nową kamerę.

50
00:03:26,000 --> 00:03:29,000
Teleskop Hubble'a powrócił do gry.

51
00:03:31,000 --> 00:03:35,000
Używając swych nowych instrumentów,

52
00:03:35,000 --> 00:03:39,000
teleskop Hubble'a przyjrzał się sercu Centaurusa A,

53
00:03:39,000 --> 00:03:42,000
galaktyki z ogromną ilością pyłu.

54
00:03:46,000 --> 00:03:49,000
Opublikowane w kwietniu 2012 roku

55
00:03:49,000 --> 00:03:52,000
to zdjęcie Mgławicy Tarantuli jest połączeniem obserwacji teleskopu Hubble'a z 2011 roku

56
00:03:52,000 --> 00:03:55,000
z danymi w kolorze z Europejskiego Obserwatorium Południowego.

57
00:03:55,000 --> 00:03:58,000
Jest jednym z najbardziej szczegółowych zdjęć regionów formowania się gwiazd kiedykolwiek uzyskanych,

58
00:03:58,000 --> 00:04:01,000
składającym się ze zdumiewającej ilości 330 megapikseli.

59
00:04:02,000 --> 00:04:05,000
Większość danych z teleskopu Hubble'a jest upubliczniana rok po ich uzyskaniu.

60
00:04:05,000 --> 00:04:08,000
Zatem które zdjęcie jest najlepszym zdjęciem z teleskopu Hubble'a z 2012 roku ? Będziecie musieli poczekać, żeby się dowiedzieć...

61
00:04:10,000 --> 00:04:14,000
Tekst: ESA/Hubble. Tłumaczenie: Anna Raiter-Smiljanic.