File:Tropenmuseum Royal Tropical Institute Objectnumber 3444-13 Slavenvertrekken op een plantage.jpg

Nederlands: Litho. Ingekleurde litho naar Th. Bray (no. 17). De onderkomens van slaven op plantages waren armoedig. Ze stonden vaak bij elkaar op een terrein achter het huis van de eigenaar en werden door de slaven zelf gebouwd. Slaven zorgden onderling ook voor het onderhoud. Ook levensonderhoud werd door slaven zelf verzorgd, hoofdzakelijk met jacht, de verbouw van groenten en fruit op kostgronden, en soms met kleinvee. Kleding kregen slaven slechts een of enkele keren per jaar van hun eigenaren.

Uit de tekst Slaven en vrijen onder de Nederlandsche wet, van W.R. van Hoëvell uit 1855, kan een idee gevormd worden over de hutten van de slaven:

"Gij treedt eene hut binnen. De vloer is eveneens van aarde, zonder eenige bedekking. Het licht en de rook vinden alleen toegang en uitweg door de deur, want ramen of vensters zijn er niet, tenzij het bij velen ook door de wanden en het dak moest zijn, want zijn deze hutten niet zeer nieuw, dan worden zij weldra zoo bouwvallig, dat zij tegen de guurheid van het weder weinig beschutting aanbieden. Meubels, van welken aard ook, worden door den meester niet gegeven. Al wat gij hier ontdekt als daartoe behoorende, moeten de slaven zich zelven aanschaffen, 't Is dan ook eene zonderlinge en armzalige verzameling van voorwerpen, waarop uwe oogen vallen, een bont mengelmoes van de meest verschillende en tegenstrijdige zaken. Hier een paar oude, gebroken stoelen, ginds wat gebarsten glazen en beschadigd aardewerk, elders kalabassen, die tot schotels en drinknappen dienen. Daar prijken een paar bontgekleurde prentjes aan den wand. Zal alles uitmuntend zijn en het ameublement den hoogsten graad van volkomenheid bezitten, dan behoort er een matras toe van ‘keenpijlen,’ dat is: de bloem van het suikerriet, en eindelijk eene kist, die de fijnste en beste zaken bevat. Het bouwen en onderhouden dezer woningen is aan de slaven zelven opgedragen. Op de Zondagen en op een vrijen dag, die jaarlijks daarvoor wordt gegeven, moet dit onderhoud worden bewerkstelligd"

. Slavenvertrekken op een plantage