Dutch subtitles for clip: File:Door toename automatisering in krantenbedrijf verdwijnt het oude zettersvak Weeknummer, 77-14 - Open Beelden - 13160.ogv

1
00:00:00,500 --> 00:00:03,000
De automatisering in de dagbladwereld, waarbij

2
00:00:03,000 --> 00:00:05,500
lood verdrongen wordt door de elektronica, leidt

3
00:00:05,500 --> 00:00:08,000
op dit ogenblik tot ingrijpende veranderingen,

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,500
zowel op technisch gebied als voor het grafisch personeel.

5
00:00:11,000 --> 00:00:14,000
Het oude ambacht wordt meer en meer verdrongen door de computer.

6
00:00:15,000 --> 00:00:17,500
Nog altijd begint het maken van een krant op de redactie,

7
00:00:17,500 --> 00:00:20,000
waar de meeste artikelen worden geschreven.

8
00:00:20,000 --> 00:00:22,500
Sedert de eeuwwisseling werden de teksten dan gezet

9
00:00:22,500 --> 00:00:25,000
met behulp van de Linotype zetmachine,

10
00:00:25,000 --> 00:00:27,500
waarin alle door zetter aangeslagen letters 

11
00:00:27,500 --> 00:00:30,000
onmiddelijk in loden regels worden gegoten

12
00:00:30,000 --> 00:00:32,500
volgens een vernuftig gietprocedé, dat zich

13
00:00:32,500 --> 00:00:35,000
voor een deel aan de waarneming onttrekt.

14
00:00:40,500 --> 00:00:44,000
De gegoten regels worden automatisch tot kolommen gevormd.

15
00:00:46,000 --> 00:00:48,500
Hoewel ook hier in de loop der tijd een automatisering

16
00:00:48,500 --> 00:00:51,000
kwam met behulp van ponsbanden, moesten bijvoorbeeld

17
00:00:51,000 --> 00:00:54,500
de grote kopletters nog altijd met de hand worden gezet.

18
00:00:56,500 --> 00:00:59,000
De rangschikking van koppen, artikelen en foto's

19
00:00:59,000 --> 00:01:01,500
in de pagina's gebeurt door de opmakers.

20
00:01:02,000 --> 00:01:04,500
Deze bezitten een grote vaardigheid in het

21
00:01:04,500 --> 00:01:08,000
snel lezen van teksten die in spiegelschrift en op de kop staan.

22
00:01:12,000 --> 00:01:14,5000
De correctie van ook maar één verkeerd gezette letter

23
00:01:14,500 --> 00:01:17,500
vraagt de vervanging van minstens een hele regel.

24
00:01:27,000 --> 00:01:29,500
Een in de computer gebrachte tekst kan met een druk

25
00:01:29,500 --> 00:01:32,000
op een knop weer worden opgeroepen en aanvullingen,

26
00:01:32,000 --> 00:01:34,500
opschuivingen of verbeteringen kunnen

27
00:01:34,500 --> 00:01:37,000
met grote snelheid worden aangebracht.

28
00:01:43,000 --> 00:01:45,500
De computer bestuurt een fotozetmachine,

29
00:01:45,500 --> 00:01:48,000
die kolommen en teksten, waaronder ook 

30
00:01:48,000 --> 00:01:50,500
de kopregels, met een snelheid van 150 tekens

31
00:01:50,500 --> 00:01:53,500
per seconde op fotografisch papier afdrukt.

32
00:01:56,000 --> 00:01:58,500
De opmaker heeft alleen nog een mes nodig om de teksten

33
00:01:58,500 --> 00:02:01,000
van het inmiddels gegomde fotopapier op de gewenste

34
00:02:01,000 --> 00:02:02,500
plaatsen aan te brengen.

35
00:02:02,500 --> 00:02:05,000
Uiteraard heeft de invoering van deze nieuwe techniek

36
00:02:05,000 --> 00:02:07,500
gevolgen gehad voor de grafici van de oude school.

37
00:02:07,500 --> 00:02:10,000
Voor sommigen betekende het vervroegde pensionering,

38
00:02:10,000 --> 00:02:13,000
voor velen omscholing naar een nieuw grafisch beroep.

39
00:02:15,000 --> 00:02:17,500
Nadat van elke complete pagina een fotonegatief is gemaakt

40
00:02:17,500 --> 00:02:20,000
wordt dit langs fotografische weg overgebracht

41
00:02:20,000 --> 00:02:22,500
op een laagje vloeibaar kunsthars.

42
00:02:24,000 --> 00:02:27,000
Deze kunststof drukplaat wordt vervolgens gemonteerd op

43
00:02:27,000 --> 00:02:31,500
één van de cilinders van de rotatiepers waarmee de krant gedrukt wordt.

44
00:02:32,000 --> 00:02:34,500
Daar waar dagbladdrukkerijen in een overgangsfase verkeren

45
00:02:34,500 --> 00:02:37,000
treft men kunststof en loden drukplaten

46
00:02:37,000 --> 00:02:39,500
vaak nog naast elkaar op de cilinders aan.

47
00:02:39,500 --> 00:02:43,500
Maar het lood zal binnen afzienbare tijd overal verdwijnen.

48
00:02:48,000 --> 00:02:50,500
De fantastische snelheid van 60.000 kranten

49
00:02:50,500 --> 00:02:53,000
per uur, waarmee deze pers een hele oplage in zeer

50
00:02:53,000 --> 00:02:55,500
korte tijd eruit gooit, accentueert de betekenis

51
00:02:55,500 --> 00:02:58,500
die de krantenwereld hecht aan snelheid.

52
00:02:58,500 --> 00:03:01,000
Door de nieuwe elektronische zet- en opmaaktechnieken

53
00:03:01,000 --> 00:03:03,500
zal het laatste nieuws nu nog sneller

54
00:03:03,500 --> 00:03:06,500
bij de lezers kunnen zijn.