Commons:Freedom of Panorama 2015/pl

Wolność panoramy w Europie ważnym prawem!

• 
• 
• 
• 
  Witamy w Gdańsku!
• 
• 
• 
• 
• 
• 

O co chodzi?

Obecne regulacje dot. prawa panoramy w krajach UE.
Efektem proponowanych zmian prawnych będzie zmiana koloru na mapie wszystkich krajów UE na czerwony lub żółty.

 

OK - w tym także dzieła sztuki

 

OK - tylko budynki

 

OK - tylko do użytku niekomercyjnego

 

Niedozwolone

 

Niejasne

Dziś zdjęć Parlamentu Europejskiego nie wolno udostępniać w Wikipedii...

...podobnie jak zdjęć belgijskiego Atomium. W przyszłości prawo to może objąć także...

London Eye (Wielka Brytania)...

...dworzec kolejowy Rotterdam Central (Holandia).

W Danii prawo panoramy nie obejmuje pomników

W Parlamencie Europejskim zgłoszono propozycję poprawek do uchwały PE dotyczącej prawa panoramy - rezultatem wprowadzenia ich w życie byłoby ograniczenie prawa wolności panoramy w Europie.

Propozycję tę zgłoszono w ramach prac nad harmonizacją regulacji prawa autorskiego w krajach Unii Europejskiej. Jeśli powyższe poprawki zostaną przyjęte do uchwały - a później wprowadzone w życie - będzie to oznaczać, że użytkownicy nie będą mogli fotografować współczesnych budynków czy pomników i udostępniać ich zdjęć na wolnych licencjach w Wikipedii lub gdzie indziej.

Nawet w wypadku, gdy prawo panoramy ograniczone zostanie do użytku niekomercyjnego, wprowadzenie tego rodzaju ograniczeń oznaczałoby poważny problem dla Wikipedii. Licencje CC BY-SA lub CC BY, jakie obejmują treści udostępniane za pośrednictwem Wikipedii, nie są kompatybilne z licencjami uniemożliwiającymi użycie komercyjne, gdyż te ograniczają na wiele sposobów ponowne wykorzystanie treści.

Wolność panoramy

Własnoręcznie wykonane fotografie współczesnych budynków i publicznych dzieł sztuki (np. rzeźb, pomników) można obecnie legalnie udostępniać na wolnych licencjach, ładować do Wikimedia Commons / Wikipedii i wykorzystywać w artykułach - o ile fotografie te wykonane zostały w krajach, które są dziś objęte prawem panoramy (Freedom of Panorama - FoP). Jest to obecnie 16 z 28 krajów Unii Europejskiej, w tym Polska.

• Kraje Unii Europejskiej, gdzie obowiązuje wolność panoramy: Austria, Chorwacja, Czechy, Dania*, Finlandia*, Niemcy, Irlandia, Węgry, Malta, Holandia, Polska, Portugalia, Słowacja, Hiszpania, Szwecja, i Wielka Brytania. (* = tylko budynki)
• Kraje Unii Europejskiej bez wolności panoramy: Belgia, Bułgaria, Cypr, Estonia, Francja, Grecja, Włochy, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Rumunia i Słowenia.

W krajach, gdzie nie działa prawo panoramy, twórca wizerunku (fotografii obiektu znajdującego się na stałe w przestrzeni publicznej - jak budynki, pomniki, rzeźby etc.) musi uzyskać pozwolenie twórcy obiektu na zdjęciu - mimo, że jest tego zdjęcia autorem.

Wolność panoramy w Polsce

W Polsce wolno publikować zdjęcia dzieł sztuki, które da się sfotografować z miejsc publicznych (np. ulic, parków, skwerów), natomiast trzeba mieć zgodę właściciela obiektu do sfotografowania go z jego prywatnego terenu (np: we wnętrzu domu, lub stojąc na jego gruncie).

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w art. 33 pkt 1, art. 34 i art. 35. stwierdza, że:

Wolno rozpowszechniać utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego użytku. Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia (...). Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy.

(Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.)

Co się dzieje w tej chwili?

Która to poprawka do uchwały?

Chodzi o poprawkę AM421 autorstwa Jean-Marie Cavada.

Kiedy odbędzie się głosowanie tej poprawki do proponowanej uchwały?

W czwartek, 9 lipca.

Czy można wyrazić sprzeciw?

• Tak! Jeśli nie zgadzacie się z ograniczeniem wolności panoramy, dajcie znać europarlamentarzystom o szkodach, jakie tego rodzaju prawo przyniosłoby Wikipedii i w jaki sposób ograniczy wolne treści w Wikipedii. W ostatnich latach okazało się, że wielu polityków nie zdaje sobie sprawy, że im również nie wolno opublikować - na przykład, na ich własnych stronach internetowych - zdjęcia budynku Parlamentu Europejskiego w Strasburgu bez uzyskania zgody architekta.

• Przygotowywane są bannery i strony informacyjne, takie jak te: sv:Wikipedia:Panoramafrihet czy de:Wikipedia:Initiative für die Panoramafreiheit.

Co mogę zrobić?

• Wyślij e-mail do jednego lub więcej posłów Parlamentu Europejskiego (lista posłów PE w Wikipedii i lista posłów PE na stronie Parlamentu Europejskiego - na poszczególnych stronach znajdują się adresy email).
• Wyślij tweeta do jednego lub więcej europarlamentarzystów. Podaj własny przykład ograniczeń i negatywnych skutków dla Wikipedii. Możesz też wysłać tweeta do jednej z grup skupiających polityków PE lub zredagować tweeta lub ogólny komunikat o problemie w mediach społecznościowych. Przykłady: 1, 2, 3.

Strona główna w Wikimedia Commons

Commons:Freedom of Panorama 2015 - Tutaj dodawać można linki do wiadomości o problemie w mediach, informować o bieżących sprawach czy zgłaszać propozycje.

Uwagi na temat treści banerów lub stron można zgłaszać tu: Commons:Freedom of Panorama 2015/Proposed messages.

Więcej informacji

• Artykuł Jamesa Heald w Wikipedia Signpost: Three weeks to save freedom of panorama in Europe (ang.)
• Oryginalna propozycja harmonizacji prawa autorstwa europosłanki Julii Redy (ang.)
• Wikipedia:Wolność panoramy 2015