File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Houten Ifa orakelbord TMnr 4918-21.jpg

Nederlands: Het Ifa orakel is genoemd naar de god die het beheerst en die ook bekend staat als Olorunmila. Een serie van 256 figuren of permutaties, elk met een eigen naam, vormen de basis voor de voorspellingen. Een ervan wordt verkregen door een snoer met acht zaden te werpen of 'beating palm kernels (Paulme 1956: 68).

Iedere permutatie heeft een aantal verzen. Deze worden door de Ifa priester (Babalawo) opgezegd. Degene die om raad komt vragen zegt zijn probleem niet, maar zoekt zelf een van de verzen die op zijn speciale probleem slaan uit. Ieder vers geeft bepaalde opdrachten om het probleem op te lossen. Meestal bestaat een dergelijke opdracht uit een voorschrift tot het brengen van een bepaald offer.

De Ifa priester gebruikt een set van 16 palmpitten of een ketting met 8 halve zaden. Door middel van het heilige getal 4 wordt een verbinding met de bovennatuurlijke wereld verkregen. Vier worpen van 4 x 4 palmpitten, die zich tot 4 x 4 goden richten binnen de vier zijden (van een rechthoekig) bord. De palmpitten (Ifa = palmpit) worden in een schaal bewaard. Bij het raadplegen van het orakel wordt meel op het bord gestrooid. De pitten worden met de rechter hand in de de lucht geworpen en met de linker opgevangen. Al naar gelang het opgevangen aantal pitten even of oneven is worden één of twee evenwijdige lijnen in het meel getrokken. Uit deze groepen strepen worden de betrekkingen tot vier goden afgeleid. De strepen vormen tesamen een figuur die aangeeft welke goden op het leven van de persoon die een vraag aan het bord gesteld heeft invloed hebben. Bij de figuur horen bepaalde verzen, deze worden door de priester gereciteerd. Hierbij wordt een systeem van jurisprudentie gevolgd. De priester heeft meer dan duizend verzen tot zijner beschikking die hij uit het hoofd opzegt. Ze kunnen een behoorlijke lengte hebben en beschrijven in het algemeen de gang van zaken bij een vorige uitspraak, die meestal legendarisch van karakter is. Dat wil zeggen, op een legendarische figuur of dier betrekking had. Hij vertelt hoe er geofferd werd en de persoon voorspoed ten deel viel, of hoe er veel ongeluk over hem kwam omdat hij niet het verlangde offer bracht. Hij besluit dan met zijn klant de raad te geven de opdracht goed op te volgen aangezien hij voor hetzelfde probleem staat. Natuurlijk zijn een hele hoop gereciteerde verzen irrelevant. De klant zelf zoekt echter uit welke vers op hem van toepassing is.

Iedere morgen roept de Ifa priester de goden met zijn orakel aan en wordt er vernomen hoe de dag zal verlopen en of bepaalde ondernemingen zullen slagen.

De Yoruba is het meest urbane Afrikaanse volk. Al vanaf de 11e eeuw was hun eerste stad, Ile-Ife, het centrum van een invloedrijke stadstaat, en gauw volgden andere stadstaten met bruisende centra. Deze ontwikkeling heeft zich tot de dag van vandaag voortgezet. De Yoruba cultuur heeft nauwe raakvlakken met die van de Fon in zuidelijk Benin en Togo. Hun politieke systemen en religieuze werelden zijn vrijwel identiek, en ook de kunsten van beide groepen tonen wederzijdse beïnvloeding.

Veel van de objecten worden gebruikt in de religie en voor het onderschrijven van de leiderschapssystemen van het koninklijke hof en van de ouderengenootschappen, de Ogboni. Deze genootschappen, met zowel mannelijke als vrouwelijke leden, regeren samen met de koning. Ogboni moet machtsmisbruik door de koning voorkomen, fungeren als rechtbank en spelen een hoofdrol bij het kiezen, inaugureren maar ook begraven van koningen.