Dutch subtitles for clip: File:Class 01 Reading Marx's Capital Vol I with David Harvey.webm
Jump to navigation
Jump to search
1 00:00:00,000 --> 00:00:01,569 » De citaten komen uit de vertaling van I. Lipschits, De Boer, Hilversum, 1967. (ondertiteling: A. Verlee. Controle C. Bal.) « 2 00:00:01,569 --> 00:00:02,840 » NEIL SMITH: Wel, we gaan vandaag 3 00:00:02,084 --> 00:00:06,503 praten met David Harvey over 4 00:00:07,259 --> 00:00:08,314 zijn lezingen die hij geeft, 5 00:00:08,809 --> 00:00:11,300 voor bijna, denk ik, 40 jaar 6 00:00:11,003 --> 00:00:13,622 over "Het Kapitaal". Mijn naam is Neil Smith. 7 00:00:13,919 --> 00:00:18,920 Ik doceer antropologie en geografie in de City University of New York 8 00:00:19,019 --> 00:00:21,640 en David is mijn collega sinds zijn komst hier 9 00:00:21,064 --> 00:00:24,623 maar daarvoor, lang daarvoor, meer dan 30 jaar 10 00:00:25,199 --> 00:00:29,280 was ik student van David te Johns Hopkins in Baltimore, en daar 11 00:00:30,009 --> 00:00:33,180 nam ik 12 00:00:33,018 --> 00:00:37,022 niet enkel kennis van "Het Kapitaal" als boek, maar ik las het daar voor het eerst geheel, en 13 00:00:37,058 --> 00:00:41,062 deed dit met David. David wat inspireerde je 14 00:00:41,062 --> 00:00:43,157 om te starten met het lezen van "Het Kapitaal", 15 00:00:44,057 --> 00:00:46,083 in het begin van de jaren 1970 16 00:00:46,083 --> 00:00:47,179 » DAVID HARVEY: Het was een van die 17 00:00:48,079 --> 00:00:49,148 historische momenten dat het 18 00:00:50,048 --> 00:00:52,136 juist leek om dit te doen. 19 00:00:53,036 --> 00:00:55,132 Ik kwam toe uit Engeland, 20 00:00:56,032 --> 00:00:59,077 pas van de boot, in de zomer van 1969. 21 00:00:59,077 --> 00:01:00,086 Ik kwam toe in Baltimore, 22 00:01:01,067 --> 00:01:06,125 in 1968 waar er een geweld uitbarsting was geweest 23 00:01:07,025 --> 00:01:10,124 als gevolg van de moord op Martin Luther King, 24 00:01:11,024 --> 00:01:14,066 problemen met burgerrechten in de stad waren 25 00:01:14,066 --> 00:01:17,075 duidelijk, het racisme was duidelijk, 26 00:01:17,075 --> 00:01:19,153 er was de Vietnam oorlog, 27 00:01:20,053 --> 00:01:21,097 en alle protesten tegen de oorlog 28 00:01:21,097 --> 00:01:23,103 werden heviger, 29 00:01:24,003 --> 00:01:27,062 het was een erg verwarde tijd… 30 00:01:27,062 --> 00:01:28,156 En ik herinner mij, 31 00:01:29,056 --> 00:01:31,133 ik denk in december 1969, 32 00:01:32,033 --> 00:01:36,035 dat Fred Hampton werd vermoord in Chicago, 33 00:01:36,053 --> 00:01:37,092 een Black Panther leider, 34 00:01:37,092 --> 00:01:38,661 en kort daarna, 35 00:01:39,489 --> 00:01:41,700 mei 1970, waren er de 36 00:01:41,007 --> 00:01:44,011 doden te Kent State. 37 00:01:44,074 --> 00:01:47,102 Kolossale studentenstakingen, miljoenen studenten over geheel het land 38 00:01:48,002 --> 00:01:52,010 gingen in staking. Daarna waren er de doden op Jackson State. 39 00:01:52,001 --> 00:01:57,088 Dit was dus een erg, erg, erg verwarrende tijd. 40 00:01:57,097 --> 00:01:58,136 En ik denk, 41 00:01:59,009 --> 00:02:03,020 voor mij toch, dat er ook een gevoel was niet goed te weten, hoe te handelen, 42 00:02:03,119 --> 00:02:07,290 of dit te verklaren. 43 00:02:07,029 --> 00:02:11,080 En opgeleid zijnde als een sociaal wetenschapper, denkend over dingen, kon ik geen raamwerk vinden dat 44 00:02:11,008 --> 00:02:12,707 werkelijk alles omvatte wat er gebeurde. 45 00:02:13,499 --> 00:02:17,503 En zo zei ik tot enkele studenten: 'Waarom niet "Het Kapitaal" lezen? 46 00:02:17,539 --> 00:02:18,770 Daar het een nog ongelezen boek is, 47 00:02:18,077 --> 00:02:19,976 kan er misschien iets in staan 48 00:02:20,669 --> 00:02:21,980 dat een antwoord geeft.' 49 00:02:21,098 --> 00:02:24,947 En zo gingen enkelen van ons samen zitten en vormde we een leesgroep. 50 00:02:25,829 --> 00:02:29,924 Zo begon het. We lazen het en begrepen het 51 00:02:30,779 --> 00:02:31,861 volledig fout, het boek, 52 00:02:32,599 --> 00:02:34,645 compleet fout begrepen. Terug kijkend nu, 53 00:02:35,059 --> 00:02:38,103 ben ik verlegen te horen wat we zeiden over dit boek in het eerste jaar. 54 00:02:38,499 --> 00:02:42,517 Weet je, het was de blinde die de blinde leidde door deze enorme tekst. 55 00:02:42,679 --> 00:02:44,762 En we wisten niet wat we deden, We dachten: 'We deden het, 56 00:02:45,509 --> 00:02:48,577 en we doen het beter nog een keer, omdat we het duidelijk niet goed hadden.' 57 00:02:49,189 --> 00:02:51,250 Maar wat ik leerde, was, 58 00:02:51,799 --> 00:02:55,855 je begint werkelijk enkel slechts "Het Kapitaal" te begrijpen als je aan het eind bent. 59 00:02:56,359 --> 00:02:58,950 Het is erg moeilijk te beginnen met … 60 00:02:58,095 --> 00:02:59,124 » NEIL SMITH: Ja. 61 00:02:59,979 --> 00:03:01,986 » DAVID HARVEY: …een soort van helder begrip. 62 00:03:02,049 --> 00:03:04,053 Dus beslisten we het nog eens te doen, 63 00:03:04,449 --> 00:03:05,800 wat we deden. 64 00:03:05,008 --> 00:03:07,217 En ik dacht: wel, 65 00:03:08,009 --> 00:03:10,700 dit is interessant, nu begin ik het raamwerk te zien 66 00:03:10,007 --> 00:03:15,046 dat helpt om uit te leggen wat er gaande is. En dacht: ik blijf dit doen. 67 00:03:15,739 --> 00:03:18,010 Er waren andere mensen, 68 00:03:18,001 --> 00:03:21,070 als ik, die ook deze nood aan een raamwerk voelden, en zo, 69 00:03:21,079 --> 00:03:22,154 stap na stap 70 00:03:22,829 --> 00:03:25,851 begon ik te zeggen: ik ga dit elk jaar doen. 71 00:03:26,049 --> 00:03:29,105 Natuurlijk, wat dan gebeurt, als je dit doet, is 72 00:03:29,609 --> 00:03:32,677 dat je plots een marxist genoemd wordt. 73 00:03:33,289 --> 00:03:36,366 Ik had geen idee wat een marxist was, en ik gaf 74 00:03:37,059 --> 00:03:40,067 er ook niet om, maar plots, enkel omdat je het boek leest 75 00:03:40,139 --> 00:03:42,154 en het ernstig neemt, 76 00:03:42,289 --> 00:03:45,331 en je meer wil weten, hoe de wereld te begrijpen langs deze 77 00:03:45,709 --> 00:03:48,773 zienswijze, vind je jezelf in een politieke hoek. En na een tijd zeg je: 78 00:03:49,349 --> 00:03:54,352 Als het is wat ik ben, dan ben ik wie ik ben, dus… 79 00:03:54,649 --> 00:03:56,682 » NEIL SMITH: Wel, ik denk dat het nuttig is, omdat de 80 00:03:56,979 --> 00:03:59,067 lezingen er aan komen, 81 00:03:59,859 --> 00:04:02,680 dat je ons een overzicht geeft, 82 00:04:02,068 --> 00:04:03,637 een stukje discussie, 83 00:04:04,249 --> 00:04:11,290 wat je denkt de hoofdpunten te zijn in boek 1 van "Het Kapitaal". 84 00:04:11,029 --> 00:04:14,968 » DAVID HARVEY: Een van de dingen om te doen, 85 00:04:15,229 --> 00:04:16,242 en een van de redenen 86 00:04:16,359 --> 00:04:20,750 waaruit ik veel genoegen haal, is het geven van deze cursus op deze wijze, 87 00:04:20,075 --> 00:04:23,964 is dat veel mensen cursussen volgden waar een beetje Marx, 88 00:04:24,639 --> 00:04:28,870 een beetje Weber, Durkheim, in zat, zij lazen uittreksels van Marx of iets dergelijks, 89 00:04:28,087 --> 00:04:30,162 maar lazen het nooit als een boek, 90 00:04:31,062 --> 00:04:35,143 en het is een fantastische literaire constructie. Daarom, een van de dingen die ik echt 91 00:04:36,043 --> 00:04:37,752 wil belichten is, 92 00:04:38,139 --> 00:04:40,160 dat het goed te lezen is! 93 00:04:40,349 --> 00:04:44,406 Eens je voorbij de moeilijkheden bent qua taal en begrip van al deze 94 00:04:44,919 --> 00:04:50,120 concepten, is het werkelijk een dynamisch stuk, dat vlot leest. 95 00:04:50,012 --> 00:04:54,084 En het is welbespraakt van in het begin, met slechts het simpele idee van een waar. 96 00:04:54,084 --> 00:04:58,119 Ga je naar een supermarkt, je vindt een waar, je neemt het naar huis, je eet het, 97 00:04:59,019 --> 00:05:03,458 of draagt het, wat ook, en, 98 00:05:03,629 --> 00:05:08,710 beginnend met dat ding, dat we allen kennen, neemt het je stap voor stap 99 00:05:08,071 --> 00:05:10,010 op de weg naar het 100 00:05:10,649 --> 00:05:13,734 uitpluizen hoe de kapitalistische economie werkt. 101 00:05:14,499 --> 00:05:20,500 Dan zet het rond dat inzicht verbazende inzichten, hoe het komt dat er 102 00:05:20,509 --> 00:05:24,150 werkloosheid is, of een strijd om de 103 00:05:24,015 --> 00:05:26,029 werktijd, waarom het is dat 104 00:05:26,029 --> 00:05:28,048 kapitalisten altijd proberen 105 00:05:28,309 --> 00:05:30,331 tijd van je af te pakken, 106 00:05:30,529 --> 00:05:33,270 waarom we een leven hebben 107 00:05:33,027 --> 00:05:34,105 waar onze wereld 108 00:05:35,005 --> 00:05:39,009 georkestreerd is rond concepten van tijdelijkheid, 109 00:05:39,009 --> 00:05:43,015 en wat de onderdrukking is dat met dit alles bestaat. Daarom denk ik dat 110 00:05:43,015 --> 00:05:46,844 het erg onthullend is in wat het doet. 111 00:06:05,036 --> 00:06:08,775 Zo, het doel van deze cursus is 112 00:06:09,099 --> 00:06:14,108 je aan het lezen te zetten, 113 00:06:14,189 --> 00:06:18,189 en het te doen, zoveel als kan in Marx' eigen termen, 114 00:06:18,189 --> 00:06:20,257 wat raar kan klinken, omdat 115 00:06:20,869 --> 00:06:21,961 je het boek niet gelezen hebt, 116 00:06:22,789 --> 00:06:23,888 je ook niet weet wat 117 00:06:24,779 --> 00:06:25,876 de termen zijn. 118 00:06:26,749 --> 00:06:31,630 Maar één van zijn bewoordingen is, dat je leest, 119 00:06:31,063 --> 00:06:34,912 en daarom je meer uit de lezing haalt 120 00:06:35,479 --> 00:06:37,566 wanneer je de aangegeven leesstof leest 121 00:06:38,349 --> 00:06:41,417 voor je naar de lezing komt, in plaats van passief te luisteren. 122 00:06:42,029 --> 00:06:46,080 Hiervoor is er nog een rede, dat is, dat je 123 00:06:46,008 --> 00:06:49,657 altijd moeite moet doen 124 00:06:49,729 --> 00:06:52,990 om iets te begrijpen. 125 00:06:52,099 --> 00:06:55,101 En in de strijd met jezelf 126 00:06:56,019 --> 00:06:58,208 kan je komen tot je eigen 127 00:06:58,379 --> 00:06:59,880 verstaan voor wat Marx staat 128 00:06:59,088 --> 00:07:03,152 en wat het voor jou betekent. Dus is het een engagement tussen jou en dit boek, 129 00:07:04,052 --> 00:07:06,501 jou en deze tekst, 130 00:07:06,969 --> 00:07:07,860 dat ik wil 131 00:07:07,086 --> 00:07:10,925 aanmoedigen. 132 00:07:11,699 --> 00:07:13,704 Dat doende echter, 133 00:07:13,749 --> 00:07:17,784 is er een complicatie komende uit het feit dat 134 00:07:18,099 --> 00:07:22,155 het heel lastig is dit aan te pakken zonder vooraf gegeven ideeën. Iedereen heeft 135 00:07:22,659 --> 00:07:25,050 gehoord van Karl Marx 136 00:07:25,005 --> 00:07:30,164 en iedereen kent de termen marxisme en marxist, 137 00:07:30,209 --> 00:07:33,226 en er zijn verschillende connotaties 138 00:07:33,379 --> 00:07:35,392 verbonden aan deze woorden. 139 00:07:35,509 --> 00:07:41,370 Daarom wil ik vragen in het begin deze opzij te zetten, deze 140 00:07:41,037 --> 00:07:43,356 vooropgezette meningen 141 00:07:43,689 --> 00:07:46,695 betreffende Marx, die je denkt te weten, en de tekst te lezen 142 00:07:47,289 --> 00:07:51,378 om vast te stellen wat het werkelijk is, wat hij probeert te zeggen. 143 00:07:52,179 --> 00:07:55,184 En dat, natuurlijk, 144 00:07:55,229 --> 00:07:59,270 is niet eenvoudig omwille van vele andere redenen, waarover 145 00:07:59,027 --> 00:08:03,436 ik wil spreken bij wijze van introductie. 146 00:08:03,679 --> 00:08:06,870 Een van de andere vooropgezette meningen, waarmee we neigen een 147 00:08:06,087 --> 00:08:08,168 tekst als deze te benaderen 148 00:08:09,068 --> 00:08:12,161 komt uit onze bijzondere intellectuele geschiedenis en onze eigen bijzondere 149 00:08:13,061 --> 00:08:16,900 intellectuele vorming, 150 00:08:17,449 --> 00:08:20,505 en voor studenten, bijvoorbeeld, 151 00:08:21,009 --> 00:08:26,033 is deze intellectuele vorming dikwijls beheerst door disciplinerende apparaten, 152 00:08:26,249 --> 00:08:27,530 disciplinerende overwegingen, 153 00:08:27,053 --> 00:08:29,692 disciplinerende belangen. 154 00:08:30,169 --> 00:08:32,580 Daarom is er de tendens 155 00:08:32,058 --> 00:08:36,105 het in te delen en te lezen vanuit je disciplinair standpunt. 156 00:08:37,005 --> 00:08:42,072 Wel, een van de goede dingen met Marx is, dat hij nooit vast zat in een discipline, 157 00:08:42,072 --> 00:08:45,109 en als je hem juist wil lezen, moet je de vastheid vergeten 158 00:08:46,009 --> 00:08:48,013 van je discipline; 159 00:08:48,013 --> 00:08:51,060 niet op lange termijn natuurlijk maar toch voor deze cursus. 160 00:08:51,006 --> 00:08:52,081 Je moet denken aangaande 161 00:08:53,035 --> 00:08:54,043 wat het is 162 00:08:54,043 --> 00:08:57,140 dat hij zegt, onafhankelijk van 163 00:08:58,004 --> 00:09:02,091 het disciplinerende apparaat waarmee je denkt over de dingen. 164 00:09:03,027 --> 00:09:07,080 Nu, de andere reden om te zeggen dat dit een verbazend rijk 165 00:09:07,008 --> 00:09:09,094 boek is, zijn de verwijzingen. 166 00:09:10,066 --> 00:09:13,155 Verwijzingen naar Shakespeare, de Grieken, Balzac, 167 00:09:14,055 --> 00:09:17,074 referenties naar politieke economen, naar filosofen, 168 00:09:17,074 --> 00:09:20,110 antropologen en alle anderen. Met andere woorden, 169 00:09:21,001 --> 00:09:22,083 Marx baseert zich op 170 00:09:22,092 --> 00:09:25,095 immense bronnen, 171 00:09:25,095 --> 00:09:29,098 en zoals hij het doet, mag het een uitdaging zijn uit te vinden 172 00:09:29,098 --> 00:09:31,114 welke deze bronnen zijn, 173 00:09:32,014 --> 00:09:36,070 en eigenlijk zijn enkele lastig te volgen, en ik ben er lang mee bezig geweest. 174 00:09:36,007 --> 00:09:40,062 Maar het is echt opwindend in het begin te zien 175 00:09:41,025 --> 00:09:42,364 enige van de 176 00:09:42,589 --> 00:09:44,656 connecties. Bv. wanneer ik begon dit te lezen, had ik niet veel gelezen 177 00:09:45,259 --> 00:09:48,850 van Balzac, en toen ik het las zei ik tot mijzelf: 178 00:09:48,085 --> 00:09:50,169 'Oh daar heeft Marx het gehaald!' 179 00:09:51,069 --> 00:09:54,155 Plots zie je dan de wijze waarop hij de ervaren wereld 180 00:09:55,055 --> 00:09:56,140 baseert, 181 00:09:57,004 --> 00:10:00,021 met Goethe, met Shakespeare, je weet wel, al de anderen. 182 00:10:00,057 --> 00:10:00,151 Dus het is een erg 183 00:10:01,051 --> 00:10:04,053 rijke tekst, in die zin en je gaat het waarderen, 184 00:10:04,071 --> 00:10:05,720 ik denk, nog meer 185 00:10:06,359 --> 00:10:08,860 als je stopt met zeggen: 'Wel, 186 00:10:08,086 --> 00:10:10,094 naar wie verwijst hij in de geschiedenis?', of 'Over 187 00:10:11,066 --> 00:10:13,138 welke econoom spreekt hij?' enz. 188 00:10:14,038 --> 00:10:16,126 Een ander ding dat we gaan tegenkomen, als je het zo zal lezen, is dat je 189 00:10:17,026 --> 00:10:19,093 het een erg interessant boek zal vinden. 190 00:10:19,093 --> 00:10:21,146 Het is een fascinerend boek, 191 00:10:22,046 --> 00:10:25,098 en hier natuurlijk, komen we een ander stel vooroordelen tegen, omdat 192 00:10:25,098 --> 00:10:27,166 velen van jullie al wat 193 00:10:28,066 --> 00:10:30,102 Marx gelezen hebben. 194 00:10:31,002 --> 00:10:34,008 Misschien las je "Het Communistisch Manifest" in het hoger onderwijs. 195 00:10:34,062 --> 00:10:37,071 Misschien had je een van die mooie cursussen die heten: 196 00:10:37,071 --> 00:10:40,088 'Introductie tot de sociale theorie', waar je twee weken spendeerde aan Marx, 197 00:10:40,088 --> 00:10:45,146 je weet wel, twee weken Weber, enkele weken Durkheim en al de anderen. 198 00:10:46,046 --> 00:10:48,091 En misschien las je uittreksels van "Het Kapitaal". 199 00:10:48,091 --> 00:10:53,100 Maar uittreksels lezen is heel verschillend van het lezen als een boek, 200 00:10:54,000 --> 00:10:58,269 omdat je die stukjes begint te zien én, op een of andere wijze, een rol 201 00:10:58,269 --> 00:11:02,270 spelend in een veel groter en breder verhaal, en wat ik denk 202 00:11:02,027 --> 00:11:05,043 dat goed is, 203 00:11:05,043 --> 00:11:10,117 wat dit groter verhaal is, wat het groter concept is, omdat dat is, 204 00:11:11,017 --> 00:11:13,104 hoe Marx, denk ik, wou gelezen worden. Hij zou het gehaat hebben 205 00:11:14,004 --> 00:11:15,023 indien iemand zou zeggen: 206 00:11:15,023 --> 00:11:18,100 'He, je moet dit hoofdstuk aanhalen', of 'je moet dit hoofdstuk doen', en hierin is 207 00:11:19,000 --> 00:11:20,008 Marx te volgen. 208 00:11:20,008 --> 00:11:23,014 Hij zou het zeker gehaat hebben als hij wist dat hij gegeven werd als introductie 209 00:11:23,068 --> 00:11:24,129 tot een cursus sociale theorie. 210 00:11:25,029 --> 00:11:27,044 En ik denk dat dit ook gehaat moet worden, 211 00:11:27,044 --> 00:11:29,128 omdat je daardoor een bepaalde opvatting van Marx hebt 212 00:11:30,028 --> 00:11:31,107 die radicaal verschillend is 213 00:11:32,007 --> 00:11:35,029 aan de conceptie die je krijgt met het lezen van 214 00:11:35,029 --> 00:11:38,060 een boek als Marx's Kapitaal. 215 00:11:38,006 --> 00:11:42,058 Het andere ding dat gebeurt, natuurlijk, vanuit de discipline 216 00:11:43,012 --> 00:11:49,014 is dat vaak mensen beginnen hun begrip te herorganiseren 217 00:11:49,032 --> 00:11:52,093 rond die discipline. Het is te zeggen: 218 00:11:52,093 --> 00:11:55,138 'Wel, ik ben geen goed econoom, ik krijg hier geen economie, dus ik ga 219 00:11:56,038 --> 00:11:58,119 mij niet vermoeien in het volgen van de economische argumentatie, 220 00:11:59,019 --> 00:12:00,020 ik ga slechts de filosofische 221 00:12:00,002 --> 00:12:01,621 argumentatie volgen'. 222 00:12:01,819 --> 00:12:02,819 En eigenlijk, 223 00:12:02,819 --> 00:12:04,830 het is zeer interessant 224 00:12:04,083 --> 00:12:06,146 Marx te lezen in dat perspectief. 225 00:12:07,046 --> 00:12:10,129 Nu, ik heb deze cursus gegeven elk jaar sinds 1971, 226 00:12:11,029 --> 00:12:12,078 behalve één keer. 227 00:12:12,078 --> 00:12:16,124 Sommige jaren heb ik het tweemaal gedaan, soms drie keer. 228 00:12:17,024 --> 00:12:20,088 En elk jaar gaf ik het aan 229 00:12:20,088 --> 00:12:21,131 verschillende groepen. 230 00:12:22,031 --> 00:12:23,067 De ene keer was het 231 00:12:23,067 --> 00:12:26,143 een volledig filosofie department van wat toen het Morgan State 232 00:12:27,043 --> 00:12:29,562 College was, Morgan State University. Een andere keer 233 00:12:29,949 --> 00:12:33,690 de studenten in het programma Engels te Johns Hopkins. 234 00:12:33,069 --> 00:12:33,958 Nog een ander jaar 235 00:12:34,579 --> 00:12:38,960 waren het economisten en dergelijken. Wat mij echt fascineerde, was dat 236 00:12:38,096 --> 00:12:42,117 elke keer je het las met een andere groep, zij er verschillende dingen in zagen. 237 00:12:43,017 --> 00:12:46,054 En werkelijk, ik leerde veel met door deze tekst te gaan met die 238 00:12:46,054 --> 00:12:49,067 erg verschillende groepen. 239 00:12:49,067 --> 00:12:52,068 Soms maakte het mij wel gek, maar ik leerde veel. 240 00:12:52,068 --> 00:12:54,110 Op een jaar, bijvoorbeeld, deed 241 00:12:55,001 --> 00:13:00,084 ik het met mensen van het comparatieve literatuur programma te Johns Hopkins, 242 00:13:00,093 --> 00:13:02,100 ongeveer zeven van ze. 243 00:13:03,063 --> 00:13:06,129 En we zijn bij hoofdstuk één, 244 00:13:07,029 --> 00:13:10,104 en we spenderen het hele semester aan dat hoofdstuk. 245 00:13:11,004 --> 00:13:14,071 Het maakte mij gek. Ik zei: 'Kijk, we moeten vandaag uitkomen op de werkdag', en dingen als 246 00:13:14,071 --> 00:13:16,390 dit, erg belangrijke zaken als dit, en zij zeiden: 247 00:13:17,029 --> 00:13:20,690 'Nee, nee, we moeten dit goed hebben', weet je. 'Wat bedoelt hij 248 00:13:20,069 --> 00:13:23,087 werkelijk met waarde? Wat is werkelijk deze geld waar? Waarover 249 00:13:23,087 --> 00:13:25,089 gaat de fetisj? Waar gaat dit werkelijk over?' 250 00:13:26,007 --> 00:13:27,009 En het bleek … 251 00:13:27,027 --> 00:13:30,083 Ik zei: 'Waarom doen jullie dit?' Zij zeiden: 'Wel, wij werken veel in de 252 00:13:30,083 --> 00:13:32,932 traditie van…' iemand van wie ik nooit gehoord had op dat moment, en ik dacht 253 00:13:33,679 --> 00:13:37,430 dat het duidelijk een idioot was, omdat hij deze dingen produceerde, 254 00:13:37,043 --> 00:13:39,098 een man die Jacques Derrida heette, 255 00:13:39,098 --> 00:13:43,124 die veel tijd spendeerde te Hopkins in de late jaren 1960 en 256 00:13:44,024 --> 00:13:47,046 begin 1970. En zo echt 257 00:13:47,046 --> 00:13:50,089 invloedrijk was in het comparatieve literatuur programma. 258 00:13:50,089 --> 00:13:52,110 Nu, een van de dingen dat ik later 259 00:13:53,001 --> 00:13:55,006 over dit dacht was… 260 00:13:55,015 --> 00:13:59,108 Wat zij mij leerden, was veel en erg zorgvuldig aandacht te geven aan Marx' taal; 261 00:14:00,008 --> 00:14:04,104 wat hij zegt, hoe hij het zegt, en wat hij bedoelt, en misschien wat hij fout doet, 262 00:14:05,004 --> 00:14:08,016 en dat is zo verschrikkelijk belangrijk. 263 00:14:08,016 --> 00:14:12,080 Dus echt, ik leerde… en ben zeer dankbaar nu voor deze groep, 264 00:14:12,008 --> 00:14:15,081 naast het feit dat ik niet langer mijzelf als een idioot hoorde zeggen 'ik weet niet… 265 00:14:16,053 --> 00:14:18,127 ik heb nooit gehoord van Jacques Derrida', weet je wel. 266 00:14:19,027 --> 00:14:23,038 Het was dus erg invloedrijk 267 00:14:23,038 --> 00:14:27,117 om een groep als deze te hebben die me door het eerste hoofdstuk nam 268 00:14:28,017 --> 00:14:29,110 met de fijne kam, 269 00:14:30,001 --> 00:14:33,027 bijna elk woord, elke zin, elke connectie met de 270 00:14:33,036 --> 00:14:34,091 zinnen, enz. 271 00:14:34,091 --> 00:14:37,186 Inderdaad, ik wil naar de werkdag. Ja, inderdaad, ik wil door 272 00:14:38,086 --> 00:14:40,855 het boekdeel, zodat we niet al de tijd geven 273 00:14:41,629 --> 00:14:43,090 aan hoofdstuk één, maar het 274 00:14:43,009 --> 00:14:46,058 is dit soort van aanpak dat verschillen in de disciplinaire perspectieven opent. 275 00:14:46,058 --> 00:14:50,130 Omdat Marx deze tekst schreef 276 00:14:51,003 --> 00:14:55,062 vanuit deze verschillende standpunten, die ik aangaf. 277 00:14:55,089 --> 00:14:55,161 En ik denk dat 278 00:14:56,061 --> 00:14:57,128 we moeten herkennen 279 00:14:58,028 --> 00:15:03,033 hoe deze differente standpunten kruisen binnen de tekst. 280 00:15:03,033 --> 00:15:05,041 In feite zijn er drie belangrijke 281 00:15:06,013 --> 00:15:08,016 gebieden van inspiratie 282 00:15:08,043 --> 00:15:10,055 voor dit werk, 283 00:15:10,055 --> 00:15:13,079 en zij worden alle gestuwd 284 00:15:13,079 --> 00:15:18,094 uit een diepe toezegging, in Marx' geval, 285 00:15:18,094 --> 00:15:21,100 tot de kritische theorie, de kritische analyse. 286 00:15:22,054 --> 00:15:27,089 Toen hij jong was schreef hij een klein stukje tot een van zijn redactionele collega's 287 00:15:27,089 --> 00:15:29,107 op de Duitse krant. 288 00:15:30,007 --> 00:15:35,036 De titel van het stuk is: 'Voor een meedogenloze kritiek van al het bestaande'. 289 00:15:35,036 --> 00:15:40,044 Een zeer bescheiden stuk en ik suggereer dat men het leest, 290 00:15:40,044 --> 00:15:42,078 omdat het fascineert. 291 00:15:42,078 --> 00:15:44,164 Wat hij doet in dat stuk is, hij zegt niet 292 00:15:45,064 --> 00:15:46,068 iedereen 293 00:15:46,068 --> 00:15:50,080 is dom, ik verwerp iedereen, ik ga iedereen kritiseren uit zijn 294 00:15:50,008 --> 00:15:50,107 bestaan. Nee. 295 00:15:51,079 --> 00:15:52,176 Wat hij zegt is, 296 00:15:53,076 --> 00:15:56,105 er veel serieuze mensen die echt hebben nagedacht over de wereld, 297 00:15:57,005 --> 00:15:58,076 heel hard. 298 00:15:58,076 --> 00:16:04,083 En zij hebben bepaalde dingen gezien van de wereld die nu onze bronnen zijn. 299 00:16:04,083 --> 00:16:08,154 Wat de kritische methode doet is dat wat zij zagen te nemen, 300 00:16:09,054 --> 00:16:14,108 er aan te werken en te transformeren in iets anders. 301 00:16:15,008 --> 00:16:18,020 En een van de dingen die hij later zei, wat denkelijk zijn methode laat zien, 302 00:16:18,002 --> 00:16:19,057 is wonderwel: 303 00:16:19,075 --> 00:16:23,122 dat hij zegt, de wijze waarop je de transformatie doet, is het nemen 304 00:16:24,022 --> 00:16:26,501 van radicaal differente conceptuele delen 305 00:16:26,699 --> 00:16:32,370 en met ze tegen elkaar te wrijven, maak je een revolutionair vuur. 306 00:16:32,037 --> 00:16:36,079 Dat is wat hij in feite doet. Hij neemt zeer, zeer differente tradities, 307 00:16:36,079 --> 00:16:37,134 duwt ze samen, 308 00:16:38,034 --> 00:16:39,080 schuurt ze tegen elkaar, 309 00:16:39,008 --> 00:16:43,024 en creëert een compleet nieuw kenniskader. 310 00:16:43,096 --> 00:16:46,179 Zoals hij zei in een van zijn 311 00:16:49,067 --> 00:16:51,135 voorwoorden: als je probeert een nieuw kennissysteem te creëren dan moet je 312 00:16:52,035 --> 00:16:55,079 het hele conceptuele apparaat herscheppen. 313 00:16:55,079 --> 00:16:59,087 De hele onderzoeksmethode herscheppen. 314 00:17:00,059 --> 00:17:04,408 Nu, de drie conceptuele blokken in "Het Kapitaal" 315 00:17:04,939 --> 00:17:07,110 zijn deze: 316 00:17:07,011 --> 00:17:09,480 Eerst is er het conceptuele blok 317 00:17:09,579 --> 00:17:12,180 van de politieke economie. 318 00:17:12,018 --> 00:17:17,064 Achttiende eeuw, vroeg negentiende eeuwse politieke economie. 319 00:17:17,064 --> 00:17:19,101 Dit is hoofdzakelijk Engels. 320 00:17:20,001 --> 00:17:22,060 Niet geheel Engels, maar het is 321 00:17:22,006 --> 00:17:27,053 van Locke en Hobbes en Hume tot na- tuurlijk Adam Smith, Ricardo en Malthus. 322 00:17:28,007 --> 00:17:32,018 En een menigte andere figuren, als Steuart, en onbelangrijkere figuren. 323 00:17:32,018 --> 00:17:35,025 Hij onderwerpt al deze mensen 324 00:17:35,088 --> 00:17:38,173 aan een grondige kritiek, in 325 00:17:39,073 --> 00:17:44,104 3 delen, de "Theorieën over de meerwaarde". 326 00:17:45,004 --> 00:17:48,006 Hij had geen fotokopie machine of het web en al deze 327 00:17:48,024 --> 00:17:51,024 dingen, zo kopieerde hij intensief met de hand 328 00:17:51,024 --> 00:17:52,098 lange passages van Adam Smith, 329 00:17:52,098 --> 00:17:53,177 en schreef dan een commentaar op hem. 330 00:17:54,077 --> 00:17:58,129 Lange passages van Steuart, 331 00:17:59,029 --> 00:18:03,030 opnieuw, lange commentaren er op. 332 00:18:03,039 --> 00:18:07,045 In feite was hij aan het doen wat we nu deconstructie noemen. 333 00:18:07,099 --> 00:18:09,121 En een van de dingen die ik leerde 334 00:18:10,021 --> 00:18:12,095 met de "Theorieën over de meerwaarde" was 335 00:18:12,095 --> 00:18:15,117 hoe argumenten te deconstrueren. 336 00:18:16,017 --> 00:18:18,034 Feitelijk, wat hij doet is zeggen: 337 00:18:18,034 --> 00:18:19,673 'Adam Smith geeft dit argument. 338 00:18:19,979 --> 00:18:22,770 Wat laat hij weg? 339 00:18:22,077 --> 00:18:24,103 Wat is afwezig? Wat is het ontbrekende 340 00:18:25,003 --> 00:18:26,040 deel hier, 341 00:18:26,004 --> 00:18:27,903 dat echt helpt alles samen te houden, 342 00:18:28,299 --> 00:18:32,390 en als we het toevoegen, verandert dan het argument?' 343 00:18:32,039 --> 00:18:34,047 Dus politieke economie 344 00:18:34,047 --> 00:18:37,075 is werkelijk vrij sterk 345 00:18:37,075 --> 00:18:37,154 als een van de … 346 00:18:38,054 --> 00:18:42,076 … delen in het verhaal. 347 00:18:42,076 --> 00:18:45,745 Nu, ik ken de politieke economie redelijk. Heb veel gelezen en voel 348 00:18:46,429 --> 00:18:50,140 mij er mee vertrouwd. Misschien omdat ik uit de Engelse 349 00:18:50,014 --> 00:18:53,026 traditie kom en al het overige, dat het vertrouwd is. 350 00:18:53,026 --> 00:18:55,108 We gaan er dus doorheen, 351 00:18:56,008 --> 00:18:58,096 en ik geef redelijk wat 352 00:18:58,096 --> 00:18:59,185 materiaal daaruit, in de zin dat 353 00:19:00,085 --> 00:19:02,096 Marx zijn inspiratie er uit haalde, 354 00:19:02,096 --> 00:19:04,124 omdat hij niet altijd citeert in "Het Kapitaal". 355 00:19:05,024 --> 00:19:06,573 Een idee komt op, 356 00:19:06,789 --> 00:19:08,830 dat duidelijk uit een plaats komt, 357 00:19:08,083 --> 00:19:09,140 en het is erg betekenisvol, 358 00:19:10,004 --> 00:19:14,005 maar Marx citeert het altijd niet. 359 00:19:14,041 --> 00:19:15,082 Er zijn, natuurlijk, 360 00:19:15,082 --> 00:19:20,088 ook andere theoretici, zelfs in de VS, maar hoofdzakelijk Fransen. 361 00:19:21,042 --> 00:19:24,123 Er was dus ook een Franse traditie van politieke economie, eerder different. 362 00:19:25,023 --> 00:19:29,037 Marx refereert er naar, maar het is een van zijn grote, 363 00:19:29,037 --> 00:19:32,092 van zijn… discussies. 364 00:19:32,092 --> 00:19:35,146 Het tweede deel 365 00:19:36,046 --> 00:19:39,077 is de klassieke Duitse kritische filosofie, 366 00:19:39,077 --> 00:19:41,078 die terug gaat tot de Grieken. 367 00:19:41,087 --> 00:19:44,166 Marx schreef zijn dissertatie 368 00:19:45,066 --> 00:19:49,104 over Epicurus, en was dus goed thuis in het Griekse denken, 369 00:19:50,004 --> 00:19:52,075 en natuurlijk kwam de Griekse denkwijze 370 00:19:52,075 --> 00:19:55,123 in de Duitse filosofische kritische traditie, 371 00:19:56,023 --> 00:20:01,034 Spinoza, Leibniz, en natuurlijk Hegel, 372 00:20:01,034 --> 00:20:04,039 en vele anderen, 373 00:20:04,039 --> 00:20:08,047 dit soort van traditie is ook uitzonderlijk significant, 374 00:20:08,047 --> 00:20:12,139 en op vele wijzen gebruikt hij de Duitse kritische filosofische traditie 375 00:20:13,039 --> 00:20:16,131 in relatie tot de politieke economie. Hij brengt ze samen. 376 00:20:17,031 --> 00:20:18,120 Ook baseerde hij zich 377 00:20:19,002 --> 00:20:21,080 veel op Kant. 378 00:20:21,098 --> 00:20:22,176 Deze traditie 379 00:20:23,076 --> 00:20:26,085 is ook erg significant. Ik ben niet 380 00:20:27,066 --> 00:20:30,132 erg vertrouwd met die traditie. Niet getraind in die traditie, dus deze 381 00:20:31,032 --> 00:20:32,059 van jullie met 382 00:20:32,059 --> 00:20:36,062 een betere training in die traditie dan ik, zullen dingen opmerken die ik mis. Dit is 383 00:20:36,062 --> 00:20:38,097 een van de dingen die ik leerde, werkende 384 00:20:38,097 --> 00:20:40,190 met een groep filosofen, 385 00:20:41,009 --> 00:20:44,016 gedompeld in Hegel en de andere stof, zo heb ik een hegeliaanse 386 00:20:45,006 --> 00:20:49,018 kijk op Marx' voortgang. Ik weet er wat van, maar ben 387 00:20:49,072 --> 00:20:50,087 er niet zo sterk in 388 00:20:50,087 --> 00:20:52,114 als ik wil zijn. 389 00:20:53,014 --> 00:20:57,017 En ik moet zeggen, vroeger had ik wat sympathie voor de 390 00:20:57,017 --> 00:21:00,070 Britse economiste Joan Robinson toen ze stelde dat ze bezwaar had tegen 391 00:21:00,007 --> 00:21:06,025 de wijze waarop Hegel tussen haar en en Ricardo kwam in Marx' werk. 392 00:21:06,088 --> 00:21:08,113 Ik had sympathie met… 393 00:21:09,013 --> 00:21:11,087 …met dat, en enige van de… 394 00:21:11,087 --> 00:21:15,146 …de problemen die ik heb met het kennen van Hegel, 395 00:21:15,929 --> 00:21:19,340 ik heb er sympathie mee. 396 00:21:19,034 --> 00:21:23,076 In feite, grappig gezegd, ik zou het beter niet doen en zal de hegelianen van streek 397 00:21:23,076 --> 00:21:26,153 maken, eigenlijk een van de beste dingen be- treffende het lezen van Hegel voor je Marx, 398 00:21:27,053 --> 00:21:32,055 leest is, dat het Marx lezen vergemakkelijkt. 399 00:21:32,073 --> 00:21:36,127 Geef dus jezelf een dosis Hegel voor je Marx doet en alles is oké. 400 00:21:37,027 --> 00:21:38,099 De derde traditie 401 00:21:38,099 --> 00:21:40,175 die hij gebruikt, en veel, is de 402 00:21:41,075 --> 00:21:45,107 traditie van het utopisch socialisme. 403 00:21:46,007 --> 00:21:48,012 Deze is hoofdzakelijk Frans, 404 00:21:48,057 --> 00:21:51,146 al is er Robert Owen en enkele Britten, en natuurlijk Thomas More, in de 405 00:21:52,046 --> 00:21:53,110 Britse traditie, 406 00:21:54,001 --> 00:21:57,048 die nu en dan opduiken in de tekst, 407 00:21:57,057 --> 00:21:59,090 maar de grote socialistische denkers - er was 408 00:21:59,009 --> 00:22:09,037 een enorme stoot van utopisch denken in de jaren 1830 en 1840 in Frankrijk. 409 00:22:10,018 --> 00:22:15,051 Iemand als Etienne Cabet, die een groep vormde, de Icarianen, die naar hier kwam 410 00:22:15,051 --> 00:22:18,105 in de VS na 1848. 411 00:22:19,005 --> 00:22:25,049 Proudhon. Saint-Simon. Fourier. 412 00:22:25,049 --> 00:22:28,081 Marx was erg, erg vertrouwd - hij verbleef enige tijd in Parijs - 413 00:22:28,081 --> 00:22:29,440 erg vertrouwd met hun werk, 414 00:22:30,169 --> 00:22:37,210 en als je "Het Communistisch Manifest" leest, vind je wat frustratie met hun werken. 415 00:22:37,021 --> 00:22:40,078 Hij hield niet van de wijze waarop 416 00:22:40,078 --> 00:22:46,080 de utopisten hun ideale maatschappij willen vormen, zonder enig idee 417 00:22:46,008 --> 00:22:50,036 te hebben hoe er te geraken. 418 00:22:51,008 --> 00:22:54,081 Wat Marx wil doen is proberen om te vormen 419 00:22:54,081 --> 00:22:57,127 het socialistisch project van een utopisch socialistisch project 420 00:22:58,027 --> 00:23:02,093 in een wetenschappelijk socialistisch project. 421 00:23:02,093 --> 00:23:05,122 Maar om dit te doen, kan hij niet simpelweg het 422 00:23:06,022 --> 00:23:09,049 Engelse empirisme, Engelse politieke economie, nemen. 423 00:23:09,049 --> 00:23:14,076 Hij moet herscheppen, herconfigureren 424 00:23:14,076 --> 00:23:17,087 wat de wetenschappelijke methode is. 425 00:23:17,087 --> 00:23:21,088 En zijn wetenschappelijke methode is 426 00:23:21,097 --> 00:23:24,178 daarom vrij sterk bepaald door dit 427 00:23:25,078 --> 00:23:28,149 ondervragen van, zo je wil, hoofdzakelijk Engelse 428 00:23:29,049 --> 00:23:31,056 traditie van klassieke politieke economie, 429 00:23:32,019 --> 00:23:35,100 met de hoofdzakelijk Duitse traditie van kritische filosofie, 430 00:23:36,000 --> 00:23:39,005 met, zo je wil, utopische impulsen, 431 00:23:39,005 --> 00:23:42,064 vragende: wat is communisme? Wat is een socialistische maatschappij? 432 00:23:42,559 --> 00:23:44,970 Hoe kunnen we kapitalisme kritiseren? 433 00:23:44,097 --> 00:23:48,166 Als, zo je wil, het derde hem aanzet verder te gaan. 434 00:23:49,066 --> 00:23:52,071 Ik ben goed vertrouwd met 435 00:23:52,071 --> 00:23:55,910 de Franse socialistische traditie, zeker die periode van de utopische 436 00:23:56,549 --> 00:23:58,440 traditie toen, 437 00:23:58,044 --> 00:24:02,056 en heb er zelf over geschreven…, ik heb er veel van gelezen, zoals Fourier, 438 00:24:02,056 --> 00:24:08,055 Saint-Simon en Proudhon, in het bijzonder, en ik denk, 439 00:24:08,559 --> 00:24:14,280 wat gebeurt, dat is dat Marx zich vaak meer baseert op hen, dan hij herkent, 440 00:24:14,028 --> 00:24:18,094 daar hij afstand wil 441 00:24:18,094 --> 00:24:21,103 van die openlijke utopische traditie 442 00:24:22,003 --> 00:24:25,044 die er was in 1830 en 1840, waarin hij, in vele opzichten 443 00:24:25,044 --> 00:24:30,133 een deel zag van de chronische fout van de 1848 revolutie in Parijs. 444 00:24:31,033 --> 00:24:35,033 Omdat hij hiervan zich wilde distantiëren zei hij: 445 00:24:35,033 --> 00:24:39,082 'Oké, ik ga ze niet erkennen', maar in feite gebruikt hij 446 00:24:39,082 --> 00:24:43,311 ze veel, in het bijzonder Saint-Simon, 447 00:24:44,049 --> 00:24:50,390 alsook, maar als negatie, Fourier. In feite zijn veel van zijn ideeën 448 00:24:50,039 --> 00:24:52,040 een negatie van Fourier. 449 00:24:52,049 --> 00:24:55,082 Je kan hem dus niet echt begrijpen zonder zijn ontkenningen, 450 00:24:55,082 --> 00:24:57,085 en hij ontkent Fourier, op dezelfde wijze 451 00:24:57,085 --> 00:24:58,157 dat hij vele 452 00:24:59,057 --> 00:25:02,066 politieke economen rechtuit ontkent, vooral Malthus, waarmee 453 00:25:03,047 --> 00:25:04,122 hij het bijzonder 454 00:25:05,022 --> 00:25:09,074 moeilijk had. 455 00:25:09,074 --> 00:25:15,076 Dit zijn de hoofdlijnen die samen komen in dit boek 456 00:25:15,094 --> 00:25:17,161 Ik suggereer echter dat we het lezen in 457 00:25:18,061 --> 00:25:22,155 Marx' woorden maar ook dat we 458 00:25:23,055 --> 00:25:27,122 moeilijkheden stellen. En Marx zelf was zich daarvan bewust. 459 00:25:28,022 --> 00:25:31,051 Hij geeft interessante commentaar 460 00:25:31,051 --> 00:25:33,085 in een van zijn voorwoorden, 461 00:25:33,085 --> 00:25:41,090 namelijk in het voorwoord tot de Franse editie, 462 00:25:41,009 --> 00:25:45,138 toen er een suggestie was dat de Franse editie gebracht zou worden als 463 00:25:46,029 --> 00:25:51,140 een aflevering - je weet de Fransen publiceren graag dingen als feuilletons, 464 00:25:51,014 --> 00:25:55,017 dat soort - een document komt uit en het zijn de eerste twee hoofdstukken… 465 00:25:55,017 --> 00:26:00,019 en volgende week… publiceren in reeksen. 466 00:26:00,037 --> 00:26:03,122 En wat Marx schreef (het is in 1872), 467 00:26:04,022 --> 00:26:08,027 (Hij) zegt, '…Ik juich je idee toe, om de vertaling van "Het Kapitaal" als een reeks… 468 00:26:08,027 --> 00:26:11,030 …in deze vorm is het boek meer toegankelijk voor de werkende klasse… 469 00:26:11,057 --> 00:26:16,154 …een overweging die zwaarder weegt dan al het andere. 470 00:26:17,054 --> 00:26:19,146 Dat is de goede kant van uw suggestie. 471 00:26:20,046 --> 00:26:22,094 Maar hier is de keerzijde van de medaille. 472 00:26:22,094 --> 00:26:25,112 De analyse methode die ik heb toegepast… 473 00:26:26,012 --> 00:26:29,691 …en die nog nooit toegepast is op economische onderwerpen… 474 00:26:29,799 --> 00:26:31,960 maakt het lezen van de eerste hoofdstukken 475 00:26:31,096 --> 00:26:36,131 eerder steil en het is te vrezen dat het Franse publiek…' 476 00:26:37,031 --> 00:26:38,077 (inclusief jou) 477 00:26:38,077 --> 00:26:41,169 '…altijd ongeduldig zijnde tot een conclusie, gretig zijn om de connectie te kennen 478 00:26:42,069 --> 00:26:43,111 tussen de algemene principes 479 00:26:44,011 --> 00:26:46,104 en de onmiddellijke vragen die hun passies prikkelen 480 00:26:47,004 --> 00:26:51,087 ontmoedigend kan zijn omdat het niet in een keer kan. 481 00:26:51,087 --> 00:26:53,876 Dat is een nadeel dat ik niet kan opheffen, 482 00:26:54,659 --> 00:26:57,840 tenzij door een waarschuwing van de 483 00:26:57,084 --> 00:27:00,085 lezers, fanatiek waarheid zoekend. 484 00:27:00,085 --> 00:27:03,149 Er is geen koninklijke weg tot weten- schap en enkel dezen, niet bang te 485 00:27:04,049 --> 00:27:06,318 klimmen op het steile pad 486 00:27:06,759 --> 00:27:08,150 hebben de kans te winnen 487 00:27:08,015 --> 00:27:12,071 de verlichte toppen." 488 00:27:12,071 --> 00:27:14,760 Daar jullie allen ijverig de 489 00:27:15,399 --> 00:27:17,830 waarheid betrachten, 490 00:27:17,083 --> 00:27:19,272 moet ik waarschuwen, inderdaad 491 00:27:20,019 --> 00:27:25,870 dat het lezen van de eerste hoofdstukken lastig is. Bijzonder moeilijk. 492 00:27:25,087 --> 00:27:27,174 En er zijn redenen voor. 493 00:27:28,074 --> 00:27:31,132 Eén van de redenen is zijn methode, waarover we het straks hebben. 494 00:27:32,032 --> 00:27:35,064 De andere reden heeft te 495 00:27:35,064 --> 00:27:39,101 maken met de bijzondere wijze waarmee hij het project opzet. 496 00:27:40,001 --> 00:27:42,070 Zijn project is te begrijpen hoe 497 00:27:42,007 --> 00:27:47,102 de kapitalistische productiewijze werkt. 498 00:27:48,065 --> 00:27:54,574 Hij weet dat dit een enorm, enorm, project wordt. 499 00:27:55,159 --> 00:27:59,290 Om dit project lopend te krijgen, 500 00:27:59,029 --> 00:28:05,085 ontwikkelde hij een conceptueel apparaat dat hem helpt te begrijpen 501 00:28:05,085 --> 00:28:11,086 al de complexiteit in het kapitalisme. En 502 00:28:11,086 --> 00:28:16,090 opnieuw, in een introductie spreekt hij, 503 00:28:16,009 --> 00:28:19,024 hoe dit te doen. 504 00:28:20,005 --> 00:28:28,032 Hij zei: "De methode van presentatie", 505 00:28:28,032 --> 00:28:31,061 en dat behandelen we nu met de wijze van presentatie, 506 00:28:31,061 --> 00:28:33,145 dit is in het nawoord van de tweede editie, 507 00:28:34,045 --> 00:28:39,120 "De presentatie methode moet ver- schillen in vorm van dat van onderzoek. 508 00:28:40,002 --> 00:28:43,005 "Het laatste", dat is, het proces van onderzoek, 509 00:28:43,023 --> 00:28:46,121 "moet zich het materiaal toe-eigenen in detail om te analyseren de verschillende vormen 510 00:28:47,021 --> 00:28:52,024 van ontwikkeling en hun connectie. 511 00:28:52,051 --> 00:28:57,058 Enkel na dit werk kan de werkelijke beweging goed voorgesteld worden. 512 00:28:57,058 --> 00:28:59,095 Als dit succesvol is gedaan, 513 00:28:59,095 --> 00:29:00,190 als het onderwerp niet gedood is", 514 00:29:01,009 --> 00:29:03,057 dat is, de kapitalistische productiewijze, 515 00:29:04,038 --> 00:29:07,109 "is het nu gereflecteerd in de ideeën waarmee het lijkt dat we 516 00:29:08,009 --> 00:29:13,091 voor ons een a priori constructie hebben." 517 00:29:13,091 --> 00:29:14,990 Waarover Marx hier spreekt 518 00:29:15,809 --> 00:29:21,120 is zijn onderzoeksmethode die verschilt van zijn presentatiemethode. 519 00:29:21,012 --> 00:29:26,044 Zijn onderzoeksmethode start met alles dat bestaat. 520 00:29:26,044 --> 00:29:28,773 Je start met de werkelijkheid zoals je die ervaart, 521 00:29:29,169 --> 00:29:31,500 zoals je die ziet en voelt. 522 00:29:31,005 --> 00:29:33,021 Met dat begin je. 523 00:29:33,066 --> 00:29:35,144 Je begint met beschrijvingen van de werkelijkheid 524 00:29:36,044 --> 00:29:40,273 door politieke economen, door schrijvers, door iedereen. 525 00:29:40,669 --> 00:29:42,694 Je start met al dat materiaal 526 00:29:42,919 --> 00:29:45,983 en dan zoek je in dat materiaal 527 00:29:46,559 --> 00:29:49,020 naar eenvoudige concepten. 528 00:29:49,002 --> 00:29:51,038 Dit is wat hij noemt de 'methode van afdalen.' 529 00:29:51,038 --> 00:29:52,104 Het afdalen van 530 00:29:53,004 --> 00:29:54,098 de werkelijkheid die je vindt, 531 00:29:54,098 --> 00:29:56,102 dalend, kijkend naar 532 00:29:57,002 --> 00:30:00,044 enige gefundeerde, fundamentele concepten. 533 00:30:00,044 --> 00:30:05,106 En eens je die fundamenten ontbloot en ontdekt hebt, 534 00:30:06,006 --> 00:30:09,097 ga je terug naar de oppervlakte 535 00:30:09,097 --> 00:30:12,106 en kijk je wat er gebeurt en je ziet 536 00:30:13,006 --> 00:30:16,098 dat achter de wereld van verschijning waarmee je startte 537 00:30:16,098 --> 00:30:21,167 er een andere interpretatiewijze is. 538 00:30:22,067 --> 00:30:25,071 In feite is Marx een pionier in de methode die, 539 00:30:26,007 --> 00:30:30,086 als je vertrouwd bent met de psychoanalyse, je kan begrijpen. 540 00:30:30,086 --> 00:30:33,149 Dat je begint met gedrag aan de oppervlakte en kijkt, 541 00:30:34,049 --> 00:30:36,138 naar conceptuele apparaten zoals Freud deed. 542 00:30:37,038 --> 00:30:40,071 Je komt met conceptuele apparaten en het brengt je terug 543 00:30:40,071 --> 00:30:45,076 uitleggend, 'Ha! Die persoon handelt zo, maar in feite is het een 544 00:30:46,021 --> 00:30:47,110 representatie van dat.' 545 00:30:48,001 --> 00:30:51,450 Marx doet ongeveer het zelfde. Marx is de pionier van 546 00:30:51,549 --> 00:30:54,510 deze methode in de sociale wetenschappen. 547 00:30:54,051 --> 00:30:57,112 Start met de buitenkant; vind de diepere concepten. 548 00:30:58,012 --> 00:31:03,033 In "Het Kapitaal" begint hij met de diepe concepten. Hij begint 549 00:31:03,033 --> 00:31:07,095 met de conclusies van zijn onderzoeken. 550 00:31:07,095 --> 00:31:10,158 'Wat zijn mijn basis concepten?' 551 00:31:11,058 --> 00:31:13,067 En hij legt die basis concepten uit, 552 00:31:14,048 --> 00:31:17,597 erg eenvoudig, zeer direct, 553 00:31:18,029 --> 00:31:21,860 en inderdaad lijkt het een a priori constructie. Wanneer je het een eerste keer leest 554 00:31:21,086 --> 00:31:22,101 zeg je, 555 00:31:23,001 --> 00:31:25,054 'Van waar komt allemaal?' 556 00:31:25,054 --> 00:31:29,072 'Waar haalt hij het van? Waarom doet hij dit?' 557 00:31:29,072 --> 00:31:35,088 En de helft van de tijd heb je geen idee waarover hij het heeft met deze concepten. 558 00:31:35,088 --> 00:31:36,097 Maar dan beetje bij beetje, 559 00:31:37,078 --> 00:31:43,134 met het vorderen, begin je te zien hoe de concepten de dingen verlichten rond ons. 560 00:31:44,034 --> 00:31:46,125 En na een tijd zeg je, 'Ah! 561 00:31:47,025 --> 00:31:49,534 'Dat is wat de 'waardetheorie' werkelijk betekent.' 562 00:31:49,759 --> 00:31:52,390 'Dit is waar het waarde argument over gaat.' 563 00:31:52,039 --> 00:31:56,448 'Ah! Dat is wat deze fetisj werkelijk beduidt.' 564 00:31:56,799 --> 00:31:57,720 'Dat is wat deze 565 00:31:57,072 --> 00:31:59,144 concepten doen.' 566 00:32:00,044 --> 00:32:03,111 Maar in feite begrijp je enkel hoe deze concepten werken 567 00:32:04,011 --> 00:32:08,025 aan het einde van het boek. 568 00:32:08,025 --> 00:32:10,046 Dat nu is een erg ongebruikelijke strategie. 569 00:32:10,046 --> 00:32:13,105 Ik bedoel, we zijn vertrouwd met strategieën waar mensen ingehamerd worden: 570 00:32:14,005 --> 00:32:17,060 'Begrijp goed het concept en dan ga je naar het volgende.' Alsof je 571 00:32:17,006 --> 00:32:20,070 steen na steen iets bouwt. 572 00:32:21,024 --> 00:32:23,025 Marx is meer, 573 00:32:23,025 --> 00:32:26,054 weet je, een ui aan het ontleden. Ik gebruik deze metafoor en het is een ongelukkige, 574 00:32:26,054 --> 00:32:27,096 omdat, zoals iemand zei, 575 00:32:27,096 --> 00:32:30,153 wanneer je een ui pelt, de ui je gewoonlijk tot tranen brengt. 576 00:32:31,053 --> 00:32:34,132 Maar wat hij doet is beginnen aan de buitenkant van de ui, 577 00:32:35,032 --> 00:32:38,061 naar het binnenste gaan, wat de ui doet groeien, en dan 578 00:32:38,061 --> 00:32:40,067 terug naar de buitenkant. 579 00:32:41,021 --> 00:32:44,102 Zo begrijp je enkel op het einde waarover het gaat, 580 00:32:45,002 --> 00:32:48,038 met het terug gaan naar de buitenkant. 581 00:32:48,038 --> 00:32:51,131 En zijn argument over wat het groeien doet… wanneer je start van het 582 00:32:52,031 --> 00:32:54,088 binnenste en werkende door de lagen naar het buitenste… 583 00:32:54,088 --> 00:32:57,092 en dat is wat je doet. Dan verrijk je bestendig de concepten. 584 00:32:58,028 --> 00:32:59,091 Dat lijkt 585 00:32:59,091 --> 00:33:02,210 een erg star en zeer abstract concept 586 00:33:03,029 --> 00:33:06,780 gradueel rijker en rijker wordend bij het vorderen. 587 00:33:06,078 --> 00:33:08,089 Het is een uitbreiding 588 00:33:08,089 --> 00:33:10,143 van deze concepten. 589 00:33:11,043 --> 00:33:14,129 Geen steen na steen aanpak en voor de meeste van ons ongebruikelijk, 590 00:33:15,029 --> 00:33:19,052 één van de dingen aan te gewennen is dat dit gebeurt. 591 00:33:19,052 --> 00:33:21,077 Wat het betekent voor jou is 592 00:33:21,077 --> 00:33:24,154 dat je als een gek moet mee gaan in de eerste 3 hoofdstukken, 593 00:33:25,054 --> 00:33:29,058 omdat je waarschijnlijk niet de zin ervan snapt 594 00:33:29,094 --> 00:33:30,193 tot je 595 00:33:31,039 --> 00:33:33,790 verderop in de tekst, komt en begint te zien 596 00:33:33,079 --> 00:33:34,095 hoe deze gedachten 597 00:33:34,095 --> 00:33:36,157 werken en hoe zij… en dan, 598 00:33:37,057 --> 00:33:38,616 zo je wil, de "proof of 599 00:33:39,129 --> 00:33:42,550 the pudding is in the eating", dan begin je echt enige 600 00:33:42,055 --> 00:33:44,144 consequenties te trekken 601 00:33:45,044 --> 00:33:48,115 van wat Marx laat zien, natuurlijk, 602 00:33:49,015 --> 00:33:54,016 kom je dan ergens. 603 00:33:54,025 --> 00:33:57,027 Inbegrepen zijn keuze van het beginpunt. 604 00:33:57,027 --> 00:33:59,386 Zoals je zal zien, begint hij van het standpunt… 605 00:33:59,629 --> 00:34:04,040 van de gedachte van de waar. 606 00:34:04,004 --> 00:34:07,068 Nu is dit een zeer raar beginpunt. Ik bedoel, 607 00:34:07,068 --> 00:34:10,097 de meesten van jullie, denkende aan Marx, denken aan frasen als 'de geschiedenis is de 608 00:34:10,097 --> 00:34:12,216 geschiedenis van klassenstrijd'. 609 00:34:13,089 --> 00:34:17,130 Dus denk je: "Het Kapitaal" zou moeten beginnen met klassenstrijd. 610 00:34:17,499 --> 00:34:21,528 Ik weet het niet juist, het neemt bijna 300 blz. voor je komt aan klassenstrijd in "Het Kapitaal". 611 00:34:21,789 --> 00:34:23,797 Frustrerend voor dezen die dit willen 612 00:34:24,589 --> 00:34:27,592 en wensen na te denken over klassenstrijd. 613 00:34:27,889 --> 00:34:29,898 Waarom start hij niet met het geld? 614 00:34:30,789 --> 00:34:32,845 Eigenlijk, in zijn vroege voorbereidende onderzoekingen, wou 615 00:34:33,349 --> 00:34:35,423 hij beginnen met het geld, 616 00:34:36,089 --> 00:34:40,161 maar ondervond dat het meer en meer onmogelijk was om te doen. 617 00:34:40,809 --> 00:34:43,855 Waarom begon hij niet met arbeid? 618 00:34:44,269 --> 00:34:47,316 Weet je, hij kon beginnen met van alles, maar besloot te 619 00:34:47,739 --> 00:34:48,776 starten met de waar. 620 00:34:49,109 --> 00:34:54,134 En als je terug gaat en voorbereidend werk leest, zie je een lange periode, 621 00:34:54,359 --> 00:34:57,375 20 of 30 jaar, waar hij vecht met de vraag, 622 00:34:57,519 --> 00:34:58,553 wat is het beste begin 623 00:34:58,859 --> 00:34:59,921 om er werk van te maken? 624 00:35:00,479 --> 00:35:02,575 Wat zit in het centrum van de ui, als je het zo wil beschrijven, 625 00:35:03,439 --> 00:35:05,190 wanneer ik het analyseer, 626 00:35:05,019 --> 00:35:06,278 het mij toelaat te 627 00:35:06,449 --> 00:35:09,462 begrijpen hoe de hele zaak werkt? 628 00:35:09,579 --> 00:35:11,640 En hij besloot te beginnen met de waar. 629 00:35:11,064 --> 00:35:13,283 Het is een arbitrair startpunt. 630 00:35:13,859 --> 00:35:16,898 Je snapt de logica niet. Hij legt het niet uit. Hij neemt zelfs niet 631 00:35:17,249 --> 00:35:19,302 de moeite te overtuigen. Hij zegt slechts: 632 00:35:19,779 --> 00:35:22,865 'Hier start ik. Dit is hoe ik er over denk. Dit zijn de concepten 633 00:35:23,639 --> 00:35:26,700 die ik ga gebruiken.' 634 00:35:27,249 --> 00:35:31,322 Een duister begin van het hele ding. Hij probeert geheel niet te overtuigen. 635 00:35:31,979 --> 00:35:35,043 Op dat punt zeg je iets als: 'Als er geen justificatie is, waarom dan 636 00:35:35,619 --> 00:35:36,664 niet die tekst opzij leggen?' 637 00:35:37,069 --> 00:35:39,420 Dan wordt het een weinig gecompliceerd. 638 00:35:39,042 --> 00:35:43,831 Tegen de tijd dat je aan hoofdstuk 3 komt, waar de meesten, die "Het Kapitaal" lezen stoppen, 639 00:35:44,209 --> 00:35:46,230 als zij het proberen te lezen op hun eentje, 640 00:35:46,023 --> 00:35:49,097 tegen de tijd dat je aan hoofdstuk 3 zit, zeg je iets van: 'Dit is onmogelijk. Dit gaat 641 00:35:49,097 --> 00:35:50,036 nergens heen.' 642 00:35:50,909 --> 00:35:54,942 Het is erg moeilijk, door dit soort van redenen. 643 00:35:55,239 --> 00:36:00,246 De andere reden dat het moeilijk is, 644 00:36:00,309 --> 00:36:03,396 wat ik suggereerde, omdat het conceptuele apparaat is bedoeld 645 00:36:04,179 --> 00:36:06,265 niet enkel voor "Het Kapitaal", boek 1. 646 00:36:07,039 --> 00:36:08,090 Het is bedoeld om te 647 00:36:08,549 --> 00:36:12,646 helpen in alles, in de termen van al het andere waarover hij denken wil. 648 00:36:13,519 --> 00:36:17,568 Nu, je zal bedroefd zijn te weten dat er drie boeken zijn van "Het Kapitaal". 649 00:36:18,009 --> 00:36:21,027 Als je echt de kapitalistische productiewijze wil begrijpen, 650 00:36:21,189 --> 00:36:23,281 moet je ze alle drie lezen. 651 00:36:24,109 --> 00:36:28,121 Boek 1 is een bepaald perspectief op 652 00:36:28,229 --> 00:36:29,326 de kapitalistische productiewijze, 653 00:36:30,199 --> 00:36:35,281 maar nog erger is, dat de 3 boeken maar een achtste zijn van wat hij in gedachte had. 654 00:36:36,019 --> 00:36:39,102 Hij schreef in de Grundrisse, 655 00:36:39,849 --> 00:36:43,903 dat een voorbereidende tekst is, waar hij verschillende ontwerpen van "Het Kapitaal" maakt. 656 00:36:44,389 --> 00:36:45,415 Hij zegt: 'Oké, 657 00:36:45,649 --> 00:36:49,707 wat ik ga doen is de 658 00:36:50,229 --> 00:36:51,278 volgende analyse maken: 659 00:36:51,719 --> 00:36:55,747 We gaan het hebben over: "1) De algemene abstracte determinanten die er zijn, 660 00:36:55,999 --> 00:37:01,004 min of meer, in alle maatschappijen. 661 00:37:01,049 --> 00:37:04,104 2) De categorieën die de inwendige structuur maken van de burgerlijke maatschappij, 662 00:37:04,599 --> 00:37:07,647 waarop de fundamentele klassen steunen: kapitaal, 663 00:37:08,079 --> 00:37:12,161 loonarbeid, grondbezit, hun samenhang. 664 00:37:12,899 --> 00:37:13,976 Stad en land. 665 00:37:14,669 --> 00:37:16,743 De drie grote sociale klassen; 666 00:37:17,409 --> 00:37:18,498 ruil tussen hen. 667 00:37:19,299 --> 00:37:20,321 Circulatie. 668 00:37:20,519 --> 00:37:22,527 Het kredietsysteem." 669 00:37:22,599 --> 00:37:23,688 Een goed onderwerp nu. 670 00:37:24,489 --> 00:37:27,516 "Eigendom. 671 00:37:27,759 --> 00:37:31,650 3) Concentratie van de burgerlijke maatschappij in een staatsvorm, 672 00:37:31,065 --> 00:37:33,664 gezien in relatie tot zich zelf. 673 00:37:34,249 --> 00:37:36,315 De niet-productieve klassen. 674 00:37:36,909 --> 00:37:38,160 Belastingen, 675 00:37:38,016 --> 00:37:39,355 Staatsschuld. 676 00:37:39,499 --> 00:37:40,555 Openbaar krediet. 677 00:37:41,059 --> 00:37:42,124 De populatie. 678 00:37:42,709 --> 00:37:44,180 De kolonies. 679 00:37:44,018 --> 00:37:47,537 Emigratie. 680 00:37:47,699 --> 00:37:50,726 4) De internationale productie relaties, 681 00:37:50,969 --> 00:37:51,978 internationale arbeidsdeling, 682 00:37:52,869 --> 00:37:53,941 internationale ruil, 683 00:37:54,589 --> 00:37:55,634 export en import, 684 00:37:56,039 --> 00:37:57,230 wisselkoers," 685 00:37:57,023 --> 00:38:01,152 nog een goed onderwerp. 686 00:38:01,359 --> 00:38:01,444 "Vijf," excellent onderwerp, 687 00:38:02,209 --> 00:38:07,264 "De wereldmarkt en de crisis." 688 00:38:07,759 --> 00:38:08,440 Dit was dus het 689 00:38:08,044 --> 00:38:11,133 panorama dat hij had in de Grundrisse, van wat hij wou doen. 690 00:38:12,033 --> 00:38:14,502 Wat hij in gedachten had, 691 00:38:14,799 --> 00:38:16,897 dat hij ging doen, 692 00:38:17,779 --> 00:38:19,850 toen hij "Het Kapitaal" schreef. 693 00:38:20,489 --> 00:38:21,568 Hij beëindigde het niet. 694 00:38:22,279 --> 00:38:23,377 Hij nam nooit de 695 00:38:24,259 --> 00:38:26,390 meeste van de onderwerpen op. 696 00:38:26,039 --> 00:38:27,094 Wat je in "Het Kapitaal" hebt 697 00:38:27,094 --> 00:38:29,153 is het begin 698 00:38:29,999 --> 00:38:33,044 van dit massief project, 699 00:38:33,449 --> 00:38:35,468 een massief project waar naar 700 00:38:35,639 --> 00:38:37,360 hij hints geeft op 701 00:38:37,036 --> 00:38:41,095 vele plaatsen, hoe de staat te begrijpen, hoe de 702 00:38:41,095 --> 00:38:45,994 civiele maatschappij begrijpen, hoe emigratie begrijpen, hoe de 703 00:38:46,849 --> 00:38:51,940 wisselkoersen te begrijpen, en zaken als dit. 704 00:38:52,759 --> 00:38:56,781 Ook hier dus, moeten we begrijpen dat 705 00:38:56,979 --> 00:38:59,992 het conceptuele apparaat 706 00:39:00,109 --> 00:39:02,110 in zijn begin staat… 707 00:39:02,119 --> 00:39:06,178 hij probeert het zo te ontwerpen dat het dat alles kan hebben, 708 00:39:06,709 --> 00:39:08,890 maar in feite, wat het doet, 709 00:39:08,089 --> 00:39:11,898 is het geven van een raamwerk waarin boek 1 710 00:39:12,699 --> 00:39:14,020 handelt en boek 1 711 00:39:14,002 --> 00:39:17,551 is slechts een deel van de 712 00:39:17,569 --> 00:39:19,584 hele puzzel. 713 00:39:19,719 --> 00:39:23,770 Boek 1 kijkt op een essentiële wijze naar de kapitalistische productiewijze 714 00:39:24,229 --> 00:39:27,290 vanuit het standpunt van de productie, 715 00:39:27,839 --> 00:39:28,921 niet van de markt, 716 00:39:29,659 --> 00:39:33,721 niet de globale handel, maar uit het standpunt van de productie. 717 00:39:34,279 --> 00:39:36,366 We gaan dus moeten herkennen dat wat we gaan doen 718 00:39:37,149 --> 00:39:41,190 in deze cursus, is een analyse, door middel van Marx, 719 00:39:41,019 --> 00:39:46,778 van de kapitalistische productiewijze vanuit het productie perspectief. 720 00:39:46,949 --> 00:39:50,000 Boek 2 doet het uit het perspectief van de ruil. 721 00:39:50,459 --> 00:39:54,523 Boek 3 geeft materiaal over de crisis, 722 00:39:55,099 --> 00:39:59,185 en ook de regels van de distributie, 723 00:39:59,959 --> 00:40:02,046 interest, rente, belastingen, 724 00:40:02,829 --> 00:40:07,888 dit soort van dingen. 725 00:40:08,419 --> 00:40:10,470 Maar dan komt de methode, 726 00:40:10,929 --> 00:40:12,020 het andere deel van de methode, 727 00:40:12,839 --> 00:40:17,881 die erg belangrijk is in termen van de presentatiemethode en de onderzoeksmethode. 728 00:40:18,259 --> 00:40:23,314 En dat is Marx' gebruik van de dialectiek. 729 00:40:23,809 --> 00:40:27,828 Wat hij zegt, alweer in zijn voorwoord, 730 00:40:27,999 --> 00:40:32,190 is dat in de dialectiek we een 731 00:40:32,019 --> 00:40:34,828 compleet verschillend 732 00:40:34,999 --> 00:40:38,018 analyseconcept vinden. 733 00:40:38,189 --> 00:40:45,189 Je vindt nauwelijks gewone taal bij Marx. Marx zegt niet, 'Dit veroorzaakt dat.' 734 00:40:45,219 --> 00:40:46,228 Bijna steeds zegt hij 735 00:40:47,119 --> 00:40:51,175 'Dit is dialectisch gerelateerd aan dat.' 736 00:40:51,679 --> 00:40:54,723 En een dialectische relatie 737 00:40:55,119 --> 00:40:56,160 is een inwendige relatie, 738 00:40:56,529 --> 00:41:00,583 niet een causale externe relatie. Het is een inwendige relatie. 739 00:41:01,069 --> 00:41:05,088 En hij spreekt over deze dialectische methode 740 00:41:05,259 --> 00:41:09,284 opnieuw in het nawoord van de tweede editie. 741 00:41:09,509 --> 00:41:11,520 Hij zegt: 'Oké, 742 00:41:11,619 --> 00:41:20,678 ik neem enkele ideeën van Hegel. 743 00:41:21,209 --> 00:41:24,900 "Maar," zegt hij, "mijn dialectische methode is, in zijn fundamenten, niet enkel 744 00:41:24,009 --> 00:41:28,588 verschillend van de hegeliaanse, maar juist het tegengestelde." 745 00:41:29,479 --> 00:41:30,534 Er zijn ogenblikken, denk ik, 746 00:41:31,029 --> 00:41:34,084 dat we gaan zien dat dit niet exact is. 747 00:41:34,579 --> 00:41:37,632 Dat in feite Marx de dialectische methode 748 00:41:38,109 --> 00:41:42,125 gerevolutioneerd heeft; en niet eenvoudig omgekeerd, 749 00:41:42,269 --> 00:41:44,361 zo als soms gezegd. 750 00:41:45,189 --> 00:41:48,277 Hij gaat verder, om te zeggen: "Ik kritiseerde de mystificatie van de hegeliaanse 751 00:41:49,069 --> 00:41:53,160 dialectiek bijna 30 jaar geleden." 752 00:41:53,016 --> 00:41:58,545 Waar Marx naar verwijst, is 753 00:41:58,689 --> 00:42:01,692 zijn verhandeling "Bijdrage tot de kritiek op Hegels Rechtsfilosofie", 754 00:42:01,719 --> 00:42:04,763 "Kritiek van Hegels rechtsfilosofie", wat ook de titel mag zijn, 755 00:42:05,159 --> 00:42:06,242 en ik denk dat de kritiek 756 00:42:06,989 --> 00:42:09,990 een fundamentele rol speelt 757 00:42:09,999 --> 00:42:12,081 waarin Marx zijn 758 00:42:12,819 --> 00:42:16,854 relatie tot de hegeliaanse dialectiek bepaalt. 759 00:42:17,169 --> 00:42:19,248 Hij praat verder over 760 00:42:19,959 --> 00:42:22,044 het mystificerende aspect. 761 00:42:22,809 --> 00:42:26,902 En de wijze waarop deze mystificerende vorm van de dialectiek, 762 00:42:27,739 --> 00:42:29,744 als geboden door Hegel, 763 00:42:29,789 --> 00:42:33,883 in de mode kwam in Duitsland, 764 00:42:34,729 --> 00:42:39,732 en waarom het was dat hij het moest hervormen 765 00:42:39,759 --> 00:42:42,845 op zo een wijze, dat het gebruikt 766 00:42:43,619 --> 00:42:50,619 kon worden voor elke historische ontwikkeling in vloeibare, in bewegende toestand. 767 00:42:51,039 --> 00:42:53,113 Hij had er achter te komen zo, dat het tevens kon vatten 768 00:42:53,779 --> 00:42:59,910 de voorbijgaande aspecten van de maatschappij. 769 00:42:59,091 --> 00:43:04,040 En dan gaat hij spreken over dit als, 770 00:43:04,859 --> 00:43:08,883 "Deze dialectische methode laat zich niet beïnvloeden door iets, in zijn 771 00:43:09,099 --> 00:43:14,164 ware essentie is het kritisch en revolutionair." 772 00:43:14,749 --> 00:43:18,774 Daarover praat hij, 773 00:43:18,999 --> 00:43:22,063 hij gaat een versie gebruiken van de dialectische methode 774 00:43:22,639 --> 00:43:27,643 om de relaties te maken tussen 775 00:43:27,679 --> 00:43:29,682 de elementen in zijn systeem. 776 00:43:29,979 --> 00:43:31,984 Maar hij gaat het zo doen 777 00:43:32,479 --> 00:43:36,561 dat de vloeibaarheid en beweging te vangen is. 778 00:43:37,299 --> 00:43:41,365 Bovenal is Marx ongelooflijk, ongelooflijk 779 00:43:41,959 --> 00:43:44,005 geïmponeerd met de vloeibaarheid 780 00:43:44,419 --> 00:43:48,451 en de dynamiek van het kapitalisme. 781 00:43:48,739 --> 00:43:51,741 Dat nu is erg vreemd, omdat Marx vaak 782 00:43:51,939 --> 00:43:53,941 spreekt alsof hij een 783 00:43:53,959 --> 00:43:57,961 statische, structurele analist is. 784 00:43:57,979 --> 00:44:03,012 Het vreemde is, als je "Het Kapitaal" leest, dat je je realiseert dat hij de beweging ziet. 785 00:44:03,309 --> 00:44:06,315 Hij ziet de beweging heel de tijd. 786 00:44:06,369 --> 00:44:09,393 Hij spreekt constant over 787 00:44:09,609 --> 00:44:14,642 die beweging en die beweging is een dialectische beweging. 788 00:44:14,939 --> 00:44:16,710 Dus een van de wijzen waarop 789 00:44:16,071 --> 00:44:22,090 je Marx moet lezen in Marx' eigen woorden, is te vatten wat hij 790 00:44:22,729 --> 00:44:25,768 bedoelt met dialectiek. 791 00:44:26,119 --> 00:44:28,166 Omdat het probleem is dat hij 792 00:44:28,589 --> 00:44:31,624 nooit een verhandeling schreef over dialectiek. 793 00:44:31,939 --> 00:44:32,971 Hij heeft nooit gezegd: 794 00:44:33,259 --> 00:44:35,283 'Oké, dit is mijn dialectische methode'. 795 00:44:35,499 --> 00:44:36,630 Er zijn hints. 796 00:44:36,063 --> 00:44:38,080 Als je werkelijk zijn dialectische methode wil begrijpen, 797 00:44:38,008 --> 00:44:41,467 dan lees je "Het Kapitaal". 798 00:44:42,259 --> 00:44:45,307 Dat is de beste plaats ervoor. 799 00:44:45,739 --> 00:44:48,812 En als je "Het Kapitaal" zorgvuldig leest, kom je op 800 00:44:49,469 --> 00:44:53,140 een gevoel uit hoe de dialectische methode werkt. 801 00:44:53,014 --> 00:44:56,643 Maar opnieuw, dit zal een beetje verwarrend zijn, omdat 802 00:44:56,769 --> 00:45:00,817 je wellicht niet gewoon bent aan dialectisch redeneren en het merkwaardige 803 00:45:01,249 --> 00:45:03,325 ding aan het academische is dat hoe meer je ervaren bent in een discipline, 804 00:45:04,009 --> 00:45:06,063 je het minder bent voor 805 00:45:06,549 --> 00:45:08,280 de dialectische methode. 806 00:45:08,028 --> 00:45:10,077 In feite zijn jonge kinderen zeer dialectisch. 807 00:45:10,329 --> 00:45:12,341 Zij zien alles in beweging. 808 00:45:12,449 --> 00:45:15,475 Zij zien overal tegenspraken en zijn zeer contradictorisch tegenover alles. 809 00:45:15,709 --> 00:45:17,718 Elke tegenspraak gaat in al het andere en 810 00:45:18,609 --> 00:45:19,613 je kinderen zeggen veel 811 00:45:19,649 --> 00:45:21,731 wonderlijke tegenstrijdige dingen tot je. 812 00:45:22,469 --> 00:45:25,504 En jij zegt iets als 'Nu stop je met zo te denken. Je moet rationeel denken'. 813 00:45:25,819 --> 00:45:27,827 Eigenlijk trainen we mensen 814 00:45:28,619 --> 00:45:33,460 om niet dialectisch te zijn van in het begin. 815 00:45:33,046 --> 00:45:38,105 Maar in feite is de dialectische methode intuïtief erg, erg krachtig. 816 00:45:38,519 --> 00:45:41,616 En wat Marx doet is het herwinnen 817 00:45:42,489 --> 00:45:47,547 van die ongelooflijke intuïtieve dialectische methode, en het gebruiken, 818 00:45:48,069 --> 00:45:51,400 in termen van een analytisch schema, zoals we zullen zien, 819 00:45:51,004 --> 00:45:53,009 maar ook in termen van het begrijpen 820 00:45:53,009 --> 00:45:55,063 dat alles in een proces zit. 821 00:45:56,044 --> 00:45:58,363 Alles is in beweging. 822 00:45:58,759 --> 00:46:01,772 Alles is gedefinieerd in deze termen. 823 00:46:01,889 --> 00:46:02,988 Hij spreekt niet over arbeid. 824 00:46:03,879 --> 00:46:07,900 Hij spreekt over het arbeidsproces. 825 00:46:07,009 --> 00:46:08,398 Kapitaal is geen ding; 826 00:46:09,289 --> 00:46:13,315 Het is een proces; het is in beweging. 827 00:46:13,549 --> 00:46:17,615 Waarde bestaat niet, tenzij het in beweging is. 828 00:46:18,209 --> 00:46:22,247 Als dingen stoppen, verdwijnt de waarde, 829 00:46:22,589 --> 00:46:26,657 en het hele systeem valt in duigen. 830 00:46:27,269 --> 00:46:28,274 En jullie 831 00:46:28,769 --> 00:46:32,410 herinneren zich goed wat gebeurde in de nasleep van 9/11. 832 00:46:32,041 --> 00:46:38,250 Veel dingen stopten. Beweging stopte. 833 00:46:38,619 --> 00:46:41,644 Vliegtuigen stopten met vliegen. Je kon niet over de bruggen, 834 00:46:41,869 --> 00:46:43,770 alles, dan plots in 3 dagen 835 00:46:43,077 --> 00:46:46,406 realiseerde iedereen zich dat het kapitalisme zou instorten 836 00:46:47,099 --> 00:46:50,420 als de dingen niet opnieuw in beweging kwamen, zo plots, Giuliani 837 00:46:50,042 --> 00:46:50,721 kwam te zeggen: 838 00:46:51,099 --> 00:46:54,101 'In hemelsnaam, pak je bankkaarten en ga winkelen. 839 00:46:54,299 --> 00:46:57,371 Ga naar Broadway. Ga terug en doe dit soort van dingen.' 840 00:46:58,019 --> 00:47:01,077 Bush kwam zelfs op een tv-reclame voor de vliegtuigindustrie, zeggende: 841 00:47:01,599 --> 00:47:03,690 'Begin weer te vliegen. 842 00:47:04,509 --> 00:47:07,530 Kom in beweging.' Weet je. 843 00:47:07,719 --> 00:47:12,721 Met andere woorden, kapitalisme is, als Jack Kerouac zou zeggen, 'voortdurend op de weg.' 844 00:47:12,919 --> 00:47:16,934 En indien niet altijd op weg, dan is het niets. 845 00:47:17,069 --> 00:47:21,650 Marx is er dus gevoelig voor. En het is erg 846 00:47:21,065 --> 00:47:24,974 vreemd hem zo vaak statisch afgeschilderd te zien, 847 00:47:25,559 --> 00:47:29,615 die het allemaal uitgewerkt heeft. Nee, het is in beweging en het verandert, 848 00:47:30,119 --> 00:47:33,200 voortdurend in die beweging. 849 00:47:33,929 --> 00:47:34,997 Dus hier, denk ik, ook, 850 00:47:35,609 --> 00:47:39,618 wat Marx probeert te doen, is het vinden van een conceptueel apparaat 851 00:47:39,699 --> 00:47:44,640 dat die beweging helpt te begrijpen. 852 00:47:44,064 --> 00:47:46,753 En zo zijn enige van zijn concepen 853 00:47:47,329 --> 00:47:49,350 zodanig geformuleerd 854 00:47:49,539 --> 00:47:55,450 dat zij gaan over relaties; ze gaan over een transformerende activiteit. 855 00:47:55,045 --> 00:48:00,054 Zo is het dit moment; en zo is het in het volgende moment. 856 00:48:00,459 --> 00:48:02,550 En dit kan erg verwarrend zijn, 857 00:48:03,369 --> 00:48:06,392 maar wat hij doen wil, is voorbij die verwarring te komen met 858 00:48:06,599 --> 00:48:08,130 een conceptueel apparaat, 859 00:48:08,013 --> 00:48:09,972 een onderliggende structuur, zo je wil, 860 00:48:10,089 --> 00:48:12,180 die je helpt te begrijpen 861 00:48:12,018 --> 00:48:15,797 al deze voortdurende bewegingen rond ons. 862 00:48:15,959 --> 00:48:19,966 In het bijzonder, de wijze waarop beweging 863 00:48:20,029 --> 00:48:27,029 eigenlijk bekrachtigd wordt in de kapitalistische productiewijze. 864 00:48:27,569 --> 00:48:29,570 Zo moet je, denk ik, 865 00:48:29,579 --> 00:48:32,633 proberen Marx te begrijpen met het waarderen 866 00:48:33,119 --> 00:48:37,128 van zijn dialectische methode. 867 00:48:37,209 --> 00:48:43,295 Er zijn nu mensen, inbegrepen marxisten, die niet van zijn dialectiek houden. 868 00:48:44,069 --> 00:48:45,430 Er is de groep van het 869 00:48:45,043 --> 00:48:47,802 zg. 'analytisch marxisme' bijvoorbeeld, 870 00:48:48,189 --> 00:48:50,252 dat iets zegt als: 'Weet je, al dat dialectisch gedoe…' 871 00:48:50,819 --> 00:48:51,907 Zij heten zichzelf graag 872 00:48:52,699 --> 00:48:54,777 'geen onzin marxisten', 873 00:48:55,479 --> 00:49:02,491 omdat ze gewoon stellen: 'Al die dialectiek is onzin.' 874 00:49:02,599 --> 00:49:04,030 En er zijn ook andere 875 00:49:04,003 --> 00:49:09,039 mensen die ergens iets zeer dialectisch nemen en in 876 00:49:09,039 --> 00:49:12,458 een causale structuur gieten. 877 00:49:12,809 --> 00:49:19,903 En in feite is er een positivistische versie van wat Marx zegde. Dat is, verwijder de dialectiek. 878 00:49:20,749 --> 00:49:23,770 Dit kan perfect correct zijn; ik bedoel, ik ga niet argumenteren en zeggen, 879 00:49:23,959 --> 00:49:27,021 dat de analytische marxisten fout zijn. 880 00:49:27,579 --> 00:49:30,626 Ik ga niet argumenteren en zeggen, dat mensen die het omwerken 881 00:49:31,049 --> 00:49:34,055 in een positivistisch mathematisch model fout zijn. 882 00:49:34,109 --> 00:49:36,176 Misschien zijn ze juist. 883 00:49:36,779 --> 00:49:40,804 Maar wat je zal moeten doen, als je Marx' tekst in Marx' woorden wil begrijpen, 884 00:49:41,029 --> 00:49:45,102 is het vatten van de dialectiek. 885 00:49:45,759 --> 00:49:48,797 En het is goed, indien je nadien wil zeggen: 'Marx is fout, 886 00:49:49,139 --> 00:49:52,140 de dialectiek is fout, ik hou er niet van, het werk niet', dit soort van dingen. 887 00:49:52,239 --> 00:49:53,246 Dat is goed. 888 00:49:53,309 --> 00:49:57,340 Maar voor je dit zegt moet je begrijpen wat het is en hoe het werkt. 889 00:49:57,619 --> 00:50:01,410 Wat we willen doen is 890 00:50:01,041 --> 00:50:04,860 het spenderen van tijd aan de dialectiek, 891 00:50:05,229 --> 00:50:08,272 aan het herkennen van dit aspect van Marx, 892 00:50:08,659 --> 00:50:13,720 en hoe dit werkt. 893 00:50:14,269 --> 00:50:15,361 Nu is er 894 00:50:16,189 --> 00:50:19,196 een finaal punt voor we pauzeren. 895 00:50:19,259 --> 00:50:25,304 Ik vroeg om te proberen Marx in zijn eigen woorden te lezen, maar ik ben jullie begeleider. 896 00:50:25,709 --> 00:50:26,764 Je zal het lezen 897 00:50:27,259 --> 00:50:31,345 met mijn hulp en mijn woorden gaan zeer belangrijk zijn. 898 00:50:32,119 --> 00:50:37,174 Dus een van de dingen die ik wil zeggen is dat mijn interesse 899 00:50:37,669 --> 00:50:40,736 in urbanisatie, in ongelijke geografische ontwikkeling, imperialisme 900 00:50:41,339 --> 00:50:43,411 en al die zaken, 901 00:50:44,059 --> 00:50:48,108 dat mijn belangstelling eigenlijk 902 00:50:48,549 --> 00:50:52,647 erg belangrijk is in termen van 903 00:50:53,529 --> 00:50:55,542 invloed op de leeswijze van deze tekst. 904 00:50:55,659 --> 00:50:55,748 In andere woorden, 905 00:50:56,549 --> 00:51:00,647 ik ben door 30 bizarre dialogische jaren gegaan tussen deze tekst en mijzelf. 906 00:51:01,529 --> 00:51:04,571 En een van de redenen dat ik het elk jaar doe is: 907 00:51:04,949 --> 00:51:08,985 elk jaar stel ik mijzelf de vraag: 'Hoe zal ik het nu lezen? 908 00:51:09,309 --> 00:51:15,333 Wat zal mij nu treffen, wat ik voorheen niet opmerkte?' 909 00:51:15,549 --> 00:51:18,638 En nieuwe dingen treffen mij omdat er nieuwe dingen gebeuren, dat is geschiedenis 910 00:51:19,439 --> 00:51:22,910 en geografische veranderingen. 911 00:51:22,091 --> 00:51:26,290 Er zijn zaken die verschijnen, en ik kom er terug op en kan kijken bij Marx en zeggen: 912 00:51:27,109 --> 00:51:30,400 'Heeft hij hierover iets te zeggen?', en soms vindt je iets 913 00:51:30,004 --> 00:51:31,973 waarover hij iets zegt, 914 00:51:32,369 --> 00:51:34,456 soms helemaal niet. 915 00:51:35,239 --> 00:51:38,244 Ik ben dus in een lange dialoog, en 916 00:51:38,289 --> 00:51:41,345 gebruik deze denkwijze, 917 00:51:41,849 --> 00:51:47,850 veel van deze conceptuele apparaten, gedurig in mijn werk. 918 00:51:47,949 --> 00:51:53,970 En in het proces, natuurlijk, veranderde de wijze van begrip van de tekst. 919 00:51:54,159 --> 00:51:57,251 Ik veronderstel, indien er een opname zou zijn 920 00:51:58,079 --> 00:51:59,147 van 25 jaar geleden, 921 00:51:59,759 --> 00:52:01,130 je mij erg 922 00:52:01,013 --> 00:52:05,262 verschillende dingen zou horen zeggen van wat ik nu zeg, 923 00:52:05,379 --> 00:52:07,383 wegens tal van redenen. 924 00:52:07,419 --> 00:52:10,503 Het historisch klimaat is nu anders, het intellectueel klimaat is anders. 925 00:52:11,259 --> 00:52:14,344 Al dit soort zaken zijn opgekomen die vroeger niet bestonden. Daarom, 926 00:52:15,109 --> 00:52:17,127 lees je het anders. 927 00:52:17,289 --> 00:52:18,380 Interessant punt: 928 00:52:19,199 --> 00:52:23,244 in een van de voorwoorden spreekt Marx over dit proces, 929 00:52:23,649 --> 00:52:25,890 hoe de burgerlijke theorie 930 00:52:25,089 --> 00:52:28,758 de wereld begreep op een bepaalde wijze en dan de geschiedenis evolueerde en de 931 00:52:29,559 --> 00:52:31,950 theoretische formulering overbodig maakte, 932 00:52:31,095 --> 00:52:33,714 en daarom ideeën veranderen moeten 933 00:52:34,569 --> 00:52:39,571 als de omstandigheden veranderen. 934 00:52:39,769 --> 00:52:42,810 Onze ideeën moeten hervormd worden. 935 00:52:43,179 --> 00:52:44,690 Jullie krijgen dat dus in 936 00:52:44,069 --> 00:52:46,648 mijn lezing ook. 937 00:52:47,269 --> 00:52:49,370 En dit is niet te vermijden 938 00:52:49,037 --> 00:52:50,516 maar uiteindelijk, 939 00:52:50,849 --> 00:52:53,931 wil ik komen tot jullie lezing, 940 00:52:54,669 --> 00:52:59,698 dat is, engageer jullie tot de tekst vanuit jullie eigen ervaring, intellectueel, 941 00:52:59,959 --> 00:53:02,982 sociaal, politiek, 942 00:53:03,189 --> 00:53:05,230 en amuseer jullie, pratend tot de tekst, 943 00:53:05,599 --> 00:53:08,130 en laat de tekst tot jullie praten, 944 00:53:08,013 --> 00:53:11,034 waardeer de wijze waarop Marx probeert 945 00:53:11,034 --> 00:53:12,193 de wereld te begrijpen. 946 00:53:12,499 --> 00:53:17,020 Omdat ik vooral denk dat deze tekst een prachtige oefening is 947 00:53:17,002 --> 00:53:19,131 in het proberen begrijpen 948 00:53:19,149 --> 00:53:21,164 wat bijna onbegrijpelijk 949 00:53:21,299 --> 00:53:23,373 lijkt om te doen. 950 00:53:24,039 --> 00:53:25,900 Vanuit dit standpunt 951 00:53:25,009 --> 00:53:30,028 moeten jullie de verbinding maken met de tekst. En oké, ik zal soms in de weg zitten, 952 00:53:30,919 --> 00:53:32,941 omdat uiteindelijk 953 00:53:33,139 --> 00:53:37,212 het jullie zaak is te vertalen 954 00:53:37,869 --> 00:53:39,891 wat gebeurt in deze tekst naar 955 00:53:40,089 --> 00:53:42,110 een betekenis in jullie leven. 956 00:53:42,299 --> 00:53:43,490 Dat is wat dit boek 957 00:53:43,049 --> 00:53:46,049 zo groot maakt. Ik denk dat het zal spreken tot jullie op een of andere wijze. Wellicht 958 00:53:46,049 --> 00:53:48,888 niet zoals het doet bij mij. 959 00:53:49,329 --> 00:53:51,418 En dat is perfect geldig 960 00:53:52,219 --> 00:53:54,420 en perfect redelijk. Daarom wil ik het jullie 961 00:53:54,042 --> 00:53:58,171 zo confronteren. 962 00:53:58,549 --> 00:54:03,574 Oké, dat is alles wat ik wil zeggen als introductie. 963 00:54:03,799 --> 00:54:06,814 Wat ik denk dat nuttig is te doen, is te lezen het eerste 964 00:54:06,949 --> 00:54:10,012 deel met jullie en proberen een idee te geven 965 00:54:10,579 --> 00:54:17,602 wat ik bedoel met methode en al de rest. 966 00:54:17,809 --> 00:54:19,818 Oké, hij begint met eenvoudig te stellen: 967 00:54:20,709 --> 00:54:23,737 "De rijkdom van de maatschappijen, waarin de kapitalistische productiewijze heerst, 968 00:54:23,989 --> 00:54:27,020 heeft de vorm van een 'kolossale opeenhoping van waren; 969 00:54:27,299 --> 00:54:28,343 (…)individuele waar(…)" 970 00:54:28,739 --> 00:54:29,773 (…)elementaire vorm. 971 00:54:30,079 --> 00:54:31,141 Ons onderzoek begint dan ook 972 00:54:31,699 --> 00:54:33,763 met de analyse van de waar." 973 00:54:34,339 --> 00:54:35,415 Oké, dit is het a priori 974 00:54:36,099 --> 00:54:38,178 startpunt waarover we al spraken. 975 00:54:38,889 --> 00:54:39,898 Maar bemerk het 976 00:54:40,789 --> 00:54:43,790 gebruik op van "schijn". 977 00:54:43,889 --> 00:54:47,955 Let steeds op wanneer Marx het woord "schijn" gebruikt. 978 00:54:48,549 --> 00:54:50,557 "Schijnen" is niet "zijn", 979 00:54:51,349 --> 00:54:53,403 "schijn" wil zeggen dat er iets anders gebeurt, 980 00:54:53,889 --> 00:54:58,410 en dat je beter uitkijkt wat dat "andere" is. 981 00:54:58,041 --> 00:55:02,530 Bemerk ook dat 982 00:55:02,899 --> 00:55:04,935 hij exclusief gericht is op 983 00:55:05,259 --> 00:55:08,317 de "kapitalistische productiewijze". 984 00:55:08,839 --> 00:55:11,845 Hij is niet gericht op de oude productiewijzen, of socialistische 985 00:55:12,439 --> 00:55:13,448 productiewijzen of 986 00:55:14,339 --> 00:55:18,361 zelfs hybride productiewijzen. Zijn interesse gaat naar de 987 00:55:18,559 --> 00:55:19,636 kapitalistische productiewijze 988 00:55:20,329 --> 00:55:23,355 in een vrij zuivere vorm. 989 00:55:23,589 --> 00:55:26,670 Ik denk dat dit een belangrijk 990 00:55:26,067 --> 00:55:31,676 iets is om in gedachten te houden bij het lezen van deze tekst. 991 00:55:32,279 --> 00:55:34,303 Dit is het begin. 992 00:55:34,519 --> 00:55:36,525 Als je er over nadenkt, 993 00:55:36,579 --> 00:55:44,579 is het een goed startpunt. 994 00:55:44,709 --> 00:55:45,714 Waarom? …Hoeveel van ons 995 00:55:46,209 --> 00:55:52,294 in dit lokaal hebben nooit de ervaring gehad met een waar? 996 00:55:53,059 --> 00:55:56,148 Iedereen heeft ervaringen met waren. 997 00:55:56,949 --> 00:55:59,005 Er een gezien vandaag? 998 00:55:59,509 --> 00:56:01,516 Er een gezien gisteren? 999 00:56:01,579 --> 00:56:08,603 Ga je constant shoppen? Ben je constant er naar het rondkijken? 1000 00:56:08,819 --> 00:56:12,890 Het feit is, dat wat hij doet, is het kiezen van 1001 00:56:13,529 --> 00:56:15,627 een gemeenschappelijke noemer, 1002 00:56:16,509 --> 00:56:18,515 iets dat gemeenschappelijk is voor ons allen, 1003 00:56:18,569 --> 00:56:20,574 iets dat we kennen. 1004 00:56:20,619 --> 00:56:23,625 We gaan naar de winkel, we kopen het 1005 00:56:24,219 --> 00:56:27,261 en het is absoluut noodzakelijk voor ons bestaan. 1006 00:56:27,639 --> 00:56:30,645 We kunnen niet leven zonder waren. 1007 00:56:31,239 --> 00:56:34,332 We moeten ze kopen om te leven. 1008 00:56:35,169 --> 00:56:38,195 Zo een eenvoudige relatie is het, dat we hiermee beginnen, nog een ander 1009 00:56:38,429 --> 00:56:40,517 goed ding hieraan is, 1010 00:56:41,309 --> 00:56:44,322 en opnieuw zal ik hiervoor opmerkingen krijgen, is: 1011 00:56:44,439 --> 00:56:47,507 het speelt geen rol of je man of vrouw bent of Japans of een volksgroep 1012 00:56:48,119 --> 00:56:51,176 of religieus of wat ook, in andere woorden: 1013 00:56:51,689 --> 00:56:52,690 dit is werkelijk 1014 00:56:52,699 --> 00:56:56,791 een eenvoudige economische transactie die we waarnemen. 1015 00:56:57,619 --> 00:57:00,652 Dan zegt hij: Wat voor een economische transactie is dit? 1016 00:57:00,949 --> 00:57:02,027 Wel, de waar is 1017 00:57:02,729 --> 00:57:07,776 iets, zegt hij, 1018 00:57:08,199 --> 00:57:11,264 dat een menselijke behoefte voldoet. 1019 00:57:11,849 --> 00:57:13,200 Hij zegt: ik heb geen 1020 00:57:13,002 --> 00:57:17,401 interesse… en dit is een cryptische vorm … in de volgende paragraaf… 1021 00:57:17,599 --> 00:57:19,651 Oké, iets buiten ons dat we 1022 00:57:20,119 --> 00:57:24,920 ons eigen maken op een bepaalde wijze. 1023 00:57:24,092 --> 00:57:27,901 En het "bevredigt de verschillende menselijke. behoeften. De aard van deze behoeften, of ze 1024 00:57:28,729 --> 00:57:33,824 komen van de maag of de verbeelding, dat maakt geen verschil." 1025 00:57:34,679 --> 00:57:37,727 Met andere woorden: hij is niet echt geïnteresseerd in de psychologie ervan, dat zet hij volledig opzij. 1026 00:57:38,159 --> 00:57:42,187 Zeggende: ik ben niet geïnteresseerd 1027 00:57:42,439 --> 00:57:46,522 waarom mensen waren kopen. Zij doen het, omdat 1028 00:57:47,269 --> 00:57:50,285 ze het nodig hebben, zij het verlangen. 1029 00:57:50,429 --> 00:57:53,465 Ik kan het kopen voor het plezier of uit noodzaak, wat ook. Ik ben 1030 00:57:53,789 --> 00:57:56,900 niet geïnteresseerd in dat alles. Ik ben geïnteresseerd in het werkelijke feit 1031 00:57:56,009 --> 00:58:00,708 dat iemand een waar koopt. 1032 00:58:01,599 --> 00:58:03,667 Dan gaat hij verder en zegt: kijk er naar. 1033 00:58:04,279 --> 00:58:08,367 Hoeveel waren zijn er in de wereld? 1034 00:58:09,159 --> 00:58:12,170 Er zijn er miljoenen, allen gemaakt uit verschillende kwaliteiten, 1035 00:58:12,269 --> 00:58:16,316 en we beoordelen ze in termen van verschillende kwantitatieve maatstaven. 1036 00:58:16,739 --> 00:58:19,820 En opnieuw schuift hij dit opzij en zegt: "De ontdekking van deze wijze 1037 00:58:20,549 --> 00:58:26,614 en vandaar het veelvoudig gebruik van de dingen, is het werk van de geschiedenis. 1038 00:58:27,199 --> 00:58:30,248 Zo is het ook voor de uitvinding van de herkende maatstaven voor de 1039 00:58:30,689 --> 00:58:32,784 kwantiteiten van deze nuttige objecten. 1040 00:58:33,639 --> 00:58:36,650 De verscheidenheid aan maatstaven voor waren 1041 00:58:36,749 --> 00:58:42,798 komen deels uit de verscheidenheid der objecten en deels uit gewoonte. 1042 00:58:43,239 --> 00:58:46,257 De nuttigheid van een ding maakt het tot een gebruikswaarde." 1043 00:58:46,419 --> 00:58:51,432 Eerste belangrijk concept: gebruikswaarde. 1044 00:58:51,549 --> 00:58:54,555 Het is voor jou nuttig. Ik heb geen interesse waarom het zo is voor jou. Ik heb geen 1045 00:58:55,149 --> 00:58:59,150 interesse in een discussie over de geschiedenis van de gebruikswaarden 1046 00:58:59,249 --> 00:59:02,291 of iets in die zin, of de wijze waarop dit bepaald wordt. Ik heb enkel interesse in 1047 00:59:02,669 --> 00:59:03,745 het concept van gebruikswaarde. 1048 00:59:04,429 --> 00:59:10,478 Merk op hoe snel hij de abstractie maakt. 1049 00:59:10,919 --> 00:59:14,966 En hij spreekt in een van de voorwoorden 1050 00:59:15,389 --> 00:59:19,397 over het probleem van de sociale wetenschapper, zoals hemzelf, 1051 00:59:19,469 --> 00:59:24,501 dat is dat je niet kan, als in een laboratorium, kan isoleren en experimenteren. 1052 00:59:24,789 --> 00:59:27,815 Wat je dan doen moet om te experimenteren, 1053 00:59:28,049 --> 00:59:31,094 is het gebruik van wat hij noemt: 'De kracht van de abstractie.' 1054 00:59:31,499 --> 00:59:33,528 Je ziet onmiddellijk: 1055 00:59:33,789 --> 00:59:36,789 de waar is het centrale. 1056 00:59:36,789 --> 00:59:40,856 Ik abstraheer van de menselijke wensen, behoeften en verlangens. 1057 00:59:41,459 --> 00:59:44,535 Ik abstraheer van elke overweging van een specifieke 1058 00:59:45,219 --> 00:59:46,285 eigenschap der dingen. 1059 00:59:46,879 --> 00:59:48,886 Ik ga slechts in op het feit dat 1060 00:59:48,949 --> 00:59:50,974 in zekere zin deze waar 1061 00:59:51,199 --> 00:59:58,199 iets heeft dat we gebruikswaarde noemen. 1062 00:59:59,018 --> 01:00:02,115 Dit leidt hem direct naar het 1063 01:00:03,015 --> 01:00:05,144 [begin van 1064 01:00:05,279 --> 01:00:07,344 hoofdstuk 1], waar 1065 01:00:07,929 --> 01:00:11,620 hij zegt: "In de maatschappijvorm, die wij moeten bekijken," - i.e. 1066 01:00:11,062 --> 01:00:15,111 in een kapitalistische productiewijze - 1067 01:00:15,669 --> 01:00:21,672 "zijn zij tegelijkertijd de stoffelijke dragers van de - ruilwaarde." 1068 01:00:21,699 --> 01:00:24,722 Opnieuw… let op dit woord "dragers", 1069 01:00:24,929 --> 01:00:26,991 een waar is een drager van iets. 1070 01:00:27,549 --> 01:00:29,647 Je kan niet stellen: het "is" iets. 1071 01:00:30,529 --> 01:00:35,602 Het is een drager van iets dat 1072 01:00:36,259 --> 01:00:38,315 we nog moeten bepalen. 1073 01:00:38,819 --> 01:00:40,854 En hoe denken we erover? 1074 01:00:41,169 --> 01:00:43,150 Als we kijken naar ruil 1075 01:00:43,015 --> 01:00:48,804 processen, geografisch, in de tijd, 1076 01:00:48,939 --> 01:00:52,013 zien we dat er een enorme soorten 1077 01:00:52,679 --> 01:00:55,770 ruilprocessen zijn, van marktruil. 1078 01:00:56,589 --> 01:00:58,682 We zien verschillende ratio's optreden 1079 01:00:59,519 --> 01:01:02,616 tussen hemden en schoenen volgens de tijd, volgens de plaats. 1080 01:01:03,489 --> 01:01:10,493 We zien verschillende kwantitatieve relaties tussen hoeveelheden tarwe en 1081 01:01:10,529 --> 01:01:13,584 schoenen en tonnen staal en dergelijke. 1082 01:01:14,079 --> 01:01:19,156 Wat we het eerst waarnemen, in de wereld van de ruil 1083 01:01:19,849 --> 01:01:25,935 zijn ruilwaarden die niet coherent zijn, en dit overal. 1084 01:01:26,709 --> 01:01:30,400 Als hij zegt: "ruilwaarde 1085 01:01:30,004 --> 01:01:35,173 lijkt iets toevallig te zijn en zuiver relatief, 1086 01:01:35,569 --> 01:01:39,620 en bijgevolg een intrinsieke waarde, i.e. een ruilwaarde die 1087 01:01:40,079 --> 01:01:42,125 onscheidbaar is met de waar, 1088 01:01:42,539 --> 01:01:50,890 inherent er aan, lijkt dit een contradictie te zijn." 1089 01:01:55,159 --> 01:01:56,212 We bemerkten iets 1090 01:01:56,689 --> 01:01:58,990 in deze wereld van de ruil. Dat alles 1091 01:01:58,099 --> 01:02:03,978 in principe ruilbaar is met alles. 1092 01:02:04,869 --> 01:02:10,891 Wat dit onmiddellijk impliceert, zoals hij schrijft, 1093 01:02:11,089 --> 01:02:14,126 is dat je altijd in een positie bent van ruil van iets voor iets anders 1094 01:02:14,459 --> 01:02:17,520 wat je weer ruilt voor wat anders. 1095 01:02:18,069 --> 01:02:19,083 Met andere woorden: je kan blijven 1096 01:02:19,209 --> 01:02:21,211 ruilen. 1097 01:02:21,409 --> 01:02:24,452 Iets kan dus blijven bewegen. 1098 01:02:24,839 --> 01:02:28,883 Het kan geruild worden met alle andere waren tot op zekere hoogte. 1099 01:02:29,279 --> 01:02:32,316 En als dit zo is, 1100 01:02:32,649 --> 01:02:34,653 [schrijft hij in hetzelfde hoofdstuk], 1101 01:02:35,049 --> 01:02:40,049 "Hieruit volgt: in de eerste plaats dat de gangbare ruilwaarden van dezelfde waar 1102 01:02:40,049 --> 01:02:43,630 een gelijkheid uitdrukken 1103 01:02:43,063 --> 01:02:47,102 en, in de tweede plaats, dat de ruilwaarde niet anders kan zijn dan de wijze van uitdrukking, 1104 01:02:47,669 --> 01:02:53,682 de 'verschijningsvorm' van iets dat in de waar zit opgesloten maar toch van te onderscheiden is." 1105 01:02:53,799 --> 01:02:55,854 Dit is: als ik een waar heb, 1106 01:02:56,349 --> 01:02:58,370 kan ze niet uit elkaar nemen 1107 01:02:58,559 --> 01:03:02,650 en het element vinden dat het ruilbaar maakt. 1108 01:03:03,469 --> 01:03:07,501 Het is iets anders. 1109 01:03:07,789 --> 01:03:10,816 Nee. Het is ruilbaar om iets anders en ik kan niet vinden wat het ruilbaar maakt 1110 01:03:11,059 --> 01:03:13,072 met enkel te kijken naar de waar. 1111 01:03:13,189 --> 01:03:15,150 Ik moet naar de waar kijken 1112 01:03:15,015 --> 01:03:20,964 in beweging. Dit is waar het verandert, in beweging is. 1113 01:03:21,099 --> 01:03:23,192 Ik moet er naar kijken. 1114 01:03:24,029 --> 01:03:24,112 En als het beweegt, 1115 01:03:24,859 --> 01:03:27,864 zegt het duidelijk iets over 1116 01:03:27,909 --> 01:03:29,180 ruilbaarheid, 1117 01:03:29,018 --> 01:03:32,977 evenredigheid in de ruil. 1118 01:03:33,139 --> 01:03:36,173 Het betekent dat alle dingen evenredig zijn in de ruil. 1119 01:03:36,479 --> 01:03:40,640 Waarom zijn ze evenredig? Waaruit wat bestaat die 1120 01:03:40,064 --> 01:03:41,883 evenredigheid? 1121 01:03:42,459 --> 01:03:44,480 Waar komt ze vandaan? 1122 01:03:44,669 --> 01:03:46,734 Hoe is ze bepaald? 1123 01:03:47,319 --> 01:03:51,372 En de waar is de drager van dat iets. 1124 01:03:51,849 --> 01:03:53,905 Maar zit niet binnenin de waar. 1125 01:03:54,409 --> 01:03:57,390 Het is gedragen door de waar. 1126 01:03:57,039 --> 01:03:58,087 Het is een relatie 1127 01:03:58,087 --> 01:03:59,596 binnenin de waar, 1128 01:04:00,379 --> 01:04:03,381 niet een materieel ding. 1129 01:04:03,399 --> 01:04:06,416 Hij spreekt dan over graan en ijzer en 1130 01:04:06,569 --> 01:04:11,604 komt tot een van zijn geometrische voorbeelden, 1131 01:04:11,919 --> 01:04:14,360 maar schrijft cruciaal juist [zelfde hoofdstuk]: "Elk van 1132 01:04:14,036 --> 01:04:18,445 de twee moet dus, voor zover zij ruilwaarde 1133 01:04:18,769 --> 01:04:24,771 zijn, tot dit derde zijn terug te brengen." Wat het ook is. 1134 01:04:24,789 --> 01:04:28,791 En "Dit gemeenschappelijke element kan geen meetkundige, fysische, chemische of anderzins 1135 01:04:28,809 --> 01:04:32,885 natuurlijke eigenschap van de waren zijn", zegt hij wat verderop. 1136 01:04:33,569 --> 01:04:36,572 Hier raken we iets dat betekenis heeft. 1137 01:04:36,869 --> 01:04:38,410 Marx is vaak 1138 01:04:38,041 --> 01:04:42,870 afgeschilderd als een vuile materialist. Je weet: alles moet materialistisch zijn. 1139 01:04:43,239 --> 01:04:50,306 Maar hier zien we onmiddellijk: hij heeft het niet over de materie van het ding. 1140 01:04:50,909 --> 01:04:53,947 Je kan een waar materieel onderzoeken zoveel je wil, en je zal niet 1141 01:04:54,289 --> 01:04:55,333 het geheim vinden van zijn 1142 01:04:55,729 --> 01:04:58,190 evenredigheid en ruilbaarheid. 1143 01:04:58,019 --> 01:05:04,378 Je zal het niet vinden. 1144 01:05:04,549 --> 01:05:08,581 Dan gaat hij verder [op deze pagina], en zegt: "Beschouwd 1145 01:05:08,869 --> 01:05:11,951 als gebruikswaarden zijn de 1146 01:05:12,689 --> 01:05:15,380 waren in de eerste plaats van verschillende kwaliteit, 1147 01:05:15,038 --> 01:05:18,113 als ruilwaarden kunnen zij slechts in kwantiteit verschillen," 1148 01:05:19,013 --> 01:05:22,662 dat is: hoeveel van dit ruilen voor hoeveel van dat, 1149 01:05:22,779 --> 01:05:27,795 "en bevatten zij dus geen greintje gebruikswaarde." 1150 01:05:27,939 --> 01:05:33,016 De evenredigheid waarover hij spreekt komt niet uit 1151 01:05:33,709 --> 01:05:38,757 het nut van iets. 1152 01:05:39,189 --> 01:05:42,270 Dan gaat hij verder met te zeggen: "Als we dan de gebruikswaarde van de waren negeren, 1153 01:05:42,999 --> 01:05:46,086 blijft er enkel één eigenschap…" en hier hebben we dan een andere a priori sprong. 1154 01:05:46,869 --> 01:05:47,920 Wat is die eigenschap? 1155 01:05:48,379 --> 01:05:51,386 Het zijn alle producten van menselijke arbeid. 1156 01:05:52,079 --> 01:05:55,163 Dat hebben ze gemeenschappelijk 1157 01:05:55,919 --> 01:06:03,964 en ruil- en gebruikswaarden zijn de dragers van die kwaliteit 1158 01:06:04,369 --> 01:06:08,455 producten zijnde van menselijke arbeid. 1159 01:06:09,229 --> 01:06:11,266 Maar hij gaat onmiddellijk verder met: 1160 01:06:11,599 --> 01:06:13,655 Wat voor arbeid is het? 1161 01:06:14,159 --> 01:06:16,233 Wel, het kan niet 1162 01:06:16,899 --> 01:06:19,906 gebaseerd zijn op het feit dat ik lui ben en 1163 01:06:20,599 --> 01:06:24,663 15 dagen werk om een hemd te maken, je zou dan inderdaad het equivalent betalen… 1164 01:06:25,239 --> 01:06:27,294 van 15 dagen van je arbeid, 1165 01:06:27,789 --> 01:06:31,818 als ik iemand vinden kan die het hemd maakt in 3 dagen, ik zou het ruilen 1166 01:06:32,079 --> 01:06:34,900 met iemand voor 3 dagen arbeid. 1167 01:06:34,009 --> 01:06:36,448 Dus zegt hij in die passage: 1168 01:06:37,339 --> 01:06:40,339 "… zij onderscheiden zich niet langer van elkaar, 1169 01:06:40,339 --> 01:06:43,405 maar zij zijn allen teruggebracht tot uniforme menselijke arbeid, 1170 01:06:43,999 --> 01:06:46,073 tot abstracte menselijke arbeid." 1171 01:06:46,739 --> 01:06:49,821 Wel, hij beweegt zeer snel en erg cryptisch. 1172 01:06:50,559 --> 01:06:50,638 Gebruikswaarde, 1173 01:06:51,349 --> 01:06:52,380 ruilwaarde, 1174 01:06:52,659 --> 01:06:54,682 abstracte menselijke arbeid. 1175 01:06:54,889 --> 01:06:55,977 En hier komt het: 1176 01:06:56,769 --> 01:06:59,660 "Laat ons nu het residu van de arbeidsproducten eens bekijken. Er is niets 1177 01:06:59,066 --> 01:07:00,100 anders overgebleven dan de 1178 01:07:01,000 --> 01:07:03,999 dezelfde spookachtige inhoud;" 1179 01:07:03,999 --> 01:07:06,060 Marx houdt van die spoken 1180 01:07:06,609 --> 01:07:09,613 en weerwolven en zomeer. Je gaat er veel van krijgen. 1181 01:07:10,009 --> 01:07:13,105 Hij is een grote bewonderaar van Shelley en Frankenstein en de overigen, 1182 01:07:13,969 --> 01:07:16,050 zo krijg je dit taalgebruik.. 1183 01:07:16,779 --> 01:07:21,865 "… een loutere gelei van niet van elkaar te onderscheiden menselijke arbeid, dat wil zeggen 1184 01:07:22,639 --> 01:07:25,721 besteding van menselijke arbeidskracht zonder dat wordt gelet op de vorm van die besteding. 1185 01:07:26,459 --> 01:07:29,512 (…) Als kristallen van deze maat- schappelijke substantie, die zij allen gemeen hebben, 1186 01:07:29,989 --> 01:07:39,027 zijn zij waarden, warenwaarden." 1187 01:07:39,369 --> 01:07:45,420 Oké, hij gebruikt enkele bladzijden om 1188 01:07:45,042 --> 01:07:46,581 3 fundamentele concepten te schetsen. 1189 01:07:46,959 --> 01:07:53,025 Gebruikswaarde, ruilwaarde, waarde. 1190 01:07:53,619 --> 01:07:55,619 Waarde is dat wat passeert in 1191 01:07:55,619 --> 01:07:58,648 het proces van warenruil. 1192 01:07:58,909 --> 01:08:04,981 Het is het verborgen element in een waar, dat maakt 1193 01:08:05,629 --> 01:08:13,648 dat alle waren in principe uit te wisselen zijn met elkaar. 1194 01:08:13,819 --> 01:08:18,868 Hij gaat verder met: We hebben geabstraheerd van de gebruikswaarde 1195 01:08:19,309 --> 01:08:22,378 en gaan terug om opnieuw de ruilwaarde te bekijken. 1196 01:08:22,999 --> 01:08:26,092 We zien dan ruilwaarde, zoals hij zegt, 1197 01:08:26,929 --> 01:08:28,965 "dat de ruilwaarde de noodzakelijke wijze van 1198 01:08:29,289 --> 01:08:33,382 uitdrukken of verschijningsvorm, van de waarde is…" 1199 01:08:34,219 --> 01:08:37,650 Verschijning of verschijningsvorm; maar nu bekijk je het anders. 1200 01:08:37,065 --> 01:08:41,464 Dat is, dat er iets mysterieus is met de ruilbaarheid van al deze waren. 1201 01:08:42,049 --> 01:08:47,120 Er is iets mysterieus in de wijze dat 1202 01:08:47,759 --> 01:08:51,847 al deze waren uitwisselbaar zijn met elkaar. 1203 01:08:52,639 --> 01:08:55,714 En het mysterie is dat er waarden zijn. 1204 01:08:56,389 --> 01:08:58,560 Maar de waarden zijn nu voorgesteld 1205 01:08:58,056 --> 01:09:00,133 door ruilwaarde, dus ruilwaarde, 1206 01:09:01,033 --> 01:09:02,772 of, hoeveel je krijgt voor 1207 01:09:03,069 --> 01:09:04,117 het product op de markt, 1208 01:09:04,549 --> 01:09:06,250 is een representatie van de waarde, 1209 01:09:06,025 --> 01:09:10,524 is een representatie van de arbeid. 1210 01:09:10,749 --> 01:09:13,765 Nu, als je naar de supermarkt gaat, 1211 01:09:13,909 --> 01:09:17,004 zie je dan de arbeid in de waar? 1212 01:09:17,859 --> 01:09:20,945 Maar het heeft ruilwaarde, niet? 1213 01:09:21,719 --> 01:09:22,733 Opnieuw, Marx' punt is: 1214 01:09:22,859 --> 01:09:26,870 Er zijn arbeidsproducten, maar je kan de arbeid, 1215 01:09:26,969 --> 01:09:29,022 in de waar niet zien. 1216 01:09:29,499 --> 01:09:34,544 Toch heb je een gevoel wat het is, omdat het voorgesteld is door zijn prijs. 1217 01:09:34,949 --> 01:09:36,020 Dat is dus, zo je wil, 1218 01:09:36,659 --> 01:09:41,720 ruilwaarde als een representatie van iets anders. 1219 01:09:42,269 --> 01:09:47,670 Nu opnieuw: te zeggen dat iets een representatie is van iets dat niet "is". 1220 01:09:47,067 --> 01:09:48,083 Omdat, zoals iedereen snel 1221 01:09:48,083 --> 01:09:51,117 zou zeggen, het verschil tussen de representatie en wat 1222 01:09:52,017 --> 01:09:55,071 werkelijk iets is, er een behoorlijke kloof kan zijn. En Marx gaat er veel tijd aan besteden, 1223 01:09:55,071 --> 01:09:58,140 betreffende de natuur van deze kloof tussen 1224 01:09:59,004 --> 01:10:06,004 waarde en zijn representatie. 1225 01:10:08,659 --> 01:10:11,726 [ wat verder schrijft hij ]: 1226 01:10:12,329 --> 01:10:15,362 "Een gebruikswaarde heeft dus 1227 01:10:15,659 --> 01:10:19,662 slechts waarde omdat abstract menselijke arbeid in haar geconcretiseerd 1228 01:10:19,959 --> 01:10:26,959 of belichaamd is." 1229 01:10:26,959 --> 01:10:30,910 Geconcretiseerd - een erg belangrijk concept. 1230 01:10:30,091 --> 01:10:36,800 Een proces, in feite een arbeidsproces, wordt geconcretiseerd in een ding. 1231 01:10:37,619 --> 01:10:42,630 Dit is een idee dat erg belangrijk wordt bij Marx. 1232 01:10:42,063 --> 01:10:44,092 Je hebt een ding 1233 01:10:44,659 --> 01:10:46,659 en er is een arbeidsproces. 1234 01:10:46,659 --> 01:10:48,360 Wat is de relatie dan 1235 01:10:48,036 --> 01:10:51,037 tussen proces en ding? Dit gaat telkens opduiken 1236 01:10:51,037 --> 01:10:56,476 over en over en over in de tekst. 1237 01:10:56,809 --> 01:10:59,250 Processen en dingen, 1238 01:10:59,025 --> 01:11:05,184 het ding is een representatie van het proces. 1239 01:11:05,409 --> 01:11:07,453 Een eenvoudig voorbeeld? 1240 01:11:07,849 --> 01:11:09,901 Als er nu een examen zou 1241 01:11:10,369 --> 01:11:13,423 zijn, zou ik je een kleine verhandeling laten maken over de betekenis van deze concepten. 1242 01:11:13,909 --> 01:11:14,935 En dan punten geven. 1243 01:11:15,169 --> 01:11:19,030 Punten geven op het ding. 1244 01:11:19,003 --> 01:11:23,079 Wat zou het te maken hebben met het proces ervan? 1245 01:11:23,079 --> 01:11:27,115 Ik bedoel, je zou verontwaardigd zijn 1246 01:11:28,015 --> 01:11:33,714 als ik een C of D of F geef, omdat je er nog niet bent. 1247 01:11:33,849 --> 01:11:36,852 Wanneer je in feite worstelt met het proces, 1248 01:11:37,149 --> 01:11:41,225 het intellectuele arbeidsproces van te begrijpen over wat de tekst gaat. 1249 01:11:41,909 --> 01:11:43,914 Het is een belangrijk ding. Maar als ik 1250 01:11:43,959 --> 01:11:48,035 probeer het te testen als een ding… eigenlijk, 1251 01:11:48,719 --> 01:11:51,723 is educatie vol van deze problemen. 1252 01:11:52,119 --> 01:11:54,132 Educatie is een proces, 1253 01:11:54,249 --> 01:11:58,284 het gaat over mensen die dingen leren, het gaat over processen, denken, dat soort van zaken. 1254 01:11:58,599 --> 01:12:01,654 En we testen constant hoe goed mensen zijn, in de termen van dat proces 1255 01:12:02,149 --> 01:12:03,237 door het laten maken van dingen. 1256 01:12:04,029 --> 01:12:09,360 Dissertaties, essays, werkstukken, 1257 01:12:09,036 --> 01:12:12,345 meerkeuze vragen, al de rest. 1258 01:12:12,669 --> 01:12:16,320 Wat Marx hier doet is stellen: Wel, de representatie, 1259 01:12:16,032 --> 01:12:18,181 i.e. de ruilwaarde, 1260 01:12:18,469 --> 01:12:21,960 is iets dat je kan zien, maar het 1261 01:12:21,096 --> 01:12:24,555 representeert iets dat waarde is. En 1262 01:12:25,419 --> 01:12:31,516 zoals we zullen zien, waarde is altijd in beweging. 1263 01:12:32,389 --> 01:12:37,900 Dat betekent dat een proces geconcretiseerd is in een ding. 1264 01:12:37,009 --> 01:12:40,017 Een arbeidsproces van potten maken, is 1265 01:12:40,098 --> 01:12:43,115 uiteindelijk geconcretiseerd in een voorwerp. En het is dat ding dat verkocht wordt op de 1266 01:12:44,015 --> 01:12:46,100 markt, niet het proces. 1267 01:12:47,000 --> 01:12:51,119 Maar het voorwerp zou niet bestaan zonder het proces. 1268 01:12:51,119 --> 01:12:54,155 Het proces moet geconcretiseerd worden. 1269 01:12:54,479 --> 01:12:57,537 Er zijn mensen die graag een dissertatie zouden schrijven 1270 01:12:58,059 --> 01:13:01,260 zonder het te produceren. 1271 01:13:01,026 --> 01:13:03,215 Je kan zeggen: Oh, het proces is prachtig! 1272 01:13:03,449 --> 01:13:06,522 …Oké, onmiddellijk een diploma… 1273 01:13:07,179 --> 01:13:09,560 …maar natuurlijk, het moet geconcretiseerd worden. 1274 01:13:09,056 --> 01:13:11,155 En zoals elkeen weet die er doorheen is gegaan, je 1275 01:13:12,055 --> 01:13:15,394 kan grootse ideeën hebben, denken dat het fan- tastisch is, maar met het concretiseren op papier 1276 01:13:15,889 --> 01:13:20,780 zeg je: wat voor onzin is dit! 1277 01:13:20,078 --> 01:13:21,115 En zo moet je… 1278 01:13:22,015 --> 01:13:24,113 Marx spreekt dus over die relatie. 1279 01:13:25,013 --> 01:13:26,042 Dat is juist in… 1280 01:13:26,159 --> 01:13:27,242 dat impliceert in dit, onmiddellijk in 1281 01:13:27,989 --> 01:13:30,280 deze notie van concretiseren. 1282 01:13:30,028 --> 01:13:34,447 Menselijke arbeid is geconcretiseerd, belichaamd in 1283 01:13:34,699 --> 01:13:37,728 het ding dat waar heet. 1284 01:13:37,989 --> 01:13:41,075 Maar binnenin dat ding, is de hoeveelheid 1285 01:13:41,849 --> 01:13:47,849 gemeten door de tijd van de arbeid gestopt in het voorwerp. Maar… 1286 01:13:47,849 --> 01:13:51,861 dat heeft zelf zijn maatstaf, als… 1287 01:13:51,969 --> 01:13:56,994 uren, dagen, etc. 1288 01:13:57,219 --> 01:13:58,317 Opnieuw, er is een referentie hier, 1289 01:13:59,199 --> 01:14:02,214 een gecodeerde referentie, in de wijze waarop de 1290 01:14:02,349 --> 01:14:07,830 kapitalistische productiewijze een notie geeft van tijdelijkheid. 1291 01:14:07,083 --> 01:14:13,157 Tijd, hoe structureert de kapitalistische productiewijze de tijd? 1292 01:14:14,057 --> 01:14:17,106 En Marx argumenteert zeggende: Je moet begrijpen dat 1293 01:14:18,006 --> 01:14:24,028 veel er van te maken heeft met het feit dat tijd geld is. 1294 01:14:24,028 --> 01:14:27,042 Tijd is verbonden met waarde op een zekere wijze en daarom zijn onze 1295 01:14:27,042 --> 01:14:30,071 maatstaven van tijd een 1296 01:14:30,071 --> 01:14:33,095 zekere verlokking, simpelweg 1297 01:14:33,095 --> 01:14:40,095 omdat het deze wijze is waarop de kapitalistische productiewijze werkt. 1298 01:14:43,063 --> 01:14:49,522 Verderop in de paragraaf, zegt hij dan: 1299 01:14:50,089 --> 01:14:55,184 "De totale arbeidskracht van de maatschappij, die zich in de 1300 01:14:56,039 --> 01:15:03,039 waarde van het geheel der waren belichaamt." 1301 01:15:03,729 --> 01:15:10,729 Nu, waar bestaat deze maatschappij en waar heerst dit geheel der waren? 1302 01:15:11,469 --> 01:15:12,850 Hier kijk je niet naar 1303 01:15:12,085 --> 01:15:18,754 een bepaalde plaats, je kijkt naar een globale situatie. 1304 01:15:19,519 --> 01:15:21,610 Het geheel der waren, 1305 01:15:22,429 --> 01:15:25,475 waar is het geheel der waren momenteel? 1306 01:15:25,889 --> 01:15:29,690 Het is in China, in Mexico, in Japan, 1307 01:15:29,069 --> 01:15:31,074 het is in Rusland… 1308 01:15:32,019 --> 01:15:34,788 Het is een globaal ding. 1309 01:15:34,959 --> 01:15:36,780 Hij kijkt naar een 1310 01:15:36,078 --> 01:15:38,727 maatschappij, naar 1311 01:15:39,429 --> 01:15:42,820 de gehele kapitalistische wereld. 1312 01:15:42,082 --> 01:15:46,941 Dus kijkt hij naar het begrip arbeid, 1313 01:15:47,679 --> 01:15:49,775 en de waardemaatstaf, zo je wil, hij gaat oordelen 1314 01:15:50,639 --> 01:15:56,110 tegenover de gehele wereld, niet een specifieke 1315 01:15:56,011 --> 01:16:02,058 activiteit of arbeid in een bepaalde plaats en tijd, het is de gehele wereld. 1316 01:16:02,058 --> 01:16:05,457 Een globale situatie, zelfs op dit punt, 1317 01:16:05,979 --> 01:16:08,031 en eigenlijk, is er een briljante 1318 01:16:08,499 --> 01:16:11,521 beschrijving van globalisatie, als je het zo noemen wil, in 1319 01:16:11,719 --> 01:16:13,734 "Het communist manifest". 1320 01:16:13,869 --> 01:16:16,942 Waar Marx spreekt over de drang van de burgerij om de wereldmarkt 1321 01:16:17,599 --> 01:16:19,678 te maken en de consequenties ervan, 1322 01:16:20,389 --> 01:16:24,391 waar de oude industrieën vernietigd worden, en nieuwe geschapen, er is daar een 1323 01:16:24,589 --> 01:16:25,595 enorme vloeibaarheid. 1324 01:16:26,189 --> 01:16:31,217 Marx schreef dit in een context waar de wereld zich snel opende 1325 01:16:31,469 --> 01:16:34,537 door middel van het stoomschepen, spoorwegen en dergelijke, 1326 01:16:35,149 --> 01:16:39,152 in een globale economie. 1327 01:16:39,449 --> 01:16:42,520 En hij begreep heel goed de consequenties ervan, die beduidde dat 1328 01:16:43,159 --> 01:16:45,168 de waarde niet iets was dat bepaald werd in onze achtertuin, maar 1329 01:16:46,059 --> 01:16:51,157 bepaald in de wereld van de waren. 1330 01:16:52,039 --> 01:16:55,043 Het resultaat ervan is dat we uitkomen op, zoals hij zegt: 1331 01:16:55,439 --> 01:16:58,340 "Voor zover elk van deze individuele," 1332 01:16:58,034 --> 01:17:03,078 dat is die homogene arbeidskracht, 1333 01:17:03,078 --> 01:17:06,587 "arbeidskrachten het karakter van maatschappelijke gemiddelde arbeidskracht bezit en als 1334 01:17:07,289 --> 01:17:09,390 maatschappelijk gemiddelde 1335 01:17:09,039 --> 01:17:12,758 arbeidskracht werkzaam is (…)" 1336 01:17:13,109 --> 01:17:16,600 En hier komt de cruciale definitie: 1337 01:17:16,006 --> 01:17:18,051 "Maatschappelijk noodzakelijke arbeidstijd 1338 01:17:19,005 --> 01:17:22,069 is de arbeidstijd nodig voor de voortbrenging van 1339 01:17:22,069 --> 01:17:26,588 een of andere gebruikswaarde onder de bestaande maatschappelijk-normale productievoorwaarden en bij de 1340 01:17:27,209 --> 01:17:32,245 maatschappelijk-gemiddelde graad van bekwaamheid en intensiteit van de arbeid." 1341 01:17:32,569 --> 01:17:35,626 Dit is zijn eerste definitie van waarde. 1342 01:17:36,139 --> 01:17:43,139 Waarde is sociaal noodzakelijke arbeidstijd. 1343 01:17:44,027 --> 01:17:48,064 Een van de redenen, denk ik, dat Marx dacht met deze erg cryptische presentatie weg te komen 1344 01:17:48,064 --> 01:17:51,673 van gebruikswaarde, ruilwaarde en waarde, 1345 01:17:52,249 --> 01:17:55,313 was omdat iedereen die Ricardo leest 1346 01:17:55,889 --> 01:17:59,941 zou zeggen: 'Ja, dit is puur Ricardo.' 1347 01:18:00,409 --> 01:18:08,418 En het is puur Ricardo, met echter een belangrijke toevoeging. 1348 01:18:08,499 --> 01:18:14,551 Ricardo gebruikte het begrip van arbeidstijd als waarde. 1349 01:18:15,019 --> 01:18:21,840 Marx gebruikt het begrip van sociaal noodzakelijke arbeidstijd. 1350 01:18:21,084 --> 01:18:24,142 En je moet jezelf onmiddellijk de vraag stellen: 1351 01:18:25,042 --> 01:18:28,042 Wat is 'sociaal noodzakelijk'? 1352 01:18:28,042 --> 01:18:31,321 Hoe wordt dat vastgesteld? 1353 01:18:31,699 --> 01:18:34,550 Hij geeft daarop hier geen antwoord. 1354 01:18:34,055 --> 01:18:37,934 En je krijgt slechts een begrip van het antwoord, doorheen het vorderen 1355 01:18:38,429 --> 01:18:40,483 in "Het Kapitaal". 1356 01:18:40,969 --> 01:18:43,011 Met andere woorden, wat Marx hier doet, 1357 01:18:43,389 --> 01:18:48,422 is het stellen van het ricardiaanse begrippen apparaat. 1358 01:18:48,719 --> 01:18:55,730 Het herhalen, en in zekere zin zeggen: 'Ricardo ontging iets.' 1359 01:18:55,829 --> 01:19:02,850 Het volstaat niet om waarde arbeidstijd te noemen. 1360 01:19:03,039 --> 01:19:05,360 We moeten een vraagteken invoegen: 1361 01:19:05,036 --> 01:19:07,435 Wat is sociaal noodzakelijke arbeidstijd? 1362 01:19:07,759 --> 01:19:10,853 Hoe wordt dit vastgesteld? Wie bepaalt het? 1363 01:19:11,699 --> 01:19:13,787 Dat is het belangrijke punt. 1364 01:19:14,579 --> 01:19:19,210 En ik stel dat het belangrijk blijft in het wereldkapitalisme. 1365 01:19:19,021 --> 01:19:24,090 Wat en hoe komt waarde tot stand? 1366 01:19:24,279 --> 01:19:27,324 Ik bedoel, we denken allen graag dat we eigen waarden hebben, en dergelijke, en elkeen 1367 01:19:27,729 --> 01:19:30,808 houdt ervan er over te spreken. 1368 01:19:31,519 --> 01:19:35,533 Maar Marx zegt enkel: 'Kijk, daar is een waarde gedetermineerd 1369 01:19:35,659 --> 01:19:37,740 door een proces dat we niet begrijpen.' 1370 01:19:38,469 --> 01:19:41,090 En het is niet onze keuze, 1371 01:19:41,009 --> 01:19:44,608 het is iets dat ons overkomt. 1372 01:19:44,689 --> 01:19:46,210 En hoe dit gebeurt 1373 01:19:46,021 --> 01:19:49,310 moet onthuld worden. Als je wil begrijpen wie je bent, 1374 01:19:49,499 --> 01:19:52,523 en waar je staat in deze maalstroom van 1375 01:19:52,739 --> 01:19:54,806 kolkende waarden. Wat je zal moeten doen, 1376 01:19:55,409 --> 01:19:58,270 is te begrijpen hoe waarde gemaakt wordt, 1377 01:19:58,027 --> 01:20:02,036 en met welke consequenties, 1378 01:20:02,036 --> 01:20:06,085 sociaal, ecologisch, en al het andere. 1379 01:20:06,409 --> 01:20:07,422 En als je denkt dat 1380 01:20:07,539 --> 01:20:10,780 je het milieuvraagstuk van de globale opwarming en dergelijke 1381 01:20:10,078 --> 01:20:12,144 kan oplossen, zonder je te confronteren 1382 01:20:13,044 --> 01:20:16,076 met de vraag wie de waardestructuur bepaalt en 1383 01:20:16,076 --> 01:20:19,135 hoe het gedetermineerd is door deze processen, 1384 01:20:19,819 --> 01:20:22,980 dan ben je jezelf in de maling aan het nemen. 1385 01:20:22,098 --> 01:20:23,179 Wat Marx dus in feite zegt is: 1386 01:20:24,079 --> 01:20:27,988 Je moet begrijpen wat sociaal noodzakelijk is. 1387 01:20:28,699 --> 01:20:30,550 En daaraan gaan we tijd besteden, 1388 01:20:30,055 --> 01:20:34,584 kijkend naar wat dat is, sociaal noodzakelijk. 1389 01:20:35,079 --> 01:20:39,125 Onmiddellijk echter wijst hij erop 1390 01:20:39,539 --> 01:20:41,634 dat waarde niet onbeweeglijk is. 1391 01:20:42,489 --> 01:20:46,280 Ik heb het al opgemerkt, hij spreekt altijd over de vloeibaarheid van dingen. 1392 01:20:46,028 --> 01:20:47,987 Hij zegt: 1393 01:20:48,239 --> 01:20:53,314 Natuurlijk verandert waarde met productiviteit. 1394 01:20:53,989 --> 01:20:57,420 "Na de invoering in Engeland van het door stoomkracht voortbewogen weefgetouw bijvoorbeeld 1395 01:20:57,042 --> 01:21:00,078 was misschien half zo veel arbeid als voordien nodig om een bepaalde hoeveelheid 1396 01:21:00,078 --> 01:21:03,787 garen in geweven stof om te zetten. De 1397 01:21:04,489 --> 01:21:07,538 Engelse handwever had voor deze omzetting inderdaad nog 1398 01:21:07,979 --> 01:21:10,760 de zelfde arbeidstijd nodig, maar 1399 01:21:10,076 --> 01:21:13,153 het product van zijn individueel arbeidsuur stelde nog slechts een 1400 01:21:14,053 --> 01:21:15,128 half maatschappelijk arbeidsuur voor en 1401 01:21:16,028 --> 01:21:17,066 daalde daardoor tot de 1402 01:21:17,066 --> 01:21:21,515 helft van de vroegere waarde." 1403 01:21:22,109 --> 01:21:27,690 Oké, dus waarde is in eerste instantie extreem 1404 01:21:27,069 --> 01:21:31,162 gevoelig voor revoluties in technologie, 1405 01:21:32,062 --> 01:21:33,931 revoluties in productiviteit. 1406 01:21:34,489 --> 01:21:37,580 En veel van "Het Kapitaal" zal worden besteed aan deze discussie. 1407 01:21:38,399 --> 01:21:40,488 Van deze revoluties in productiviteit, 1408 01:21:41,289 --> 01:21:47,312 deze revoluties in waarde-relaties. 1409 01:21:47,519 --> 01:21:49,290 Dit leidt dan naar de conclusie, 1410 01:21:49,029 --> 01:21:51,052 [wat verderop]: 1411 01:21:51,052 --> 01:21:55,401 "Dus slechts de hoeveelheid maatschappelijk noodzakelijke arbeid of de voor de vervaardiging 1412 01:21:55,869 --> 01:21:58,910 van een gebruikswaarde maatschappelijk noodzakelijke arbeidstijd is 1413 01:21:59,279 --> 01:22:02,288 bepalend voor de grootte van haar waarde." 1414 01:22:03,179 --> 01:22:06,182 Daar heb je je definitie. 1415 01:22:06,479 --> 01:22:11,548 "De afzonderlijke waar geldt hier algemeen als een gemiddelde van haar soort." 1416 01:22:12,169 --> 01:22:13,233 Dan herhaalt hij zich terug. 1417 01:22:13,809 --> 01:22:16,843 Je merkt dat Marx dit vaak doet. 1418 01:22:17,149 --> 01:22:19,150 Hij herhaalt zichzelf. 1419 01:22:19,249 --> 01:22:22,265 Hij is zo goed… het voorbeeld te schetsen van 1420 01:22:22,409 --> 01:22:23,466 het handweefgetouw, de weefmachine 1421 01:22:23,979 --> 01:22:27,260 om duidelijk 1422 01:22:27,026 --> 01:22:30,365 te maken dat 1423 01:22:30,599 --> 01:22:34,674 de waarde van de waar niet constant blijft, hij zegt op p. 5: "…de waarde van een 1424 01:22:35,349 --> 01:22:38,445 waar blijft dus constant wanneer de voor haar productie noodzakelijke arbeidstijd constant blijft. 1425 01:22:39,309 --> 01:22:42,348 De laatste verandert echter bij iedere wijziging in de productiviteit van de arbeid." Hij gaat er 1426 01:22:42,699 --> 01:22:46,480 dan verder op in. Maar merk op: 1427 01:22:46,048 --> 01:22:51,053 "De arbeidsproductiviteit wordt door vele omstandigheden bepaald, onder andere 1428 01:22:51,053 --> 01:22:57,056 door de gemiddelde graad van bekwaamheid van de arbeid, door 1429 01:22:57,056 --> 01:23:01,355 het stadium van ontwikkeling van de wetenschap en haar mogelijke technische toepassing,…" 1430 01:23:01,859 --> 01:23:09,872 Marx is erg actueel betreffende de betekenis van technologie en wetenschap tot het kapitalisme. 1431 01:23:09,989 --> 01:23:13,015 "…door de maatschappelijke organisatie van het productieproces, 1432 01:23:13,249 --> 01:23:16,307 door de omvang en het prestatievermogen van de productiemiddelen en door de 1433 01:23:16,829 --> 01:23:22,900 fysische omstandigheden." 1434 01:23:23,539 --> 01:23:30,320 Een brede reeks van elementen die van invloed zijn op de waarde. 1435 01:23:30,032 --> 01:23:34,851 Transformaties in de natuurlijke omgeving betekenen revoluties in waarde. 1436 01:23:35,139 --> 01:23:36,620 Technologie en wetenschap, 1437 01:23:36,062 --> 01:23:38,601 maatschappelijke organisatie van de productie, 1438 01:23:39,159 --> 01:23:41,780 technologie, en al het overige… 1439 01:23:41,078 --> 01:23:43,127 In feite hebben we dus 1440 01:23:43,829 --> 01:23:47,835 waarde die afhankelijk is van machtige krachten, en hij probeert 1441 01:23:48,429 --> 01:23:51,498 een definitieve categorisatie van deze te maken, hij wil eenvoudig 1442 01:23:52,119 --> 01:23:58,212 ons waakzaam maken dat dit ding, dat we waarde noemen, niet constant is. 1443 01:23:59,049 --> 01:24:07,106 Het is subject aan eeuwige revolutionaire transformaties. 1444 01:24:08,006 --> 01:24:11,015 Maar dan gebeurt iets eigenaardigs. 1445 01:24:12,005 --> 01:24:16,164 In de laatste paragraaf op p. 5 1446 01:24:16,659 --> 01:24:19,678 zegt hij plots: 1447 01:24:19,849 --> 01:24:22,610 "Een ding kan gebruikswaarde zijn zonder waarde te bezitten." 1448 01:24:22,061 --> 01:24:25,430 Oké, we kunnen allen met dat akkoord gaan. 1449 01:24:25,979 --> 01:24:29,520 We ademen lucht in en tot nu hebben we het niet geregeld het te bottelen, al 1450 01:24:29,052 --> 01:24:35,981 beginnen we er mee … 1451 01:24:36,449 --> 01:24:41,526 Een ding kan nuttig zijn en een product van menselijke arbeid zijn, zonder een waar te zijn. 1452 01:24:42,219 --> 01:24:45,301 Ik kweek tomaten in mijn tuin en eet ze… 1453 01:24:46,039 --> 01:24:48,110 Vele mensen, ook in het kapitalisme, 1454 01:24:48,749 --> 01:24:52,749 produceren veel dingen voor zichzelf. 1455 01:24:52,749 --> 01:24:57,757 Met wat hulp van doe-het-zelf, enz. 1456 01:24:57,829 --> 01:25:00,280 "Voor het produceren 1457 01:25:00,028 --> 01:25:02,367 van waren moet 1458 01:25:02,619 --> 01:25:03,638 men niet slechts gebruikswaarden produceren, 1459 01:25:03,809 --> 01:25:08,530 maar gebruikswaarden voor anderen, maatschappelijke gebruikswaarde." 1460 01:25:08,053 --> 01:25:12,105 Bovendien, niet simpelweg gebruikswaarden voor de heer, zoals een slaaf zou doen, 1461 01:25:13,005 --> 01:25:18,314 maar gebruikswaarden die naar de markt gebracht worden voor anderen. 1462 01:25:18,359 --> 01:25:20,460 Zo zijn het gebruikswaarden 1463 01:25:20,046 --> 01:25:27,046 die je produceert, die naar de markt gebracht worden. 1464 01:25:27,499 --> 01:25:32,960 "Tenslotte", zegt hij, "kan geen enkel ding waarde bezitten zonder gebruikswaarde te zijn. 1465 01:25:32,096 --> 01:25:35,140 Wanneer het nutteloos is, is ook de er in vervatte arbeid nutteloos, geldt niet als arbeid 1466 01:25:36,004 --> 01:25:42,283 en vormt derhalve geen waarde." 1467 01:25:42,679 --> 01:25:47,685 Nu lijkt hij zich af te keren en abstractie te maken van de eerdere gebruikswaarde. 1468 01:25:47,739 --> 01:25:48,980 Zeggende: 'Ik bekommer me niet 1469 01:25:48,098 --> 01:25:52,105 om die gebruikswaarden, geen interesse in, enz. 1470 01:25:53,005 --> 01:25:56,034 Ik maak er abstractie van en kom tot de ruilwaarde, dat brengt me tot 1471 01:25:56,079 --> 01:25:59,104 de waarde. Maar nu heb ik waarde, en zeg ik: 1472 01:25:59,329 --> 01:26:02,425 'Het speelt geen rol welke soort arbeid in iets gaat, als iemand het niet wil 1473 01:26:03,289 --> 01:26:08,090 omdat het geen menselijke behoefte, nood of verlangen, geeft dan heeft het geen waarde.' 1474 01:26:08,009 --> 01:26:10,868 Alzo is waarde afhankelijk van de gebruikswaarde, 1475 01:26:10,949 --> 01:26:12,985 voor iemand, ergens. 1476 01:26:13,309 --> 01:26:18,361 Je moet in staat zijn het te verkopen. Wat hij doet, 1477 01:26:18,829 --> 01:26:25,829 is plots terug de gebruikswaarde brengen in het waarde-idee. 1478 01:26:27,059 --> 01:26:29,918 Dat is nu een zeer interessante 1479 01:26:30,449 --> 01:26:31,980 structuur 1480 01:26:31,098 --> 01:26:33,153 die we hier hebben. Het gaat als: 1481 01:26:34,053 --> 01:26:39,432 En dit zou ik van jullie willen: aan het einde van bijna elk deel, lees je en 1482 01:26:39,909 --> 01:26:44,920 overdenk je hoe het begrippen apparaat gemaakt is, 1483 01:26:45,019 --> 01:26:47,117 hoe het samenhangt. 1484 01:26:47,999 --> 01:26:52,380 Wat we hier hebben is iets als: 1485 01:26:52,038 --> 01:27:00,337 We hebben de waar. 1486 01:27:00,679 --> 01:27:01,960 En we stelden, 1487 01:27:01,096 --> 01:27:04,345 de waar heeft een duaal karakter. 1488 01:27:05,209 --> 01:27:13,210 Het heeft gebruikswaarde. 1489 01:27:13,061 --> 01:27:20,061 Het heeft ook ruilwaarde. 1490 01:27:24,989 --> 01:27:27,078 Ruilwaarde is een weergave van iets. 1491 01:27:27,879 --> 01:27:29,943 Van wat is het een weergave? 1492 01:27:30,519 --> 01:27:36,541 Het is een weergave van waarde. 1493 01:27:36,739 --> 01:27:40,827 Maar waarde betekent niets, 1494 01:27:41,619 --> 01:27:46,681 tenzij het terugkoppelt naar gebruikswaarde. 1495 01:27:47,239 --> 01:27:50,314 Wat is waarde? 1496 01:27:50,989 --> 01:27:57,989 Sociaal noodzakelijke arbeidstijd. Indien 1497 01:28:08,329 --> 01:28:16,820 je een huis hebt, ben je dan meer geïnteresseerd in de gebruikswaarde of de ruilwaarde? 1498 01:28:16,082 --> 01:28:23,082 Je bent geïnteresseerd in beide, je wil je cake hebben en hem eten. 1499 01:28:27,469 --> 01:28:28,492 Juist? 1500 01:28:28,699 --> 01:28:34,702 Dit is in oppositie hier. Indien je de ruilwaarde van iets wil realiseren, 1501 01:28:34,999 --> 01:28:37,003 kan je niet de gebruikswaarde hebben. 1502 01:28:37,399 --> 01:28:40,820 Als je de gebruikswaarde hebt is het lastig de ruilwaarde te hebben, tenzij je 1503 01:28:40,082 --> 01:28:42,791 een omgekeerde hypotheek hebt, al dit soort dingen dat de mensen 1504 01:28:43,529 --> 01:28:47,570 in de laatste jaren. 1505 01:28:47,939 --> 01:28:50,830 Maar bemerk de structuur: 1506 01:28:50,083 --> 01:28:52,972 Waar, een singulier begrip 1507 01:28:53,719 --> 01:28:54,807 dat twee aspecten heeft. 1508 01:28:55,599 --> 01:28:57,750 Als je nu kijkt naar een waar, 1509 01:28:57,075 --> 01:29:02,904 kan je dan het in twee delen en zeggen: dit is de ruilwaarde en dat is de gebruikswaarde? 1510 01:29:03,579 --> 01:29:05,581 Nee, er is eenheid. 1511 01:29:05,599 --> 01:29:09,260 Maar in de eenheid is er een duaal aspect. 1512 01:29:09,026 --> 01:29:10,845 En dat duaal aspect 1513 01:29:11,079 --> 01:29:15,171 laat toe iets te definiëren, dat waarde heet, als sociaal noodzakelijke arbeidstijd. 1514 01:29:15,999 --> 01:29:21,260 Wat de gebruikswaarde is van een waar als de drager ervan. 1515 01:29:21,026 --> 01:29:26,805 Dat is wat het is, een drager. 1516 01:29:27,039 --> 01:29:31,041 Maar om een waarde te zijn, moet het nuttig zijn. 1517 01:29:31,059 --> 01:29:33,160 En natuurlijk, met deze schakel 1518 01:29:33,016 --> 01:29:38,055 zien we allerlei zaken op komen omtrent aanbod en vraag. 1519 01:29:38,199 --> 01:29:43,240 Als het aanbod te groot is, gaat de waarde omlaag, als het aanbod klein is, gaat de waarde omhoog. 1520 01:29:43,609 --> 01:29:47,610 Er is dus een element van aanbod en vraag in het spel. 1521 01:29:47,619 --> 01:29:51,320 Marx is eigenlijk daarin niet erg geïnteresseerd. 1522 01:29:51,032 --> 01:29:55,431 Zoals hij verscheidene keren zegt, 1523 01:29:55,719 --> 01:29:59,170 waarin ik belangstel is, wat gebeurt als het 1524 01:29:59,017 --> 01:30:04,446 aanbod en vraag in evenwicht zijn. 1525 01:30:04,599 --> 01:30:07,634 Als zij in evenwicht zijn, moet ik een andere analyse hebben 1526 01:30:07,949 --> 01:30:10,290 en de waarde van de waren is bepaald 1527 01:30:10,029 --> 01:30:13,608 door de sociaal noodzakelijke arbeidstijd, wat die 1528 01:30:13,869 --> 01:30:20,610 sociale noodzaak ook is. Wat je hier hebt 1529 01:30:20,061 --> 01:30:23,390 is een vorm, die ons toelaat te spreken 1530 01:30:23,939 --> 01:30:27,030 van de waarde van een waar. 1531 01:30:27,849 --> 01:30:30,933 We kunnen spreken over warenwaarden. 1532 01:30:31,689 --> 01:30:33,420 We zijn gekomen tot het punt waar we begrijpen: 1533 01:30:33,042 --> 01:30:36,042 de waarde van een waar gevormd wordt 1534 01:30:36,042 --> 01:30:40,781 als sociaal noodzakelijke arbeidstijd. 1535 01:30:41,159 --> 01:30:48,230 Dat nu is deels, dat ik in overweging geef, 1536 01:30:48,023 --> 01:30:53,372 Marx' dialectische methode aan het werk. 1537 01:30:53,579 --> 01:30:58,675 Zou je zeggen dat ruilwaarde waarde veroorzaakt? 1538 01:30:59,539 --> 01:31:01,520 Zou je zeggen dat ruilwaarde 1539 01:31:01,052 --> 01:31:05,001 gebruikswaarde veroorzaakt, of gebruikswaarde veroorzaakt is, of iets veroorzaakt door iets anders? 1540 01:31:05,469 --> 01:31:09,530 Dit is een analyse die niet causaal is. 1541 01:31:09,053 --> 01:31:15,202 Het gaat om relaties, over dialectische relaties. 1542 01:31:15,679 --> 01:31:20,723 Kun je spreken over ruilwaarde zonder te spreken over gebruikswaarde? 1543 01:31:21,119 --> 01:31:24,154 Nee, dat kan je niet. 1544 01:31:24,469 --> 01:31:29,050 Kan je spreken over waarde zonder te spreken over gebruikswaarde? Nee, dat kan je niet. 1545 01:31:29,005 --> 01:31:32,010 In andere woorden, je kan niet spreken over deze begrippen zonder te spreken 1546 01:31:32,055 --> 01:31:35,082 over al het andere. 1547 01:31:35,082 --> 01:31:38,169 Dit bedoel ik als begin van een wijze om te werken 1548 01:31:39,069 --> 01:31:42,498 met het conceptuele apparaat van de ui. 1549 01:31:43,119 --> 01:31:51,156 Het is organisch, hangt samen, het is relationeel, tussen deze begrippen. 1550 01:31:51,489 --> 01:31:54,525 Maar we hebben ook gezien, dat we gaan 1551 01:31:54,849 --> 01:31:58,901 spreken over beweging, over de gang, 1552 01:31:59,369 --> 01:32:02,396 het maken van dingen, over het arbeidsproces, 1553 01:32:02,639 --> 01:32:07,676 dat geobjectiveerd wordt in gebruikswaarden, 1554 01:32:08,009 --> 01:32:13,035 en dat wordt voorgesteld door ruilwaarde. 1555 01:32:13,269 --> 01:32:16,360 We krijgen dan een zeer interessant 1556 01:32:17,179 --> 01:32:21,270 soort conceptueel raamwerk, dat bijlange niet causaal is. 1557 01:32:21,027 --> 01:32:23,063 Het gaat om inwendige relaties. 1558 01:32:23,063 --> 01:32:24,159 En door het begrijpen 1559 01:32:25,059 --> 01:32:29,588 beginnen we ook te zien zekere spanningen, die ik al vermeldde. 1560 01:32:30,119 --> 01:32:31,201 Ja, het zou mooi zijn 1561 01:32:31,939 --> 01:32:36,015 gebruikswaarde en ruilwaarde tegelijk te hebben. 1562 01:32:36,699 --> 01:32:39,745 Maar veelal zien we ons geplaatst voor een lastige keuze. 1563 01:32:40,159 --> 01:32:43,380 Heb ik de gebruikswaarde, of 1564 01:32:43,038 --> 01:32:45,038 realiseer ik de ruilwaarde? 1565 01:32:45,038 --> 01:32:49,907 Of geef ik de ruilwaarde op voor de gebruikswaarde? 1566 01:32:50,249 --> 01:32:54,285 Dit zijn de dagelijkse beslissingen die we te maken hebben als we naar de markt gaan, juist? 1567 01:32:54,609 --> 01:32:55,611 Geef ik de 1568 01:32:55,629 --> 01:32:58,960 ruilwaarde op … geld voor dit, of niet ..? 1569 01:32:58,096 --> 01:33:00,173 Hou ik het geld, of wat zal ik doen? 1570 01:33:01,073 --> 01:33:07,582 Marx stelde iets dat al iets verklaarde, oké. 1571 01:33:08,239 --> 01:33:14,530 En zelfs als hij iets verklaart, zegt hij niet: dit veroorzaakt dat. 1572 01:33:14,053 --> 01:33:16,125 Het is geen causale analyse. 1573 01:33:17,025 --> 01:33:18,234 Hier is het waar ik begin … wat ik wil dat jullie over nadenken, 1574 01:33:18,459 --> 01:33:23,517 is de dialectische wijze van argumenteren. 1575 01:33:24,039 --> 01:33:26,980 Dat reeds dan al iets onthult aangaande 1576 01:33:26,098 --> 01:33:30,132 de keuzes die je maakt als je naar de supermarkt gaat. 1577 01:33:31,032 --> 01:33:34,141 En dit soort dingen zie je in de supermarkt. 1578 01:33:34,429 --> 01:33:37,450 Je ziet een representatie van menselijke arbeid in de supermarkt. Je ziet niet 1579 01:33:37,639 --> 01:33:40,687 de menselijke arbeid. Je krijgt een representatie. 1580 01:33:41,119 --> 01:33:45,590 Je moet handelen met de representatie zoals het is geobjectiveerd, 1581 01:33:45,059 --> 01:33:47,063 en zijn waarde voorgesteld is, 1582 01:33:47,099 --> 01:33:51,126 dan moet je beslissen aangaande gebruik- en ruilwaarde. 1583 01:33:52,026 --> 01:33:58,028 Dit is een situering van wat mensen dagelijks doen. 1584 01:33:58,046 --> 01:34:01,097 En je ziet dat dit apparaat, al behandelt Marx 1585 01:34:01,097 --> 01:34:04,806 het niet zoals ik het doe, 1586 01:34:05,679 --> 01:34:09,731 maar als je er over nadenkt zie je onmiddellijk hoe je dit kan helpen te begrijpen. 1587 01:34:10,199 --> 01:34:14,201 Je leert het dus niet als een formele abstractie. 1588 01:34:14,219 --> 01:34:15,284 Je probeert het vlees te sorteren op 1589 01:34:15,869 --> 01:34:18,963 het gebeente, met het doordenken ervan. 1590 01:34:19,809 --> 01:34:23,260 Wat wil dit zeggen? 1591 01:34:23,026 --> 01:34:28,084 Hoe helpt dit te begrijpen wat er rond je gebeurt? 1592 01:34:28,084 --> 01:34:33,173 Dat is de aard van de cruciale vraag 1593 01:34:33,929 --> 01:34:37,900 die komt uit de gestelde analyse. 1594 01:34:37,009 --> 01:34:39,030 Mijn bedoeling van het lezen 1595 01:34:40,011 --> 01:34:43,840 van dit eerste deel is het geven van een idee over, 1596 01:34:43,939 --> 01:34:47,540 zo je wil, creatie van een model hoe je zou moeten lezen. 1597 01:34:47,054 --> 01:34:48,147 Dit zal niet altijd werken voor je. Maar 1598 01:34:49,047 --> 01:34:53,156 op het einde van elk deel zou je achterover moeten leunen, zeggende: 1599 01:34:53,579 --> 01:34:56,625 over welke relaties ging het hier? 1600 01:34:57,039 --> 01:34:59,400 Wat vertellen deze relaties mij 1601 01:34:59,004 --> 01:35:04,953 over deze materie, maar ook, wat zegt het over wat gebeurt? 1602 01:35:05,349 --> 01:35:08,431 In mijn dagelijks leven, in het leven van anderen, wat gebeurt er op de markt en al het 1603 01:35:09,169 --> 01:35:12,070 andere? Wat vertelt het mij? 1604 01:35:12,007 --> 01:35:14,088 Vertelt het mij iets? 1605 01:35:14,088 --> 01:35:17,130 En initieel zal het moeilijk zijn om te zien wat het aan je vertelt, met het vorderen zal 1606 01:35:18,003 --> 01:35:21,202 Marx beginnen met verhalen vanuit deze relaties 1607 01:35:21,499 --> 01:35:23,504 en vandaar uit het verhaal groter 1608 01:35:23,999 --> 01:35:29,360 maken, tot begrip van deze dynamica. 1609 01:35:29,036 --> 01:35:33,795 Op deze wijze werkt hij. 1610 01:35:34,119 --> 01:35:35,630 En ik denk 1611 01:35:35,063 --> 01:35:37,932 dat wat ik voorstelde, is dat je 1612 01:35:38,499 --> 01:35:40,556 terugkijkt in dit deel, 1613 01:35:41,069 --> 01:35:46,070 zorgvuldig kijkend naar de wijze waarop deze concepten ontplooien en hoe ze werken 1614 01:35:46,007 --> 01:35:49,103 in dit soort termen. 1615 01:35:50,003 --> 01:35:52,055 Algemeen gesproken, 1616 01:35:52,055 --> 01:35:55,474 heb ik inleidend gesproken in deze gelegenheid, 1617 01:35:55,969 --> 01:35:58,056 als introductie. 1618 01:35:58,839 --> 01:36:01,891 Eerder noodzakelijk, zoals ik bitter ondervonden heb uit ervaring. 1619 01:36:02,359 --> 01:36:03,260 Maar ik zou willen, 1620 01:36:03,026 --> 01:36:07,255 je een weinig te engageren, 1621 01:36:07,489 --> 01:36:09,790 in de toekomst, 1622 01:36:09,079 --> 01:36:12,146 precies omdat je deze tekst erg zorgvuldig lezen gaat, 1623 01:36:13,046 --> 01:36:16,825 je ongetwijfeld met vragen komt te zitten. 1624 01:36:17,239 --> 01:36:18,300 En wanneer 1625 01:36:18,003 --> 01:36:22,712 ik spreek over iets en je het niet snapt omdat het niet spoort met wat 1626 01:36:23,009 --> 01:36:26,070 je hebt, onderbreek me dan, oké. 1627 01:36:26,619 --> 01:36:35,674 Dat is oké, maar onderbreek me over de tekst. 1628 01:36:36,169 --> 01:36:40,235 Zoals hij sprak over dit, in zijn introductie tot de Franse editie, 1629 01:36:40,829 --> 01:36:44,838 mensen willen vaak over politiek praten. 1630 01:36:45,729 --> 01:36:48,791 Ik hou ervan over politiek te praten. 1631 01:36:49,349 --> 01:36:52,410 Maar soms als je over politiek praat, vergeet je de tekst, 1632 01:36:52,959 --> 01:36:56,280 en het beleid van deze cursus is het lezen van de tekst 1633 01:36:56,028 --> 01:36:57,997 en hem te begrijpen. 1634 01:36:58,249 --> 01:37:01,570 Als je politiek wil bediscussiëren, dan gaan we naar O'Reilly's bar in de 35ste straat 1635 01:37:01,057 --> 01:37:03,606 en spreken over politiek zoveel als je wil, 1636 01:37:04,119 --> 01:37:06,178 met bier, en dat is 1637 01:37:06,709 --> 01:37:08,718 een deel van het plezier van deze cursus. 1638 01:37:08,799 --> 01:37:12,801 Dit is…, hier willen we het houden 1639 01:37:12,819 --> 01:37:14,520 bij de tekst. 1640 01:37:14,052 --> 01:37:18,441 Maar er zijn momenten, die ik al aanwees, waar 1641 01:37:18,909 --> 01:37:23,110 mensen een bijzondere ervaring hebben, belicht door 1642 01:37:23,011 --> 01:37:26,110 het raamwerk van deze analyse. En dat helpt zeer. 1643 01:37:26,209 --> 01:37:29,233 Wanneer mensen kunnen zeggen: dit herinnert mij aan de tijd, 1644 01:37:29,449 --> 01:37:32,512 dat ik werkte voor AT&T, dit gebeurde enz., dit en dat 1645 01:37:33,079 --> 01:37:36,164 gebeurde, en dit is exact wat Marx bespreekt. In andere woorden: 1646 01:37:36,929 --> 01:37:39,670 er zijn constant wijzen waarop 1647 01:37:39,067 --> 01:37:42,152 dit verwijst naar ervaringen. Dan geef ik er niet om, in feite is dit 1648 01:37:43,052 --> 01:37:45,141 erg nuttig, maar echt, 1649 01:37:45,609 --> 01:37:47,625 wat we willen doen is door de tekst 1650 01:37:47,769 --> 01:37:51,400 te gaan, en we hebben ook 1651 01:37:51,004 --> 01:37:54,053 wat soepelheid, zodanig dat ik niet al de tijd 1652 01:37:54,089 --> 01:37:57,048 spreek, een beetje soepelheid zodanig dat je 1653 01:37:57,849 --> 01:37:58,897 dingen kan bediscussiëren. Nu, 1654 01:37:59,329 --> 01:38:02,387 we hebben 10 minuten over, als iemand iets op werpen wil 1655 01:38:02,909 --> 01:38:08,150 over wat we gezien hebben? 1656 01:38:08,015 --> 01:38:13,774 » STUDENT: Ik stel mij de vraag, omdat ik denk dat, in de filosofische traditie, als we spreken van waarde, 1657 01:38:13,909 --> 01:38:14,007 je gewoonlijk deze conceptie hebt van iets 1658 01:38:14,889 --> 01:38:14,897 dat absoluut is of dat een 1659 01:38:15,689 --> 01:38:19,694 onafhankelijk bestaan heeft gegrond in de werkelijkheid, 1660 01:38:19,739 --> 01:38:22,780 en ik stel mij de vraag, of we Marx' definitie 1661 01:38:23,149 --> 01:38:27,170 van waarde als sociaal noodzakelijke arbeidstijd, kunnen begrijpen 1662 01:38:27,359 --> 01:38:31,960 als het zelf iets is dat sociaal geconditioneerd is, en is er een wijze 1663 01:38:31,096 --> 01:38:33,625 die er totaal buiten ligt, kan er een sociale vorm zijn 1664 01:38:34,489 --> 01:38:36,581 die we kunnen denken 1665 01:38:37,409 --> 01:38:46,280 waarin waarde is, 1666 01:38:46,028 --> 01:38:49,080 eigenlijk zichzelf representeert, 1667 01:38:49,008 --> 01:38:52,897 waarin deze twee dingen verenigd zijn. 1668 01:38:53,689 --> 01:38:56,736 Of is waarde altijd, onvermijdelijk een chimaera? 1669 01:38:57,159 --> 01:39:00,240 » HARVEY: Nee, je moet Marx' begrip van 1670 01:39:00,969 --> 01:39:04,067 waarde begrijpen als 1671 01:39:04,949 --> 01:39:11,016 iets dat intern is aan de kapitalistische productiewijze. 1672 01:39:11,619 --> 01:39:15,380 Wat hij zegt is: je kan alternatieve waarden hebben, en dat is oké. 1673 01:39:15,038 --> 01:39:19,417 En je kan er over dromen en ze verlangen. 1674 01:39:19,759 --> 01:39:25,805 Maar ze betekenen weinig, tenzij je het echte waardesysteem 1675 01:39:26,219 --> 01:39:30,760 kan transformeren, dat ons leven bepaalt. 1676 01:39:30,076 --> 01:39:34,076 Marx denkt niet, noodzakelijk, over alternatieve waarden. En in 1677 01:39:34,076 --> 01:39:36,161 feite, denk ik, een van de grote onderwerpen 1678 01:39:37,061 --> 01:39:42,138 die ons nu uitdagen, is precies wat voor alternatieve waarden we 1679 01:39:43,038 --> 01:39:46,007 wensen aan het 1680 01:39:46,349 --> 01:39:49,060 werk te zien in de globale markt. 1681 01:39:49,006 --> 01:39:52,655 Waarden van billijkheid… 1682 01:39:52,709 --> 01:39:56,794 en dit komt in het bijzonder op in de milieu kwestie bijvoorbeeld. 1683 01:39:57,559 --> 01:40:01,820 Mensen willen spreken over milieu waarden die deel ervan 1684 01:40:01,082 --> 01:40:03,168 moeten zijn. En het antwoord opnieuw is: 1685 01:40:04,068 --> 01:40:06,337 Marx zou zeggen: dat is oké. 1686 01:40:06,949 --> 01:40:10,600 Wel, misschien niet zeggen, dat is oké, hij had een bijzonder doel, waar hij naartoe wilde. 1687 01:40:10,006 --> 01:40:12,077 Maar theoretisch zou hij zeggen: 1688 01:40:13,031 --> 01:40:17,109 dat is oké. Maar om je notie van waarde actief te hebben, 1689 01:40:18,009 --> 01:40:21,898 moet je het confronteren met wat ons 1690 01:40:21,979 --> 01:40:23,820 domineert, in de zin van 1691 01:40:23,082 --> 01:40:26,421 wat plaats heeft in de supermarkt, in het dagelijks leven, enz. 1692 01:40:27,159 --> 01:40:29,840 En we praten over een waardetheorie 1693 01:40:29,084 --> 01:40:31,303 die geïmpliceerd is in 1694 01:40:32,059 --> 01:40:34,340 een kapitalistische productiewijze. 1695 01:40:34,034 --> 01:40:39,126 Nu, er is dikwijls een categorische misvatting, 1696 01:40:40,026 --> 01:40:43,745 precies omdat de waarde zit in de relatie tot arbeid en het arbeidsproces, 1697 01:40:43,979 --> 01:40:49,040 er is veel denkwerk in socialistische verenigingen die 1698 01:40:49,589 --> 01:40:53,653 Marx' arbeidswaardeleer normatief 1699 01:40:54,229 --> 01:40:56,250 denken betreffende hoe 1700 01:40:56,439 --> 01:40:57,445 socialisme zou werken. 1701 01:40:57,499 --> 01:41:00,150 Maar dat is niet wat Marx zegt, hij zegt: 1702 01:41:00,015 --> 01:41:02,044 waarde is inherent 1703 01:41:02,179 --> 01:41:03,256 binnen een kapitalistische productiewijze. 1704 01:41:03,949 --> 01:41:06,043 En we moeten benoemen 1705 01:41:06,889 --> 01:41:07,988 wat die waarde is. 1706 01:41:08,879 --> 01:41:10,907 Er zijn alternatieve waardetheorieën. 1707 01:41:11,159 --> 01:41:12,810 En weet je, je kan er over 1708 01:41:12,081 --> 01:41:16,105 filosoferen, er over denken en piekeren, sociaal, 1709 01:41:17,005 --> 01:41:18,894 politiek, enz… 1710 01:41:18,939 --> 01:41:21,995 Maar het punt is, 1711 01:41:22,499 --> 01:41:25,420 je moet altijd terugkomen tot deze confrontatie, 1712 01:41:25,042 --> 01:41:28,057 omdat de kapitalistische productiewijze zo basaal werkt. 1713 01:41:28,057 --> 01:41:28,606 En als je het wil 1714 01:41:29,119 --> 01:41:31,204 vervangen met andere waarden, dan moet je 1715 01:41:31,969 --> 01:41:35,300 de kapitalistische productiewijze ten val brengen. 1716 01:41:35,003 --> 01:41:37,101 En dat is zijn revolutionaire intentie. 1717 01:41:38,028 --> 01:41:43,053 Sorry, er was een vraag hier. 1718 01:41:43,053 --> 01:41:47,392 » STUDENT: Ja, ik stel mij de vraag of je kan zeggen hoe we moeten denken 1719 01:41:47,869 --> 01:41:48,916 over objectificatie. Omdat de vooropgestelde notie 1720 01:41:49,339 --> 01:41:51,427 statisch is, in de zin van, 1721 01:41:52,219 --> 01:41:54,480 als arbeid geobjectiveerd is, het weggaat van de arbeider 1722 01:41:54,048 --> 01:41:56,103 en er deze scheiding is. 1723 01:41:57,003 --> 01:42:01,482 Hoe kan ik dit denken in de zin van 1724 01:42:01,509 --> 01:42:03,518 een oriëntering op een proces? 1725 01:42:04,409 --> 01:42:08,270 » HARVEY: Wel, opnieuw… de zaak is niet… 1726 01:42:08,027 --> 01:42:10,916 …is niet…, 1727 01:42:11,159 --> 01:42:13,162 om een voorbeeld te geven: 1728 01:42:14,639 --> 01:42:17,650 Veronderstel dat de arbeid een huis maakt. 1729 01:42:17,749 --> 01:42:20,090 Oké, de arbeiders die het huis bouwden, gaan weg, 1730 01:42:20,009 --> 01:42:23,051 dan komen er misschien andere arbeiders in. 1731 01:42:23,051 --> 01:42:27,310 Dan is daar de kwestie: is dat huis voor altijd vastgelegd in termen van 1732 01:42:27,769 --> 01:42:32,080 zijn waarde? Volgens de wijze dat het gemaakt is, is het antwoord nee. 1733 01:42:32,008 --> 01:42:36,257 Omdat er revoluties zijn in technologie 1734 01:42:36,329 --> 01:42:39,416 die plots het maken van een huis gemakkelijk maken. 1735 01:42:40,199 --> 01:42:44,480 Dan kan je bv. evolueren van krottenwijk naar een ander 1736 01:42:44,048 --> 01:42:46,130 soort bebouwing, daarom is er een dynamiek 1737 01:42:47,003 --> 01:42:50,009 en daarom, 1738 01:42:50,009 --> 01:42:52,073 gaat dit terug op het feit dat 1739 01:42:53,054 --> 01:42:57,213 iets als een huis een gebruikswaarde heeft en de gebruikswaarde blijft er een lange tijd, terwijl 1740 01:42:57,699 --> 01:43:00,718 het ruilwaarde heeft, een resterende ruilwaarde. 1741 01:43:00,889 --> 01:43:01,902 Dus…, 1742 01:43:02,019 --> 01:43:03,930 er is hier een dynamiek, 1743 01:43:03,093 --> 01:43:04,137 zo zijn de zaak 1744 01:43:05,037 --> 01:43:07,516 en de kwaliteit der dingen niet vastgelegd. 1745 01:43:07,849 --> 01:43:10,550 In feite, opnieuw, er is veel 1746 01:43:10,055 --> 01:43:14,494 vaart in dit. Maar opnieuw, Marx, is hierover geheel niet bezorgd 1747 01:43:14,989 --> 01:43:16,083 in "Het Kapitaal". Hij zegt iets van: oké, 1748 01:43:16,929 --> 01:43:20,995 voor het moment neem ik aan dat het vastligt. 1749 01:43:21,589 --> 01:43:24,000 Niettemin, wat hij hier zegt is: 1750 01:43:24,000 --> 01:43:29,109 let op!. Het is altijd in beweging, nooit vast, altijd in verandering, het is een dynamisch 1751 01:43:29,109 --> 01:43:32,141 concept, niet een statisch begrip. En de objectivering 1752 01:43:32,429 --> 01:43:36,505 is er, maar opnieuw, de betekenis van de objectivering zelf wijzigt in de tijd en 1753 01:43:37,189 --> 01:43:39,240 volgens plaats. Dus u weet dat 1754 01:43:39,699 --> 01:43:44,704 er al deze elementen zijn. 1755 01:43:45,199 --> 01:43:46,257 » STUDENT: Deze bijzondere visie van de kapitalistische 1756 01:43:46,779 --> 01:43:50,590 wereld waarmee Marx te doen heeft 1757 01:43:50,059 --> 01:43:51,938 verschilt, ik bedoel duidelijk 1758 01:43:52,469 --> 01:43:53,490 afwijkend, met de moderne… 1759 01:43:53,679 --> 01:43:58,765 Specifiek met de wijze waarop wetten eigendom maken, 1760 01:43:59,539 --> 01:44:01,562 en enkel sommige bedrijven kunnen iets maken, 1761 01:44:01,769 --> 01:44:06,690 en dan 1762 01:44:06,069 --> 01:44:07,070 de scene domineren. 1763 01:44:07,007 --> 01:44:11,326 Het is geen vrije markt - protectionistische wetten, 1764 01:44:12,019 --> 01:44:15,800 …doen dat… 1765 01:44:15,008 --> 01:44:18,167 inwerkend op de waarden betreffende de sociaal noodzakelijke arbeidstijd. 1766 01:44:18,959 --> 01:44:21,800 » HARVEY: Wel dat is een van de vragen die je je moet stellen. Wat is 1767 01:44:21,008 --> 01:44:23,197 sociaal noodzakelijke arbeidstijd? 1768 01:44:23,989 --> 01:44:25,800 Hoe is die gedetermineerd? 1769 01:44:25,008 --> 01:44:29,040 In welke mate is er een monopolie op de markt die bepalend is? 1770 01:44:30,012 --> 01:44:36,038 In welke mate is er een imperialistische politiek, die bepalend is? 1771 01:44:36,038 --> 01:44:38,397 In welke mate is er een 1772 01:44:38,739 --> 01:44:40,784 koloniale onderwerping die bepalend is? 1773 01:44:41,189 --> 01:44:42,130 Met andere woorden: 1774 01:44:42,013 --> 01:44:43,752 dit zijn open vragen. 1775 01:44:43,869 --> 01:44:46,930 En Marx staat er voor open om 1776 01:44:47,479 --> 01:44:48,577 dit in principe dit soort 1777 01:44:49,459 --> 01:44:53,483 vragen te bediscussiëren. Maar opnieuw, wat we moeten bekijken is 1778 01:44:53,699 --> 01:44:56,765 Marx' conceptie van zuivere kapitalistische productiewijze. 1779 01:44:57,359 --> 01:45:01,368 Die op vele manieren, zoals we zullen zien, geleid is door de zienswijze van de klassieke 1780 01:45:01,449 --> 01:45:02,457 politieke economie. 1781 01:45:03,249 --> 01:45:06,510 Met andere woorden: klassieke politieke economie 1782 01:45:06,051 --> 01:45:09,510 neemt aan dat er perfecte functionerende markten zijn en de Staat 1783 01:45:09,969 --> 01:45:14,070 niet tussenkomt, en er geen monopolies zijn. 1784 01:45:14,007 --> 01:45:17,676 Marx tendeert te zeggen: oké, laat ons aannemen dat 1785 01:45:17,739 --> 01:45:20,812 de klassieke politieke economisten correct zijn hoe de wereld in elkaar steekt. 1786 01:45:21,469 --> 01:45:23,474 We gaan voorbeelden zien 1787 01:45:23,969 --> 01:45:27,038 waar deze aanname hem moeilijkheden geven. 1788 01:45:27,659 --> 01:45:29,663 Maar eigenlijk, er is niets 1789 01:45:29,699 --> 01:45:33,320 in deze opvatting dat stelt dat je niet dit alles overwegen kan, omdat, 1790 01:45:33,032 --> 01:45:35,811 voor mij toch, de categorie sociaal noodzakelijk 1791 01:45:36,099 --> 01:45:38,170 is iets dat voortdurend open is, 1792 01:45:38,017 --> 01:45:39,065 constant verandert. 1793 01:45:39,065 --> 01:45:41,074 Wat is sociaal noodzakelijk nu? 1794 01:45:41,659 --> 01:45:45,650 Tegenover wat het was als sociaal noodzakelijk in 1850. 1795 01:45:45,065 --> 01:45:49,514 Erg verschillend. En zo weet je 1796 01:45:50,099 --> 01:45:52,510 wat ik wil dat je nadenkt over dit, 1797 01:45:52,051 --> 01:45:55,058 en het flexibel leest, maar realiseer je dat Marx het gebruikt op een 1798 01:45:55,058 --> 01:45:58,697 erg specifieke wijze, in een zeer specifieke 1799 01:45:59,219 --> 01:46:03,340 situatie voor specifieke doelen. 1800 01:46:03,034 --> 01:46:06,433 » STUDENT: Impliceert het sociaal noodzakelijke de hoeveelheid arbeid vereist 1801 01:46:06,739 --> 01:46:09,838 voor een arbeider om zichzelf te reproduceren? 1802 01:46:10,729 --> 01:46:11,812 » HARVEY: Sociaal noodzakelijk 1803 01:46:12,559 --> 01:46:15,588 kan deze vraag omvatten. 1804 01:46:15,849 --> 01:46:19,290 Zoals vele socialistische feministen er op wezen in 1805 01:46:19,029 --> 01:46:22,033 debatten uit de jaren 1960, 1970, 1806 01:46:22,069 --> 01:46:25,868 moet de vraag van het sociaal noodzakelijke, 1807 01:46:26,489 --> 01:46:28,650 rekening houden met 1808 01:46:28,065 --> 01:46:31,086 basiskosten van de reproductie in het huishouden 1809 01:46:31,086 --> 01:46:34,595 die disproportioneel gedragen worden door vrouwen. 1810 01:46:35,369 --> 01:46:38,375 Zelfs als je kijkt naar de gehele geschiedenis van de industriële 1811 01:46:38,429 --> 01:46:40,480 revolutie, was het de vrouwelijke arbeid 1812 01:46:40,048 --> 01:46:43,107 in de fabrieken die fundamenteel was, zoals vandaag. En de 1813 01:46:44,007 --> 01:46:47,084 meerderheid van het wereldproletariaat nu zijn vrouwen. 1814 01:46:47,084 --> 01:46:50,119 Dit aspect van sociale reproductie, en hoe het te 1815 01:46:51,019 --> 01:46:53,118 integreren in het sociaal noodzakelijke, is een 1816 01:46:53,289 --> 01:46:58,230 constante tussen marxisten. 1817 01:46:58,023 --> 01:47:01,069 Wat je je moet herinneren - terloops - is dat Marx 1818 01:47:01,069 --> 01:47:07,348 een beetje sceptisch was over de term "marxist". Hij zei eens: 'ik ben geen marxist.' 1819 01:47:07,969 --> 01:47:11,021 Wat hij bedoelde was, dat er veel dingen in zijn naam gezegd werden, dat niet 1820 01:47:11,489 --> 01:47:13,504 exact was wat hij gezegd had. 1821 01:47:13,639 --> 01:47:17,706 Dit is een van de redenen waarom ik wil dat je denkt in Marx' 1822 01:47:18,309 --> 01:47:21,940 eigen termen. Omdat het 1823 01:47:21,094 --> 01:47:23,293 erg, erg belangrijk is je te realiseren 1824 01:47:24,139 --> 01:47:28,156 hoe hij zijn notie van sociaal noodzakelijk, uitbreidt, 1825 01:47:28,309 --> 01:47:29,346 zoals we zullen zien. 1826 01:47:29,679 --> 01:47:32,700 Hoe je het wil uitbreiden, is opnieuw iets dat open is 1827 01:47:32,889 --> 01:47:33,948 voor discussie en debat. 1828 01:47:34,479 --> 01:47:36,535 Hoe we zullen uitweiden, 1829 01:47:37,039 --> 01:47:41,107 in de zin van een socialistisch project, of sociaal-ecologisch project, of een sociaal- 1830 01:47:41,719 --> 01:47:43,070 feministisch project, of wat ook. 1831 01:47:43,007 --> 01:47:44,836 Hoe we gaan uitweiden, 1832 01:47:44,899 --> 01:47:47,730 opnieuw, dat is iets dat ons aangaat. 1833 01:47:47,073 --> 01:47:50,952 En ik denk niet dat Marx wenst gelezen te worden 1834 01:47:51,609 --> 01:47:54,687 als iemand die voorziet in een evangelie waarin je 1835 01:47:55,389 --> 01:47:56,590 je zelf kan vinden. 1836 01:47:56,059 --> 01:47:59,111 Het gaat om beperkende argumentaties, het is een kwestie van 1837 01:48:00,011 --> 01:48:03,370 bevrijdend denken over alle soorten mogelijkheden, 1838 01:48:03,469 --> 01:48:04,478 alle soorten alternatieven, 1839 01:48:05,369 --> 01:48:08,780 allerlei manieren om mee om te gaan. 1840 01:48:08,078 --> 01:48:09,227 Nog een. 1841 01:48:09,929 --> 01:48:13,932 » STUDENT: Kan je specifiek verduidelijken 1842 01:48:13,959 --> 01:48:15,028 het verschil tussen gebruikswaarde en ruilwaarde? 1843 01:48:15,649 --> 01:48:19,880 » HARVEY: Gebruikswaarde is een hemd of een schoen, 1844 01:48:19,088 --> 01:48:21,097 wat je ook gebruikt. De ruilwaarde is: 1845 01:48:21,889 --> 01:48:25,880 hemden en schoenen op de markt, en hun prijs, 1846 01:48:25,088 --> 01:48:29,307 simpel gesteld. En het is… 1847 01:48:30,099 --> 01:48:33,131 Ik hou niet van het woord prijs op dit moment, omdat we nog niet gesproken hebben over 1848 01:48:33,419 --> 01:48:35,474 geld. Maar als we verder gaan 1849 01:48:35,969 --> 01:48:40,610 zal je zien dat het om prijzen gaat gerealiseerd op de markt, en ruilwaarde is de prijs 1850 01:48:40,061 --> 01:48:43,220 van een waar. 1851 01:48:43,769 --> 01:48:45,853 Oké, we houden het hier bij. Dank u wel. 1852 01:48:46,609 --> 01:48:52,612 Volgende week zien we elkaar niet, juist?, Omdat … Wat is het? 1853 01:48:52,909 --> 01:48:54,986 » STUDENT: Dag van de Arbeid. » DAVID HARVEY: Dag van de Arbeid, een goed idee. 1854 01:48:55,679 --> 01:48:57,685 Volgende keer wil ik dat 1855 01:48:57,739 --> 01:49:03,840 de rest van hoofdstuk 1, en hoofdstuk 2 leest. 1856 01:49:03,084 --> 01:49:07,413 We gaan tot het einde van hoofdstuk 2. Hoofdstuk 2 is vrij kort. 1857 01:49:08,169 --> 01:49:12,650 De rest van dit hoofdstuk is zeer eigenaardig, omwille van verschillende redenen. Ik 1858 01:49:12,065 --> 01:49:17,014 verwees naar Marx' literaire stijl. Zijn literaire stijl wijzigt van 1859 01:49:17,599 --> 01:49:22,676 pittige analyse, wat we gezien hebben, zo ook voor het volgende, 1860 01:49:23,369 --> 01:49:27,374 tot wat ik slechts noemen kan, 'boekhoudersstijl', 1861 01:49:27,419 --> 01:49:29,464 die doodvervelend is. 1862 01:49:29,869 --> 01:49:30,945 Waar: 'dit is 2 shillings waarde 1863 01:49:31,629 --> 01:49:34,650 en dat is 3 shillings waarde, 1864 01:49:34,065 --> 01:49:37,684 en dat is twee en een halve pence waarde. En als we dit bij dat doen, komen we bij…' 1865 01:49:38,269 --> 01:49:39,269 Stomvervelend. 1866 01:49:39,269 --> 01:49:42,980 Het derde deel is eerder lang 1867 01:49:42,098 --> 01:49:45,155 en vrij vervelend van stijl. 1868 01:49:46,055 --> 01:49:48,151 In mijn zienswijze, kon het veel sneller. 1869 01:49:49,051 --> 01:49:52,086 Maar het heeft enkele belangrijke zienswijzen. Je zal je 1870 01:49:52,086 --> 01:49:52,181 zelf er mee zien worstelen. 1871 01:49:53,081 --> 01:49:56,107 Het laatste deel van hoofdstuk 1 is het warenfetisjisme, over 1872 01:49:57,007 --> 01:50:00,030 weerwolven en Robinson Crusoë, 1873 01:50:00,003 --> 01:50:04,192 in een ongelooflijke literaire stijl. Zo heb je plots in dit hoofdstuk 1874 01:50:04,489 --> 01:50:07,556 voorbeelden van Marx' schrijfstijlen. 1875 01:50:08,159 --> 01:50:09,191 Alle tesamen. 1876 01:50:09,479 --> 01:50:13,501 Als je nu een PhD [doctoraat] op deze wijze schrijft, men zou zeggen: In hemelsnaam! Dit kan 1877 01:50:13,699 --> 01:50:15,320 je niet maken. 1878 01:50:15,032 --> 01:50:18,038 In welke stijl ga je schrijven? Hij schrijft in verschillende stijlen. 1879 01:50:18,038 --> 01:50:19,217 En hij geniet er van. 1880 01:50:19,559 --> 01:50:21,810 En het is plezierig, omdat je begint te zeggen: 1881 01:50:21,081 --> 01:50:24,320 Op welke manier is dit verbonden? 1882 01:50:25,049 --> 01:50:28,138 En wat betekent dit werkelijk? Zo is hoofdstuk 1. 1883 01:50:28,939 --> 01:50:29,982 Hoofdstuk 2 is relatief kort, 1884 01:50:30,369 --> 01:50:33,371 en opnieuw nogal analytisch. 1885 01:50:33,389 --> 01:50:36,447 Sleutelbegrippen worden uitgelegd, een beetje als nu. Het is een stap verder in het begrippenapparaat. 1886 01:50:36,969 --> 01:50:41,992 Oké? Dus hoofdstukken 1 en 2 1887 01:50:42,199 --> 01:50:45,265 voor de volgende lezing.