File:Odbój bramny, w Lublinie, przy ul. Sądowej 1.jpg

Lokalizacja: wiele miejsc na terenie Lublina

Odboje to kamienne lub żeliwne ograniczniki umieszczane na ziemi po obu stronach bramy. Stosowano je w celu ochrony ścian kamienic przed obtłukiwaniem, zarysowaniem i innymi uszkodzeniami. Na przełomie XIX/ XX w. prawie każda brama przejazdowa lubelskiej kamienicy strzeżona była przez odboje. Odbojnice skutecznie zawężały światło przejazdu bramnego chroniąc je w ten sposób przed obijaniem przez wjeżdżające wozy konne i pojazdy mechaniczne. Montowano je w narożnikach framug bramnych wpuszczając głęboko w ziemię trzpień oraz solidnie przytwierdzano do ścian na różne skuteczne sposoby (m. in. metodą zakotwiczania ). Dziś te trochę zapomniane elementy architektoniczne dawno nie spełniają swoich funkcji. W Lublinie do czasów współczesnych zachowało się kilkadziesiąt żeliwnych, metalowych i kamiennych odbojnic. Najczęściej mają one kształt owalny, kopulasty lub wrzecionowaty. Zdarzają się także odboje prostokątne, w formie odwróconego wspornika, lub bardziej ozdobne – w kształcie krasnala trzymającego tarczę. Duża część lubelskich odbojnic posiada liczne dekoracyjne zdobienia – najczęściej w postaci girland czy opadających liści. Stopień dekoracyjności odbojnic świadczył o statusie zamożności właściciela. Te najbardziej okazałe sytuowano zazwyczaj od frontu, mniej dekoracyjne - od strony podwórza posesji. Nie można dokładnie i jednoznacznie określić czasu powstania lubelskich odbojnic jak też ustalić ich twórców. Zapewne większość z nich powstała w latach 80 i 90 - tych XIX w. oraz w pierwszej dekadzie XX w.